اثر ج*ن*س و مقدار سیمان در بتن :
ج*ن*س و مقدار سیمان باید متناسب با نوع کار و حمل مصرف و درجه حرارت و فصل ، و طبق مشخصات فنی باشد. اما ازنظم مقدار سیمان بر حسب Kg تقسیم بر m3 بتن معرفی می شود. هرچه سیمان بیشتر مصرف شود مقاومت بتن اضافه می شود پس نتیجه می شود فقط تا حدی می توان مقدار سیمان را در بتن زیاد کرد و آن مقداری است که دوغاب سیمان بتواند دور تمام دانه های سنگ را اندود کند و فضای خالی بین دانه های سنگ را نیز پر نماید.
از لحاظ مقدار ، سیمان 3 جور بتن ساخته می شود:
الف) بتن کم مایه با 75 تا 150 کیلو گرم - بتن لاغر 75 سیمان
ب) بتن معمولی با 150 تا 250 کیلوگرم - 150 سیمان
ج) بتن پر مایه با 250 تا 350 کیلوگرم - 250 سیمان
برای کارهای مخصوص نظیر ساختمان های ............. و غیره تا 500 کیلوگرم هم سیمان مصرف می شود. برای آن که فولاد در بتن زنگ نزند در بتن فولادی (مسلح) مقدار سیمان از 250 کیلوگرم نباید کمتر باشد.
مقدار اختلاط ماسه و شن و سیمان برای ساخت بتن در ساختمانهایی که مقدار اختلاط معرفی شده و در مدارک فنی ارائه نشده است به این شرح می باشد. ( رطوبت بتنی ماسه تا 2% در نظر گرفته شده). و چنان چه ماسه مرطوب مورد استفاده قرار گیرد باید مقدار آن تا 20 درصد (بسته به رطوبت) تا افزایش یابد.
چنانچه نوع بتن و مشخصات فنی ارائه نشده باشد باید نکات زیر در انتخاب نوع بتن رعایت شود :
الف) بتن نوع 75 B فقط برای پر کردن و تهیه سطح صاف (بتن نظافتی) به کار می رود.
ب) بتن مسلح نباید ضعیف تر از نوع 200 B باشد.
ج) بتن قطعاتی که دارای تکیه گاه سراسری نیست مانند تیر ستون نباید ضعیف تر از نوع 250 B باشد.
مارک بتن مقاومت 28 روزه مقدار سیمان مقدار ماسه مقدار شن
150 150 200 58% 72%
250 250 300 56% 68%
350 350 400 53% 65%
اسلمپ بتن : روش تعیین قابلیت کارایی بتن در حقیقت تعیین مقدار روانی و چسبندگی بین دانه ها است. روش بسیار ساده ای جهت اندازه گیری آن موجود است( نشان دهنده میزان آب بتن)
اسلمپ گیری بتن : این آزمایش ساده ترین آزمایش جهت تعیین قابلیت کارایی بتن است و نشان دهنده میزان آب بتن.
روش و مقدار اسلمپ : مقداری بتن از خروجی میکسر گرفته و داخل قالب مخصوص مخروطی شکل با ابعاد استاندارد ریخته و با حیلسه با قطر 12 میلی متر در سه مرحله پر می کنیم و ضربه می زنیم.پس از پر شدن مخروط (قالب) و بعد از 3 دقیقه با دقت بسیار زیاد قالب را بند کرده و مقدار نشت را اندازه گیری می کنیم. این مقدار دارای حدودی به شرح زیر است :
الف) برای ساختمانهای عادی 2 تا 10 سانتی متر
ب) برای ساختمانهای مسلح با ضخامت کم می تواند بیشتر از 10 تا 15 سانتی متر باشد.
ج) برای ساختمانهایی که در قالب های آب بندی شده ریخته می شوند بین صفر تا 10 سانتی متر است.
ریختن بتن : اصل مهم در ریختن بتن به هم نخوردن دانه بندی آن است. بنابراین نباید بتن را از ارتفاع 1/5 متری به طور آزاد ریخت و بهترین راه پمپ بتن یا سطوح مورب می باشد.
تراکم بتن :با توجه به اینکه حباب های موجود در بتن مقاومت بتن را کاهش می دهد برای هر درصد هوای محبوس شده کاهش مقاومتی برابر 5 تا 6 درصد خواهد بود. برای 5 درصد هوا در روز 25 درصد از مقاومت بتن کاسته مب شود و هم چنین وجود هوا بتن را در مقابل مایعات زیان آور نفوذ پذیر خواهد نمود.
زمان لرزاندن برای بتن با اسلمپ 10 حدود 5 ثانیه می باشد.
نگهداری و عمل آوردن بتن : نگهداری بتن در حقیقت جلوگیری از خروج آب بتن و حفظ بتن بین 10 تا 20 درجه سانتیگراد می باشد که به روشهای زیر انجام می گیرد.آب داران بتن در تابستان هر دو عمل فوق را انجام می دهند ؛ یعنی هم از خروج آب بتن جلوگیری می کند و هم بتن را خنک نگه می دارد.
آزمایش نمونه های مکعبی بتن – بتن ریزی در هوای گرم.
مواد افزودنی در بتن : مواد ترصیح کننده – روان کننده – حباب زا – چسبنده – ضد رطوبت – پوز دادن
ج*ن*س و مقدار سیمان باید متناسب با نوع کار و حمل مصرف و درجه حرارت و فصل ، و طبق مشخصات فنی باشد. اما ازنظم مقدار سیمان بر حسب Kg تقسیم بر m3 بتن معرفی می شود. هرچه سیمان بیشتر مصرف شود مقاومت بتن اضافه می شود پس نتیجه می شود فقط تا حدی می توان مقدار سیمان را در بتن زیاد کرد و آن مقداری است که دوغاب سیمان بتواند دور تمام دانه های سنگ را اندود کند و فضای خالی بین دانه های سنگ را نیز پر نماید.
از لحاظ مقدار ، سیمان 3 جور بتن ساخته می شود:
الف) بتن کم مایه با 75 تا 150 کیلو گرم - بتن لاغر 75 سیمان
ب) بتن معمولی با 150 تا 250 کیلوگرم - 150 سیمان
ج) بتن پر مایه با 250 تا 350 کیلوگرم - 250 سیمان
برای کارهای مخصوص نظیر ساختمان های ............. و غیره تا 500 کیلوگرم هم سیمان مصرف می شود. برای آن که فولاد در بتن زنگ نزند در بتن فولادی (مسلح) مقدار سیمان از 250 کیلوگرم نباید کمتر باشد.
مقدار اختلاط ماسه و شن و سیمان برای ساخت بتن در ساختمانهایی که مقدار اختلاط معرفی شده و در مدارک فنی ارائه نشده است به این شرح می باشد. ( رطوبت بتنی ماسه تا 2% در نظر گرفته شده). و چنان چه ماسه مرطوب مورد استفاده قرار گیرد باید مقدار آن تا 20 درصد (بسته به رطوبت) تا افزایش یابد.
چنانچه نوع بتن و مشخصات فنی ارائه نشده باشد باید نکات زیر در انتخاب نوع بتن رعایت شود :
الف) بتن نوع 75 B فقط برای پر کردن و تهیه سطح صاف (بتن نظافتی) به کار می رود.
ب) بتن مسلح نباید ضعیف تر از نوع 200 B باشد.
ج) بتن قطعاتی که دارای تکیه گاه سراسری نیست مانند تیر ستون نباید ضعیف تر از نوع 250 B باشد.
مارک بتن مقاومت 28 روزه مقدار سیمان مقدار ماسه مقدار شن
150 150 200 58% 72%
250 250 300 56% 68%
350 350 400 53% 65%
اسلمپ بتن : روش تعیین قابلیت کارایی بتن در حقیقت تعیین مقدار روانی و چسبندگی بین دانه ها است. روش بسیار ساده ای جهت اندازه گیری آن موجود است( نشان دهنده میزان آب بتن)
اسلمپ گیری بتن : این آزمایش ساده ترین آزمایش جهت تعیین قابلیت کارایی بتن است و نشان دهنده میزان آب بتن.
روش و مقدار اسلمپ : مقداری بتن از خروجی میکسر گرفته و داخل قالب مخصوص مخروطی شکل با ابعاد استاندارد ریخته و با حیلسه با قطر 12 میلی متر در سه مرحله پر می کنیم و ضربه می زنیم.پس از پر شدن مخروط (قالب) و بعد از 3 دقیقه با دقت بسیار زیاد قالب را بند کرده و مقدار نشت را اندازه گیری می کنیم. این مقدار دارای حدودی به شرح زیر است :
الف) برای ساختمانهای عادی 2 تا 10 سانتی متر
ب) برای ساختمانهای مسلح با ضخامت کم می تواند بیشتر از 10 تا 15 سانتی متر باشد.
ج) برای ساختمانهایی که در قالب های آب بندی شده ریخته می شوند بین صفر تا 10 سانتی متر است.
ریختن بتن : اصل مهم در ریختن بتن به هم نخوردن دانه بندی آن است. بنابراین نباید بتن را از ارتفاع 1/5 متری به طور آزاد ریخت و بهترین راه پمپ بتن یا سطوح مورب می باشد.
تراکم بتن :با توجه به اینکه حباب های موجود در بتن مقاومت بتن را کاهش می دهد برای هر درصد هوای محبوس شده کاهش مقاومتی برابر 5 تا 6 درصد خواهد بود. برای 5 درصد هوا در روز 25 درصد از مقاومت بتن کاسته مب شود و هم چنین وجود هوا بتن را در مقابل مایعات زیان آور نفوذ پذیر خواهد نمود.
زمان لرزاندن برای بتن با اسلمپ 10 حدود 5 ثانیه می باشد.
نگهداری و عمل آوردن بتن : نگهداری بتن در حقیقت جلوگیری از خروج آب بتن و حفظ بتن بین 10 تا 20 درجه سانتیگراد می باشد که به روشهای زیر انجام می گیرد.آب داران بتن در تابستان هر دو عمل فوق را انجام می دهند ؛ یعنی هم از خروج آب بتن جلوگیری می کند و هم بتن را خنک نگه می دارد.
آزمایش نمونه های مکعبی بتن – بتن ریزی در هوای گرم.
مواد افزودنی در بتن : مواد ترصیح کننده – روان کننده – حباب زا – چسبنده – ضد رطوبت – پوز دادن
