یعنی بدجنسی و بدذاتی کسی با تربیت دوباره او درمان نشود پس نباید به چنین افرادی اعتماد کرد.
۲- معمولا این ضرب المثل را برای کسانی به کار می برند که عمر خود را در راه خلاف کردن گذرانده اند و مردم از دست آنها در آسایش نبوده اند. حال، چنین افرادی وقتی گرفتار می شوند قسم می خورند که دیگر کار خود را تکرار نکنند و آدم خوبی شوند! اینجاست که مردم این ضرب المثل را برایش به کار می برند.
درواقع گرگ، نماد وحشی گری و حیله گری است.
۳- این ضرب المثل با ضرب المثل ” ذات بد نیکو نگردد چون که بنیادش بد است ” قرابت معنایی دارد.
ریشه و داستان این ضرب المثل
حکایت این ضرب المثل در گلستان سعدی آمده است که خلاصه ای از آن را نقل می کنیم:
یکی از پادشاهان با سربازانش نقشه ای کشیدند و دار و دسته دزدان و راهزنانی که چندین سال در گردنه کوهی از مردم دزدی می کردند را دستگیر کردند. آن ها در گردنه های پرخطر در کمین افراد می نشستند و مال آن ها را غارت کرده و در دل آنها رعبت و وحشت می انداختند.
تصمیم پادشاه بر اعدام همگی راهزنان بود. در بین راهزنان جوانی بود که خود را به پای شاه انداخت و قول داد از آن پس توبه کند و دیگر به سمت کارهای خلاف نرود. وزیر که دلش به رحم آمده بود، به پادشاه گفت سرپرستی این جوان را به عهده می گیرد و به خوبی تربیتش خواهد کرد.
بالاخره شاه پذیرفت. وزیر بهترین معلم ها را در خدمت جوان درآورد و آداب و علوم و فنون روز راه به او آموخت. وزیر هربار که نزد پادشاه می رفت با خوشحالی از پیشرفت آن پسر جوان تعریف می کرد و فخر می فروخت.
پادشاه هم هربار لبخندی به وزیر می زد و می گفت:
عاقبت گرگ زاده گرگ شود
گرچه با آدمی بزرگ شود
از این قضیه دو سال گذشت. در یکی از روزها دوستان قدیمی جوان تصمیم گرفتند که وزیر را بکشند و تمام اموال او را غارت کنند. جوان که دوستانش را دیده بود، دوباره شور و شعف تمام وجودش را گرفت و با آن ها همدست شد و وزیر را به قتل رساندند!
پادشاه وقتی از این موضوع باخبر شد آهی کشید و گفت:
شمشیر نیک از آهن بد چون کند کسی
ناکس به تربیت نشود ای حکیم کس
باران که در لطافت طبعش خلاف نیست
در باغ لاله روید و در شوره بوم خس
زمی
۲- معمولا این ضرب المثل را برای کسانی به کار می برند که عمر خود را در راه خلاف کردن گذرانده اند و مردم از دست آنها در آسایش نبوده اند. حال، چنین افرادی وقتی گرفتار می شوند قسم می خورند که دیگر کار خود را تکرار نکنند و آدم خوبی شوند! اینجاست که مردم این ضرب المثل را برایش به کار می برند.
درواقع گرگ، نماد وحشی گری و حیله گری است.
۳- این ضرب المثل با ضرب المثل ” ذات بد نیکو نگردد چون که بنیادش بد است ” قرابت معنایی دارد.
ریشه و داستان این ضرب المثل
حکایت این ضرب المثل در گلستان سعدی آمده است که خلاصه ای از آن را نقل می کنیم:
یکی از پادشاهان با سربازانش نقشه ای کشیدند و دار و دسته دزدان و راهزنانی که چندین سال در گردنه کوهی از مردم دزدی می کردند را دستگیر کردند. آن ها در گردنه های پرخطر در کمین افراد می نشستند و مال آن ها را غارت کرده و در دل آنها رعبت و وحشت می انداختند.
تصمیم پادشاه بر اعدام همگی راهزنان بود. در بین راهزنان جوانی بود که خود را به پای شاه انداخت و قول داد از آن پس توبه کند و دیگر به سمت کارهای خلاف نرود. وزیر که دلش به رحم آمده بود، به پادشاه گفت سرپرستی این جوان را به عهده می گیرد و به خوبی تربیتش خواهد کرد.
بالاخره شاه پذیرفت. وزیر بهترین معلم ها را در خدمت جوان درآورد و آداب و علوم و فنون روز راه به او آموخت. وزیر هربار که نزد پادشاه می رفت با خوشحالی از پیشرفت آن پسر جوان تعریف می کرد و فخر می فروخت.
پادشاه هم هربار لبخندی به وزیر می زد و می گفت:
عاقبت گرگ زاده گرگ شود
گرچه با آدمی بزرگ شود
از این قضیه دو سال گذشت. در یکی از روزها دوستان قدیمی جوان تصمیم گرفتند که وزیر را بکشند و تمام اموال او را غارت کنند. جوان که دوستانش را دیده بود، دوباره شور و شعف تمام وجودش را گرفت و با آن ها همدست شد و وزیر را به قتل رساندند!
پادشاه وقتی از این موضوع باخبر شد آهی کشید و گفت:
شمشیر نیک از آهن بد چون کند کسی
ناکس به تربیت نشود ای حکیم کس
باران که در لطافت طبعش خلاف نیست
در باغ لاله روید و در شوره بوم خس
زمی
