جامعه جامعه آرمانی از دید فارابی و سعدی

[morva♡]

.مقدمه
در منظومه ها و ديوان هاي شعر فارس ي، جلوه هايي از نگرش اجتماعي و سياسي به چشم ميخـورد؛ امـا نمـي تـوان انتظار داشت كه اين گونه برداشت‌ها با تعاريف، روشها و معيارهاي جامعه شناسي امروزي سازگار باشد. ايـن نـاهمگوني از جهاتي قابل بررسي است : اولاً جامعه شناسي نوين، بر پايه ي موازين اجتماعي كشورهاي صنعتي پديد آمده اسـت و از
خاستگاهي متفاوتي برخوردار است؛ ثانياً بازتاب وقايع اجتماعي، در پرده ي خيال شاعر تصاوير گوناگون پديد مـي آورد و گهگاه در ضمير ناخودآگاه شاعر تبديل به مضمون شعري مي شود و پارهاي از مـضامين، هيـأتي نمـادين مـي يابـ د و بـه صورت حكم كلي بر مصاديق و شواهد گوناگون قابل انطباق ميگردد.
طرح مسائل اجتماعي در شعر و ادبيات بدان معني نيست كه شاعر در صدد تحليل جامعه شناسانهي وقـايع باشـد .
پس شاعر نه جامعه شناس است، نه فيلسوف سياسي و نه سياستمدار، بلكه وي صـياد مـضامين ادبـي، تأمـل ب رانگيـز و زيبايي است كه بتواند در عوالم خيال دستمايهي پردازشي شاعرانه گردد.
با اين همه شايد بتوان توجه شاعران به مسائل اجتماعي و روابط حاكم بر جامعه را جلـوه ي ديگـري از انديـشه ي سياسي ايرانيان دانست و دست كم، ديوانهاي شعر را در رديف منابع تحقيق اجتماعي نشاند.

تک رمان

دانلود رمان عاشقانه از طریق سایت تک رمان دانلود رمان جنایی برای دانلود رمان رایگان وارد شوید جهت چاپ رمان و نشر در انجمن رمان نویسی از طریق اورود به انجمن اقدام کنید

taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[morva♡]

سعدي شيرازي در اين زمينه از ستاره هاي درخشاني است كه ابعاد اجتمـاعي سـخنش جـاي درنگـي ژرف كاوانـه دارد. زندگي پر تب و تاب سعدي و بويژه مسافرت هاي دراز دامـن و همنـشيني بـا قـشرهاي گونـاگون، دانـش انـدوزي، تأملات دروني، روح بلند و ذوق لطيف وي از يك سو و مشاهده ي او ضاع آشفته ي جامعه و مردم بلاكـشيده اي كـه زيـر تيغ مغولان چشم به راه مرگ بودند از سوي ديگر، سبب شد كه سعدي دردها را بسرايد و بـي قـرار و نـاآرام، زخمهـاي
مزمن و عفن جامعه را بشكافد و براي درمان دردها چاره انديشد؛ گرد از رخ ارزشهاي فراموش شده فرونشاند و عاشـقانه صلاي نوع دوستي سردهد؛ دري از عالم تربيت به روي خلق بگشايد و بـا زورمـداران از دادگـري و احـسان و فروتنـي و درويش صفتي سخن راند؛ ش*ر*اب عشق و شور و مستي را در كام تشنگان فروريـزد و خمـودان را جـاني تـازه بخـشد؛ در غزل، شور عاشقانه و ترنم عارفانه سر دهد و لايه هاي تو در توي «من» انساني را بازكـاود . در گلـستان ژرف بينانـه وضـع موجود را بنگرد و در بوستان راه و رسم پركشيدن به سوي آرمان هاي والاي انساني و آسماني را بياموزد و به قول دكتـر زرينكوب «گلستان سعدي براي خودش دنيايي است يا دست كم تصويري درست و زنده از دنياسـت .

تک رمان

دانلود رمان عاشقانه از طریق سایت تک رمان دانلود رمان جنایی برای دانلود رمان رایگان وارد شوید جهت چاپ رمان و نشر در انجمن رمان نویسی از طریق اورود به انجمن اقدام کنید

taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[morva♡]

سـعدي در ايـن كتاب (گلستان) انسان را با دنياي او و با همه ي معايب و محاسن و با تمام تضادها و تناقضهايي كـه در وجـود او هـست تصوير مي كند... و گناه اين تناقضها و زشتي ها هم بر او نيست، بر خود دنياست . نظر سعدي آن است كه در ايـن كتـاب انسان و دنيا را آنچنان كه هست توصيف كند نه آنچنان كه بايد باشد .» (زرينكوب، 247 :1372(؛ «امـا بوسـتان خـود دنيايي ديگر است، دنيايي است كه آفريده ي خيال شاعر است و از اين روست كه در آن انسان چنانكه بايد باشـد، و نـه نيز بـا آن 1 آنگونه كه هست، چهره مي نمايد.» (همان، 248 .(از اين سخن دكتر زرين كوب كه دكتر غلامحسين يوسفي همداستان است، چنين برميآيد كه آرمانشهر سعدي در بوستان جلوهگر است. در اين جا پرسشهايي مطرح است:
.1 آيا سعدي آگاهانه در صدد ترسيم مدينهي فاضله بوده است؟ در اين صورت از كدام الگو پيروي كرده است؟
.2 چارچوب نظري سعدي در ترسيم مدينهي فاضله كدام بوده است؟
براي دستيابي به پاسخ اين پرسشها، جا دارد كه ديدگاه سعدي را با تفكرات اجتماعي و سياسي فارابي ، نخستين
طراح مدينهي فاضله در عالم اسلامي يعني فارابي بسنجيم.

تک رمان

دانلود رمان عاشقانه از طریق سایت تک رمان دانلود رمان جنایی برای دانلود رمان رایگان وارد شوید جهت چاپ رمان و نشر در انجمن رمان نویسی از طریق اورود به انجمن اقدام کنید

taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[morva♡]

پيشينه‌ي تحقيق
پيش از بررسي انديشه هاي اجتماعي و سياسي سعدي و مقايسه با آرمان شـهر فـارابي ، جـا دارد كـه در ايـن بـاره
نگاهي گذرا به كوششهاي پژوهشگران براي نشان دادن ديدگاههاي ايشان بيفكنيم.
مقاله‌هاي «شيخ سعدي و تصور او از يك جامعه ي آرماني » نوشته‌ي نورالحسن انصاري، «جهان مطلوب سعدي در
بوستان» نوشتهي دكتر غلامحسين يوسفي، «كشورداري و سياست در نگرش سعدي » نوشته‌ي محمدتقي دانـش پـژوه، « سعدي و فلسفه ي زندگي » نوشتهي حيدر رقابي، «سعدي و امور اجتماعي » نوشته‌ي رضا شعباني و «آيين مديريت در
نظر سعدي » نوشته‌ي منوچهر مظفريان، كه همگي در مجموعه ي مقالات كنگرهي بزرگداشت هشتـصدمين سـال تولـد آمده است، هر كدام بيانگر گوشهاي از ديدگاههاي اجتماعي سعدي اسـت . 2 شيخ سعدي، با عنوان «ذكر جميل سعدي »
همچنين هانري ماسه بخشي از كتاب «تحقيق درباره ي سعدي » را با عنوان «مرد اجتماعي » به اين موضـوع اختـصاص داده است . گفتني است شمار كتب و رسائل فارابي نيز به بيش از پنجـاه عنـوان مـي رسـد (مهاجرنيـا، 76 :1380 (و در
سالهاي اخير برخي از آنها به فارسي ترجمه شده است . از جمله : « آراء اهل مدينه ي فاضله » كه با عنوان «انديشه‌هـاي اهل مدينه ي فاضله » به وسيله ي سيد جعفر سجادي ترجمه شده است (فارابي، 1361 .(كتاب السياسه المدنيه يك بـار به وسيله ي مشاراليه ف( ارابي، 1371 (و بار ديگر به قلم حسن ملك شـاهي ترجمـه و بـه چـاپ رسـيده اسـت (فـارابي، 1376 .(البته آقاي ملك شاهي افزون بر ترجمه، به شرح و تفسير متن و تفسير معاني لغات و اصطلاحات نيـز پرداختـه است. ديگر رسائل فارابي كه به فارسي ترجمه شده است عبارتند از : موسيقي الكبير، المله، السياسه و احصاء العلـوم كـه جزئيات كتابشناختي آنها به همراه ديگر مواردي كه هنوز ترجمه نشده و به زبان عربي به چاپ رسيده اسـت، در كتـاب «انديشهي سياسي فارابي» ديده ميشود (مهاجرنيا، 373 و 361 :1380 .

تک رمان

دانلود رمان عاشقانه از طریق سایت تک رمان دانلود رمان جنایی برای دانلود رمان رایگان وارد شوید جهت چاپ رمان و نشر در انجمن رمان نویسی از طریق اورود به انجمن اقدام کنید

taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[morva♡]

اما از ميان آثار فارابي، آنچه بيشتر به انديشه ي سيا سي و به ويژه موضوع مدينه ي فاضله مربوط است، كتـاب هـاي
«انديشه هاي اهل مدينه ي فاضله »، «سياست المدنيه »، «فـصول المنتزعـه و » «تحـصيل الـسعاده » مـي باشـد . شـباهت
سياست المدنيه و انديشههاي اهل مدينهي فاضله به اندازهاي است كه گويي هر دو يك اثر است.
افزون بر نشر كتا بهاي فارابي در سال هاي اخير، پژوهش هايي درباره ي انديشه ي سياسي و مدني وي در داخـل و
خارج از ايران صورت گرفته كه برخي از آنها بدين شرح است : «فارابي مؤسس فلسفه ي اسلامي» كه بـه وسـيله ي رضـا
داوري نوشته شده است و در سلسله انتشارات انجمن فلسفه ي ايران در سال 1356 ،و در نوبت دوم با عنـوان «فـارابي »
در سلسله انتشارات طرح نو در سال 1374 به چاپ رسيده است.
كتاب «انديشهي سياسي فارابي » كه پيش از اين نيز بدان اشاره شد، از ديگر پژوهش هايي است كـه بـه وسـيله ي
محسن مهاجرنيا صورت گرفته و در سلسله انتشارات بوستان كتاب قم، در سال 1380 به چاپ رسيده است.

تک رمان

دانلود رمان عاشقانه از طریق سایت تک رمان دانلود رمان جنایی برای دانلود رمان رایگان وارد شوید جهت چاپ رمان و نشر در انجمن رمان نویسی از طریق اورود به انجمن اقدام کنید

taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[morva♡]

نويسندگان تاريخ فلسفه از جايگاه رفيع و تأثير عميق فارابي در پيدايي و سير تحول انديشه ي فلـسفي و سياسـي
در عالم اسلامي غافل نبوده اند، بنابراين هرجا سخن از تطور انديشهي فلسفي ايران است، از فارابي نيز ياد شده اسـت . از جمله هانري كربن، صفحات 224 تا 235 تاريخ فلسفه ي اسلامي را به فارابي اختصاص داده است (كـربن، 224 و 235 :
1377 .(همچنين حناالفاخوري در تاريخ فلسفه در جهان اسلامي از صفحه 395 تا 448 به بررسـي آراء و انديـشه هـاي
فلسفي و اجتماعي فارابي پرداخته است . افزون بر اين، ابراهيم مدكور در جلد اول تـاريخ فلـسفه در اسـلام، مقالـه اي بـا عنوان فارابي درج نموده و به طرح ديدگاههاي فلسفي و سياسي و اجتماعي فارابي پرداخته است (شريف، 629 :1362). در كتاب تاريخ فلسفه ي اسلامي زير نظر سيد حسين نصر و اليور ليمن، مقاله اي با عنوان «فارابي» به قلم ببورا البلاك منتشر گرديده است . در منابع لاتين اين مقاله، به فهرستي از تحقيقات انجام شـده دربـاره ي فـارابي اشـاره شـده است (نصر، 1383).

تک رمان

دانلود رمان عاشقانه از طریق سایت تک رمان دانلود رمان جنایی برای دانلود رمان رایگان وارد شوید جهت چاپ رمان و نشر در انجمن رمان نویسی از طریق اورود به انجمن اقدام کنید

taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[morva♡]

ماجد فخري در كتاب سير فلسفه در جهان اسلام، ضمن بررسي سير تكاملي مكتب نوافلاطوني اسلامي، ابتـدا بـه
فارابي و سپس به ابن سينا پرداخته است . اين فصل به وسيله ي سيد مصطفي محقق داماد به فارسي ترجمه شده اسـت (فخري ماجد، 124 :1372).
ذبيحاالله صفا در كتاب تاريخ علوم عقلي در عالم اسلامي، ضمن برشـمردن فلاسـفه در گـستره ي تمـدن اسـلامي،
فصلي را نيز به شرح آثار و انديشههاي فارابي اختصاص داده است (صفا، 179 :1371).
در عناوين ياد شده، آراء فلسفي و انديشه هاي اجتماعي فارابي و يا نگرش هاي اجتماعي سـعدي جداگانـه بررسـي
شده است و در برخي موارد، نويسندگان به مقايسه ي آراء فارابي بـا حكمـاي يونـاني و يـا فلاسـفه ي بعـد از وي همـت
گماشته و تأثير فارابي بر فلاسفه و حكماي بعد از خود را بررسي نمودهاند؛ اما هيچ كدام به بررسي تطبيقي آراء سـعدي و فارابي نپرداختهاند. نگارنده نيز ضمن ارج نهادن به پژوهش هاي دانشوران، اذعان دارد كه نگرش فارابي مبتني بر انديـشه ي فلـسفي و برخي استنباط هاي تأويلي از آموزه ها و نصوص ديني است و انتظار ندارد كه ديدگاههـاي وي كـه از منطقـي رياضـي وار پيروي مي كند، با برداشت هاي ذوقي و شاعرانه ي سعدي قابل انطباق باشد؛ اما مي توان بـا مقايـسه ي معيارهـاي آرمـان شهر فارابي و آثار دانشوراني چون سعدي كه درد آشناي معضلات اجتماعي بوده انـد و ذهـن و ضميرشـان هـيچ گـاه از دغدغهي نان و جان مردم خالي نبوده است و بررسي و تطبيق آنها، كوشش ايشان را درافكندن طرحـي نـو و جامعـه اي پيراسته از نابخردي و نامردمي و مبتني بر حكمت، سعادت، حق دوستي، عدالت جـويي، احـسان و مـردم نـوازي هرچـه بيشتر نموده آيد.

تک رمان

دانلود رمان عاشقانه از طریق سایت تک رمان دانلود رمان جنایی برای دانلود رمان رایگان وارد شوید جهت چاپ رمان و نشر در انجمن رمان نویسی از طریق اورود به انجمن اقدام کنید

taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[morva♡]

.سعدي و فارابي
«ابونصر محمدبن محمد بن طرخان بن اوزلغ معروف به فارابي در حدود سال 257 هـ /870م در شـهر فـاراب كـه
همان اترار امروز باشد از بلاد تركستان متولد شـد و در همـان زادگـاه خـود بـه كـسب دانـش پرداخـت . در فراگـرفتن
زبانهاي ديگر قدرتي عجيب داشت ... او به قصد بغداد از ديار خود پاي بيرون نهاد . وقتي به پايتخت خلا فت رسـيد نـزد ابوبشربن متي به تحصيل پرداخت ... فارابي در بغداد صرفاً به تحـصيل منطـق پرداخـت . از بغـداد بـه حـران رفـت و درحلقه‌ي درس يوحنابن ميلان نشست... اقامت او در حران به طول نينجاميد؛ بار ديگر به بغداد برگشت و پس از آنكـه در علم منطق استادي يافت همه ي وقت خود را وقف فلسفه كرده بـه سـال 330 هــ بـه دمـشق رفـت و بـه سـيف الدولـه حمداني، حاكم حلب، پيوست و در زمره ي علماي دربار او درآمد و در حمله ي سيف الدوله به حلـب همـراه او بـود و درهمين سفر وفات او به سال 338 هـ در [حدود] هشتاد سالگي در دمشق اتفاق افتاد ». (الفاخوري، 395 : 1367).

تک رمان

دانلود رمان عاشقانه از طریق سایت تک رمان دانلود رمان جنایی برای دانلود رمان رایگان وارد شوید جهت چاپ رمان و نشر در انجمن رمان نویسی از طریق اورود به انجمن اقدام کنید

taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[morva♡]

آقاي رضا داوري نويسنده ي كتاب فلسفه ي مدني فارابي، ضمن بررسي آثار مختلف سياسي و فلسفي فارابي، وي را
مؤسس فلسفه ي سياسي اسلامي دانسته است (داوري، 50 :1354 .(همچنين، مهمترين آثار سياسي و اجتمـاعي وي را
اينگونه مي شمارد: 1 .كتاب آراء اهل المدين هي الفاضلة، 2 .كتاب السياسات المدينه، 3 .كتاب في الاجتماعات المدن يـة ، 4 .كتاب جوامع السياس ة، 5 .فصول المدني، 6 .تحصيل السعاده، 7 .وصـاي نفعهـا، ا يعـم 8 .تلخـيص النـواميس، .9 كتـاب المله، 10 .فلسفهي افلاطون (همان، 59).
فارابي در دوران شكوفايي تمدن اسلامي باليده است؛ در فضايي پررونق كه در آن از مدت ها قبل در يـك خيـزش
فرهنگي و علمي ، كت با ها و رسالههاي يوناني ، سرياني و پهلـوي بـه عربـي ترجمـه مـي شـد و زمينـه را بـراي برخـورد
انديشهها فراهم مي ساخت. وي در چنين فضايي، نه تنها مرزهاي دانش مسلمين را در نورديد، بلكه بـه شـرح و تفـسير انديشههاي فلسفي يونان نيز پرداخت و در جهت روشنگري و نزديـك سـاختن آراء و انديـشه هـاي ارسـطو و افلاطـون
كوششي فراوان نمود . تقليد صرف و كوركورانه از انديشه هاي يوناني وي را قانع نساخت و با تكيه بر بنيان هاي انديشه ي اسلامي به نقد فلسفه ي يوناني همت گماشت و به عنوا ن فيلسوفي صاحب مكتـب شـهره گـشت « . فـارابي بـراي اسـلام فلسفهاي بنيان نهاد كه قائم به ذات خود است؛ نه رواقي نه مشائي و نه نوافلاطوني، بلكه پديـده ي تـازه اي اسـت كـه از همهي اين مدارس تأثير پذيرفته و از اين منابع سيراب شده ولـي روح آن روح اسـلام اسـت .» (الفـاخوري، 447-446).

تک رمان

دانلود رمان عاشقانه از طریق سایت تک رمان دانلود رمان جنایی برای دانلود رمان رایگان وارد شوید جهت چاپ رمان و نشر در انجمن رمان نویسی از طریق اورود به انجمن اقدام کنید

taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[morva♡]

با اينكه در پيرانه سري از حمايـت سـيف الدولـه‌ي حمـداني برخـوردار بـود، امـا روح بلنـد و مناعـت طبـع وي عزلت‌گزيني را بر حاشيه نشيني دربار ترجيح مي داد. «اعراض او از امور دنيوي به حدي رسيد كه با آنكه سيفالدوله كـه شيفتهي علم او شده و به مقام ارجمندش پي برده بود، برايش از بيت المال حقوق بسيار تعيين كرده بود، به چهـاردرهم
در روز كه با آن سد جوع ميكرد قناعت ميورزيد.» (همان، 396).
انديشهي سياسي فارابي جدا از انديشه ي فلسفي او نيست؛ زيرا در سياسـت نيـز فـارابي بـه دنبـال يـافتن مبـاني
فلسفي سياست بود و به جنبه هاي نظري آن بيشتر علاقه نشان مي داد . «آموزههاي دينـي بـويژه اصـول و مبـاني آن از
جمله توحيد، نبوت، در فلسفه و انديشه ي فارابي جايگاهي ويـژه دارد ». (همـان، 411 و 445 .(امـا در روزگـار سـعدي
فلسفه از رونق افتاده بود و تنها جرقه هايي از آن در انديشه هاي اشراقي جلوه گري مي كـرد . بـه جـاي فلـسفه، عرفـان و
تصوف ميدان دار عرصه هاي فكري گشته بود و در ضمير اهل نظر، براي انديشه هاي كلامي نيز حوصلهي چنـداني بـاقي نمانده بود . فقه و حديث و تاريخ كه بر پايه ي نقل استوار بود، خواهان بيشتري داشت و با آمدن مغـولان در بـسياري از شهرها به يك باره بازار علم و دين و فرهنگ از رونق افتاد ، بنـابراين سـعدي در مـاتم انـسان و انـسانيت از دسـت رفتـه نشسته بود . فضاي حاكم بر مدارس نظاميه و مستنصريه ي بغداد كه سـعدي را در دامـن خـود پـرورده بـود، بـا فلـسفه سازگار نبود . بديهي است كه سعدي نيز گرايشي به فلسفه پيدا نكرد، اما شريعتمداري و توجـه بـه اخـلاق درويـشي از لابلاي سخنش پيداست . او مانند فاراب ي نه بر مسند وزارت تكيه زد و نه فرماني صادر كرد . به جـاي مكتـب فلـسفي، در سخن صاحب سبك بود.

تک رمان

دانلود رمان عاشقانه از طریق سایت تک رمان دانلود رمان جنایی برای دانلود رمان رایگان وارد شوید جهت چاپ رمان و نشر در انجمن رمان نویسی از طریق اورود به انجمن اقدام کنید

taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان