6 .6. دينمداري
سعدي و فارابي از سرچشمه هاي حكمت و معرفت ديني سيراب گشته اند و بدين روي، تار و پود انديـشه و سـخن
هردو با معارف ديني در هم تنيده است . فضيلت، كمال، سعادت و خير كـه فـارابي از آن دم مـي زنـد يـا داد و دهـش و توفيق خير و تواضع و درويش صفتي كه دلخواه سعدي است، همگي ريشه در آموزههاي دينـي دارد و سـنجيدن آن بـا نگرشي برون ديني آسان نيست . هرچند سخن ستايش آميز سعدي دربـاره ي ممـدوح خـود، ابـوبكر سـعد زنگـي كـه در ديباچهي كتاب نشسته است، خالي از اغراق شاعرانه نيست، اما به همه حال آنچه درباره ي او گفته و يا بـه دعـا بـرايش خواسته است، جلوهاي از آرمانخواهي سعدي همراه با نگاهي درونديني است؛ از جمله:
جهانبــــــــان ديــــــن پــــــرور دادگــــــر
... طلبـــــــكار خيـرســـــــت و اميـــــــدوار
كلــــــه گوشــــــه بــــر آسمــــــان بريــــــن
نيامــــــد چــــو بوبــــــكر بعــــد از عمـــــر
خدايـــــــا اميـــــدي كـــــــه دارد بــــــر آر
هنــــــوز از تواضــــع ســــرش بــــر زمــــين
(همان، 16)
تنـــت بـــاد پيوســـته چـــون ديـــن درســـت
درونــــت بـــــه تأييــــــد حــــــق شادبــــــاد
جهـــانآفـــرين بـــر تـــو رحمـــــت كنـــــاد
بدانـــــديش را دل چـــــو تـــــدبير ســـــست
دل و ديـــــن و اقليمـــــــت آبــــــاد بـــــــاد
دگـــر هرچـــه گـــويم فـــسانه ســـت و بـــاد
(همان، 17)
7 .6 .ويژگيهاي پادشاه ستمگر
سعدي براي برحذر داشتن فرمانروايان از بيدادگري و ددمنشي ، صفات فرمانروايان سـتمگر و عـدالت سـتيز را نيـز گوشزد مي كند. اين رويه يادآور روش فارابي در ترسيم مدينه ي جاهله و متبدله و امثال آن است؛ بنـابراين در بوسـتان جنبههاي عينيتر و محسوستر رفتار ظالمانهي شاهان و درباريان مورد نكوهش قرار گرفته است. در اينجـا بـه برخـي موارد اشاره ميشود:
1 .7 .6 .دستاندازي به اموال بازرگانان : سعدي بيش از هرچيز به گسترش نيكنامي و به تعبير خودش «ذكـر
جميل» و زيان بدنامي حاكم در سرزمينهاي ديگر نظر دارد. مثلاً چنانچه تاجري در جايي مورد بيمهري واقع شود و يـا
مال و جان ش مصون نماند، نه تنها داد و ستد و پيوند تجاري خود را با آن سرزمين قطع مي كنـد ، بلكـه ديگـر همكـاران خود را از سفر بدانجا باز ميدارد و در نتيجه مايهي بيرونقي و ركود اقتصادي جامعه و بدنامي پادشاه ميشود.
سعدي و فارابي از سرچشمه هاي حكمت و معرفت ديني سيراب گشته اند و بدين روي، تار و پود انديـشه و سـخن
هردو با معارف ديني در هم تنيده است . فضيلت، كمال، سعادت و خير كـه فـارابي از آن دم مـي زنـد يـا داد و دهـش و توفيق خير و تواضع و درويش صفتي كه دلخواه سعدي است، همگي ريشه در آموزههاي دينـي دارد و سـنجيدن آن بـا نگرشي برون ديني آسان نيست . هرچند سخن ستايش آميز سعدي دربـاره ي ممـدوح خـود، ابـوبكر سـعد زنگـي كـه در ديباچهي كتاب نشسته است، خالي از اغراق شاعرانه نيست، اما به همه حال آنچه درباره ي او گفته و يا بـه دعـا بـرايش خواسته است، جلوهاي از آرمانخواهي سعدي همراه با نگاهي درونديني است؛ از جمله:
جهانبــــــــان ديــــــن پــــــرور دادگــــــر
... طلبـــــــكار خيـرســـــــت و اميـــــــدوار
كلــــــه گوشــــــه بــــر آسمــــــان بريــــــن
نيامــــــد چــــو بوبــــــكر بعــــد از عمـــــر
خدايـــــــا اميـــــدي كـــــــه دارد بــــــر آر
هنــــــوز از تواضــــع ســــرش بــــر زمــــين
(همان، 16)
تنـــت بـــاد پيوســـته چـــون ديـــن درســـت
درونــــت بـــــه تأييــــــد حــــــق شادبــــــاد
جهـــانآفـــرين بـــر تـــو رحمـــــت كنـــــاد
بدانـــــديش را دل چـــــو تـــــدبير ســـــست
دل و ديـــــن و اقليمـــــــت آبــــــاد بـــــــاد
دگـــر هرچـــه گـــويم فـــسانه ســـت و بـــاد
(همان، 17)
7 .6 .ويژگيهاي پادشاه ستمگر
سعدي براي برحذر داشتن فرمانروايان از بيدادگري و ددمنشي ، صفات فرمانروايان سـتمگر و عـدالت سـتيز را نيـز گوشزد مي كند. اين رويه يادآور روش فارابي در ترسيم مدينه ي جاهله و متبدله و امثال آن است؛ بنـابراين در بوسـتان جنبههاي عينيتر و محسوستر رفتار ظالمانهي شاهان و درباريان مورد نكوهش قرار گرفته است. در اينجـا بـه برخـي موارد اشاره ميشود:
1 .7 .6 .دستاندازي به اموال بازرگانان : سعدي بيش از هرچيز به گسترش نيكنامي و به تعبير خودش «ذكـر
جميل» و زيان بدنامي حاكم در سرزمينهاي ديگر نظر دارد. مثلاً چنانچه تاجري در جايي مورد بيمهري واقع شود و يـا
مال و جان ش مصون نماند، نه تنها داد و ستد و پيوند تجاري خود را با آن سرزمين قطع مي كنـد ، بلكـه ديگـر همكـاران خود را از سفر بدانجا باز ميدارد و در نتيجه مايهي بيرونقي و ركود اقتصادي جامعه و بدنامي پادشاه ميشود.
تک رمان
دانلود رمان عاشقانه از طریق سایت تک رمان دانلود رمان جنایی برای دانلود رمان رایگان وارد شوید جهت چاپ رمان و نشر در انجمن رمان نویسی از طریق اورود به انجمن اقدام کنید
taakroman.ir