تعریف
آکنه بیماری پوستی است و زمانی رخ میدهد که چربی و سلولهای مرده پو*ست فولیکولهای مو را مسدود نماید. آکنه اغلب بر روی صورت، گر*دن، پشت و شانه ها ظاهر میشود. آکنه اغلب آزار دهنده و ماندگار میباشد. زخمهای آکنه به کندی بهبود یافته و تا یکی برطرف میشود دیگری وقتی انتظارش را ندارید ظاهر میشود.
آکنه، بسته به شدت آن، میتواند موجب ناراحتی روحی و زخم شدن پو*ست شود. خبر خوب اینکه درمان موثر برای آن وجود دارد –و هرچه درمان زودتر شروع شود، خطر دوام آسیب روحی و جسمی آن کمتر میشود.
نشانه ها
آکنه معمولا بر روی نواحی از پو*ست که دارای بیشترین تعداد غدد چربی اصلی هستند مانند صورت، گر*دن، پشت و شانه ها ظاهر میشود. آکنه به اشکال زیر ظاهر میشود:
زخمهای غیرالتهابی
علت
سه عامل با تشکیل آکنه مرتبط هستند:
این سرپوش موجب تورم دیواره فولیکول شده و جوش سرسفید را تشکیل میدهد. یا اینکه سرپوش به سطح باز و تیره رنگ میشود که جوش سرسیاه را تشکیل میدهد. جوشها نقاط قرمز رنگ ب*ر*جسته با مراکز سفید رنگ میباشند که پس از التهاب یا عفونت فولیکولهای مسدود مو بوجود میآیند. انسدادها و تورم بسیار عمیق فولیکولهای مو برآمدگیهایی در زیر سطح پو*ست ایجاد میکنند که کیست نامیده میشود. سایر منافذ پو*ست که راه خروج غدههای تعریق به روی سطح پو*ست میباشد، معمولا در آکنه دخالتی ندارند.
عوامل تشدیدکننده آکنه
این عوامل آکنه را تشدید میکنند:
برخلاف آنچه مردم تصور میکنند، عوامل زیر تاثیر چندانی بر آکنه ندارند:
عوامل خطر
تغییرات هورمونی ب*دن موجب ت*ح*ریک یا تشدید آکنه میشود. این تغییرات در افراد زیر معمول میباشد:
آمادگی برای ویزیت پزشک
اگر مبتلا به آکنهای هستید که به درمانهای خانگی و بدون نسخه پاسخ نمیدهد، به پزشک مراجعه نمایید. درمان زودهنگام و موثر آکنه خطر زخم شدن پو*ست و از دست رفتن اعتماد به نفس فرد را کاهش میدهد. پزشک پس از معاینه اولیه بیمار را برای تشخیص و درمان بیماری پوستی به متخصص پو*ست ارجاع میدهد.
در اینجا اطلاعاتی ارائه شده که به شما کمک میکند تا برای ملاقات با پزشک آماده شوید و اینکه باید چه انتظاراتی از پزشک داشته باشید.
چه کاری میتوانید انجام دهید
چه انتظاراتی باید از پزشک داشته باشید
احتمالا پزشک از شما سوالاتی میپرسد. آمادگی برای پاسخگویی به آن سوالات، وقت بیشتری برای صحبت در مورد نکات مورد نظرتان در اختیارتان قرار میدهد. پزشک ممکن است سوالات زیر را از شما بپرسد:
کی به پزشک مراجعه کنیم؟
معمولا آکنه یک وضعیت پزشکی جدی به شمار نمیرود. اما ممکن است فرد برای اجتناب از زخم شدن یا سایر صدمات پوستی ناشی از کورکهای مزمن یا کیستهای ملتهب برای درمان دارویی به متخصص پو*ست مراجعه نماید. اگر آکنه یا زخمهایی که به جا میگذارد بر روابط اجتماعی یا اعتمادبهنفس شما تاثیر سوء دارد، میتوان برای کنترل آکنه یا کاهش زخمها به متخصص پو*ست مراجعه کرد.
آکنه بیماری پوستی است و زمانی رخ میدهد که چربی و سلولهای مرده پو*ست فولیکولهای مو را مسدود نماید. آکنه اغلب بر روی صورت، گر*دن، پشت و شانه ها ظاهر میشود. آکنه اغلب آزار دهنده و ماندگار میباشد. زخمهای آکنه به کندی بهبود یافته و تا یکی برطرف میشود دیگری وقتی انتظارش را ندارید ظاهر میشود.
آکنه، بسته به شدت آن، میتواند موجب ناراحتی روحی و زخم شدن پو*ست شود. خبر خوب اینکه درمان موثر برای آن وجود دارد –و هرچه درمان زودتر شروع شود، خطر دوام آسیب روحی و جسمی آن کمتر میشود.
نشانه ها
آکنه معمولا بر روی نواحی از پو*ست که دارای بیشترین تعداد غدد چربی اصلی هستند مانند صورت، گر*دن، پشت و شانه ها ظاهر میشود. آکنه به اشکال زیر ظاهر میشود:
زخمهای غیرالتهابی
- کومدونها (سرسفید و سرسیاهها) زمانی ایجاد میشوند که منافذ فولیکولهای مو توسط ترشح چربی، سلولهای مرده پو*ست و برخی از مواقع باکتریها مسدود شوند. اگر کومدونها در سطح پو*ست باز باشند به علت نمای تیره سوراخهای فولیکولهای مو سرسیاه نامیده میشوند. اگر کومدونها بسته باشند –نسبتا برآمده و به رنگ پو*ست- سرسفید نامیده میشوند.
- جوشهای نوک تیز برآمدگیهای کوچکی هستند که نشاندهنده التهاب یا عفونت فولیکولهای مو میباشند. جوشهای نوکتیز ممکن است قرمز رنگ و حساس باشند.
- جوشهای چرکی (کورک)برآمدگیهای قرمز رنگ و حساس با سر چرکی سفید هستند.
- گره هابرآمدگیهای بزرگ، سفت و دردناک در زیر سطح پو*ست هستند. آنها بوسیله ترشحات عمیق در زیر فولیکولهای مو ایجاد میشوند.
- کیسته برآمدگیهایی دردناک و پر از چرک در زیر سطح پو*ست هستند. این عفونتهای
- جوشمانند ممکن است زخم ایجاد نمایند.
علت
سه عامل با تشکیل آکنه مرتبط هستند:
- تولید بیش از حد چربی (ترشحات غدد چربی)
- ریزش غیرمعمول سلولهای مرده پو*ست که به ت*ح*ریک فولیکولهای موی پو*ست منجر میشود
- تجمع باکتریها
این سرپوش موجب تورم دیواره فولیکول شده و جوش سرسفید را تشکیل میدهد. یا اینکه سرپوش به سطح باز و تیره رنگ میشود که جوش سرسیاه را تشکیل میدهد. جوشها نقاط قرمز رنگ ب*ر*جسته با مراکز سفید رنگ میباشند که پس از التهاب یا عفونت فولیکولهای مسدود مو بوجود میآیند. انسدادها و تورم بسیار عمیق فولیکولهای مو برآمدگیهایی در زیر سطح پو*ست ایجاد میکنند که کیست نامیده میشود. سایر منافذ پو*ست که راه خروج غدههای تعریق به روی سطح پو*ست میباشد، معمولا در آکنه دخالتی ندارند.
عوامل تشدیدکننده آکنه
این عوامل آکنه را تشدید میکنند:
- هورمونها. آندروژنها هورمونهایی هستند که در دوران بلوغ در دخترها و پسرها افزایش یافته و موجب بزرگ شدن غدد چربی و تولید بیشتر سبوم میشوند. تغییرات هورمونی ناشی از بارداری و مصرف داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری نیز بر تولید سبوم موثر است.
- مصرف داروهای خاص .داروهای حاوی کورتیکواستروییدها، آندروژنها یا لیتیوم موجب بروز آکنه
- میشود.
- رژیم غذایی. مطالعات نشان داده است که برخی از فاکتورهای رژیم غذایی مانند محصولات لبنی و غذاهای غنی از کربوهیدرات –مانند نان، نان شیرینی و چیپس که موجب افزایش قند خون میشود- موجب بروز آکنه میشود.
برخلاف آنچه مردم تصور میکنند، عوامل زیر تاثیر چندانی بر آکنه ندارند:
- غذاهای چرب و شکلات. دارای تاثیر اندک یا فاقد تاثیر در روند تولید آکنه یا گسترش آن میباشد.
- پو*ست کثیف. آکنه بوسیله چرک و ک*ثافت ایجاد نمیشود. در واقع، سابیدن بیش از حد پو*ست یا تمیز کردن آن با صابونها یا مواد شیمیایی خشن پو*ست را ت*ح*ریک کرده و موجب تشدید آکنه میشود. تنها به تمیز کردن ساده پو*ست برای از بین بردن چربی اضافی و سلولهای مرده پو*ست کافی است.
عوامل خطر
تغییرات هورمونی ب*دن موجب ت*ح*ریک یا تشدید آکنه میشود. این تغییرات در افراد زیر معمول میباشد:
- نوجوانان
- زنان و دختران، دو تا هفت روز قبل از دوران قاعدگی
- زنان باردار
- افرادی که داروهای حاوی کورتیکواسترویید، آندروژن یا لیتیوم مصرف میکنند
- تماس پوستی مستقیم با مواد چرب یا استفاده از برخی لوازم آرایش خاص بر روی پو*ست
- سابقه خانوادگی آکنه – اگر یکی از والدین آکنه داشته است، به احتمال خیلی زیاد فرزندان نیز به آن مبتلا میشوند
- فشار یا اصطکاک ناشی از تماس مواردی مانند تلفن یا موبایل، کلاه ایمنی، یقه تنگ و کولهپشتی با پو*ست
- استرس به تنهایی موجب آکنه نمیشود، اما اگر فرد دچار آکنه شده باشد، استرس ممکن است آن را تشدید کند
آمادگی برای ویزیت پزشک
اگر مبتلا به آکنهای هستید که به درمانهای خانگی و بدون نسخه پاسخ نمیدهد، به پزشک مراجعه نمایید. درمان زودهنگام و موثر آکنه خطر زخم شدن پو*ست و از دست رفتن اعتماد به نفس فرد را کاهش میدهد. پزشک پس از معاینه اولیه بیمار را برای تشخیص و درمان بیماری پوستی به متخصص پو*ست ارجاع میدهد.
در اینجا اطلاعاتی ارائه شده که به شما کمک میکند تا برای ملاقات با پزشک آماده شوید و اینکه باید چه انتظاراتی از پزشک داشته باشید.
چه کاری میتوانید انجام دهید
- اطلاعات پزشکی کلیدی خود را یادداشت نمایید،مانند بیماریهای دیگری که در شما تشخیص داده شده و داروهایی که طبق تجویز پزشک یا بدون نسخه استفاده میکنید از جمله ویتامینها و مکملها.
- اطلاعات فردی کلیدی را یادداشت نمایید،مانند وجود هرگونه استرس عمده یا تغییرات اخیر در زندگی.
- سوالاتی که میخواهید بپرسید را یادداشت نمایید.از قبل فهرست سوالاتتان را آماده کنید که به شما کمک میکند از ملاقاتتان با پزشک نهایت استفاده راببرید.
- چه روش درمانی را برای من توصیه میکنید؟
- اگر اولین درمان موثر واقع نشد، چه درمان دیگری را توصیه میکنید؟
- عوارض جانبی احتمالی دارویی که تجویز میکنید، چیست؟
- تا چه مدتی باید داروی تجویزی شما را مصرف کنم؟
- چه مدتی پس از مصرف دارو علائم و نشانه های من بهبود مییابد؟
- ویزیت مجدد جهت ارزیابی تاثیر داروی تجویز شده چه زمانی انجام میشود؟
- اگر داروها تاثیر نداشت، قطع مصرف آنها ضرری ندارد؟
- آیا شیوههایی برای مراقبت از خود وجود دارد که علائم را کاهش دهد؟
- آیا توصیه میکنید که رژیم غذاییام را تغییر دهم؟
- آیا توصیه میکنید محصولات بدون نسخه ای مانند صابون، لوسیون و لوازم آرایشی که استفاده میکنم را تغییر دهم؟
چه انتظاراتی باید از پزشک داشته باشید
احتمالا پزشک از شما سوالاتی میپرسد. آمادگی برای پاسخگویی به آن سوالات، وقت بیشتری برای صحبت در مورد نکات مورد نظرتان در اختیارتان قرار میدهد. پزشک ممکن است سوالات زیر را از شما بپرسد:
- اولین بار چه زمانی به آکنه مبتلا شدید؟
- آیا از نظر شما شروع ناگهانی آکنه ناشی از استرس یا دوران قاعدگی –در زنان و دختران- میباشد؟
- در حال حاضر چه داروهایی، از جمله بدون نسخه، تجویزی، ویتامینها و مکملها، مصرف میکنید؟
- در زنان و دختران: آیا از داروهای ضد بارداری خوراکی استفاده میکنید؟
- در زنان و دختران: آیا عادت ماهانه شما منظم است؟
- در زنان و دختران: آیا باردار هستید، یا برای آن برنامهریزی کردهاید؟
- از چه نوع صابون، لوسیون، شامپو ونرمکننده یا لوازم آرایشی استفاده میکنید؟
- آکنه بر اعتمادبهنفس و اطمینانتان در موقعیتهای اجتماعی چه تاثیری داشته است؟
- آیا در خانواده شما سابقه آکنه وجود دارد؟
- تاکنون چه درمانهایی انجام دادهاید؟ آیا موثر بوده است؟
کی به پزشک مراجعه کنیم؟
معمولا آکنه یک وضعیت پزشکی جدی به شمار نمیرود. اما ممکن است فرد برای اجتناب از زخم شدن یا سایر صدمات پوستی ناشی از کورکهای مزمن یا کیستهای ملتهب برای درمان دارویی به متخصص پو*ست مراجعه نماید. اگر آکنه یا زخمهایی که به جا میگذارد بر روابط اجتماعی یا اعتمادبهنفس شما تاثیر سوء دارد، میتوان برای کنترل آکنه یا کاهش زخمها به متخصص پو*ست مراجعه کرد.
