88)سؤال: مسأله یا مسئله یا مسعله؟
پاسخ: مسأله/مسئله
پ.ن: کلمه مسأله، متعلق به زبان عربی‌ست و باید به شکل صحیحش نگارش شود. در زبان عربی قاعده داریم که می‌گوید اگر همزه‌ای صدای -َ داشت و حرف قبل از آن هم ساکت بود، باید روی پایۀ الف قرار بگیرد «ا» و جمع این کلمه می‌شود:
مسائل به معنای مسأله‌ها.
کلماتی مثل: جرأت و هیأت هم، به همین شکل صحیح هستند.
و از آن جایی که ریشه‌شان عربی‌ست، یک فارسی‌زبان نمی‌تواند ساختمانش را تغییر دهد و مسأله را مسئله، جرأت را جرئت و هیأت را هیئت، نگارش کند.
اما در فرهنگستان، دستور خط جدید زبان فارسی برای ویراستاران این‌چنین اقتضا می‌کند که:
- نگارش همزۀ «میانی» در فارسی: در کلماتِ دخیلِ عربی، همزۀ میانی معمولاً تابع رسم‌الخطِ عربی است؛ اما گرایشی در فارسیِ امروز وجود دارد که همزه‌های میانی را در کلماتِ دخیل بر روی کرسیِ یاء («ئــ») بنویسند.
مثال:
1- کلمات دخیل عربی: مسئله (مسألة)، برائت (براءة)، قرائت (قراءة)، جرئت (جرأة)، ارائه (اراءة)، دَنائت (دناءة)، اِسائه (اساءة)، شئون (شؤون)، رئوس (رؤوس)، رئوف (رؤوف/رؤف)، مسئول (مسؤول)، نشئت (نشأت).
2- کلمات دخیل غیرعربی: سِئول، زِئوس، بمبئی، ایدئولوژی، رئالیسم، تئاتر، نئون، دوئل، ژوئن، سوئد، کاکائو، لائوس، ویدئو، پنگوئن.
و دستورخط فرهنگستان می‌گوید:
مسئول، نه مسؤول
مسئله، نه مسأله
هیئت، نه هیأت
جرئت، نه جرأت
و اینکه شما از کدام دو شکل صحیح بهره بگیرید، به زبانِ مورد استفاده‌تان بستگی دارد.
همان‌طور که یک معلم زبان عربی هیچ‌گاه مسأله را مسئله نمی‌نویسد، معلم زبان فارسی هم مسئله را مسأله نمی‌نویسد.
پاسخ: مسأله/مسئله
پ.ن: کلمه مسأله، متعلق به زبان عربی‌ست و باید به شکل صحیحش نگارش شود. در زبان عربی قاعده داریم که می‌گوید اگر همزه‌ای صدای -َ داشت و حرف قبل از آن هم ساکت بود، باید روی پایۀ الف قرار بگیرد «ا» و جمع این کلمه می‌شود:
مسائل به معنای مسأله‌ها.
کلماتی مثل: جرأت و هیأت هم، به همین شکل صحیح هستند.
و از آن جایی که ریشه‌شان عربی‌ست، یک فارسی‌زبان نمی‌تواند ساختمانش را تغییر دهد و مسأله را مسئله، جرأت را جرئت و هیأت را هیئت، نگارش کند.
اما در فرهنگستان، دستور خط جدید زبان فارسی برای ویراستاران این‌چنین اقتضا می‌کند که:
- نگارش همزۀ «میانی» در فارسی: در کلماتِ دخیلِ عربی، همزۀ میانی معمولاً تابع رسم‌الخطِ عربی است؛ اما گرایشی در فارسیِ امروز وجود دارد که همزه‌های میانی را در کلماتِ دخیل بر روی کرسیِ یاء («ئــ») بنویسند.
مثال:
1- کلمات دخیل عربی: مسئله (مسألة)، برائت (براءة)، قرائت (قراءة)، جرئت (جرأة)، ارائه (اراءة)، دَنائت (دناءة)، اِسائه (اساءة)، شئون (شؤون)، رئوس (رؤوس)، رئوف (رؤوف/رؤف)، مسئول (مسؤول)، نشئت (نشأت).
2- کلمات دخیل غیرعربی: سِئول، زِئوس، بمبئی، ایدئولوژی، رئالیسم، تئاتر، نئون، دوئل، ژوئن، سوئد، کاکائو، لائوس، ویدئو، پنگوئن.
و دستورخط فرهنگستان می‌گوید:
مسئول، نه مسؤول
مسئله، نه مسأله
هیئت، نه هیأت
جرئت، نه جرأت
و اینکه شما از کدام دو شکل صحیح بهره بگیرید، به زبانِ مورد استفاده‌تان بستگی دارد.
همان‌طور که یک معلم زبان عربی هیچ‌گاه مسأله را مسئله نمی‌نویسد، معلم زبان فارسی هم مسئله را مسأله نمی‌نویسد.
