اخبار رسول توکلی: خاتمی حامی ممنوعیت کاری بازیگران قبل از انقلاب بود/ ماجرای ۳۲۰میلیون دلار جریمه‌ای که با بی‌تدبیری پرداخت شد

[kiyan]

داستان سینمای دهه 1360 و مدیریت سیاسی و تندروی آن دوران تمامی ندارد. در گفت‌وگوهایی که با محمدعلی نجفی داشتیم به بخش‌هایی که به نقد این نگاه به‌سرکردگی محسن مخملباف بود پرداختیم اما این سیر طبیعتاً از جایی ریشه می‌گرفت که مخملباف را باید به‌نوعی پیشانی و جلودار ظاهری آن دانست اما تفکر و ریشه آن میان چه‌کسانی بنا شده بود؟

در بخش اول مصاحبه‌ با رسول توکلی درباره روش و منطق غیرحرفه‌ای و تند میرحسین موسوی در وزارت ارشاد و تأثیرش در آنجا صحبت کردیم، این‌که این مدیر سیاسی با چه دیدگاه تندی نسبت به حضور هنرمندان قبل از انقلاب و مجوزدهی به سینماگرانی مانند کیمیایی اقدام کرده بود.

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[kiyan]

حالا در بخش دوم مصاحبه با توکلی به‌سراغ چهره‌ای بسیار مهم در جریان حیات اصلاحات و سمت‌وسودهی نگاه مخملبافی ـ میرحسینی به وزارت ارشاد رفتیم؛ رئیس دولت اصلاحات که در دهه 1360 طولانی‌ترین دوره کاری را در مسند وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی داشت.

* آقای توکلی، دیگر چهره‌هایی را که در وزارت ارشاد فعالیت می‌کردند نام ببرید که چه می‌کردند؛ از شرایط تولید و اکران آن دوران برای ما تعریف کنید.

از چهره‌های دیگر آقای کلهر بود منتها به‌میزانی که اطلاع داشت کمک می‌کرد. یک رفیق مشترکی به‌نام «محمد اسلامی» داشتیم که برادر «شیخ علی اسلامی» مسئول بنیاد بعثت بود. بچه‌های سینما مانند «حسن مصیبی» که از تهیه‌کنندگان بود؛ «سعید مطلبی» هم بود یعنی همه طیفی در این حرکت همراهی می‌کردند.

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[kiyan]

* اتفاقاً به موضوع بازبینی فیلم‌ها برای اکران اشاره کردید که ماجرای آن را هم آقای نجفی بیان کردند.

بله، البته نه‌فقط فیلم‌های سال‌های اخیر را بلکه از دهه 30 تا 50 ما فیلم داشتیم.

اوضاع تولید هم باری‌به‌هرجهت بود، مثلاً «فریاد مجاهد» را «مهدی معدنیان» با بازی «بهمن مفید» ساخت. یک‌سری فیلم‌هایی بود مثلاً «آفتاب‌نشینان» را «مهدی صباغ‌زاده» که کارگردان جوان مستندسازی بود ساخت و یا «شمر» را «اکبر صادقی» ساخت ولی چارچوب کلی این بود که ما سینما را با این فیلم‌ها برای 6 ماه تا یک سال آماده کنیم.

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[kiyan]

*این‌که می‌گویید معطل پول نبودند یعنی خودشان پول و سرمایه داشتند?

بله، به‌علاوه اینکه آن موقع فیلم‌سازی ارزان بود. من مدیر تولید فیلم «عبور از میدان مین» بودم؛ شاید الآن باورش سخت باشد اما آن فیلم را با یک‌میلیون و 350هزار تومان ساختیم، البته نمی‌گویم پول کمی بود در دوران خودش اما درهرحال فیلم‌سازی شکل و شمایلش با الآن فرق می‌کرد؛ واقعاً با یک‌میلیون و 350هزار تومان این فیلم را تمام کردیم، «تاراج» را با 4میلیون تومان تمام کردیم.

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[kiyan]

اما اصل ماجرای من این است؛ فیلم «برزخی‌ها» را برای چه پایین کشیدند؟ به‌خاطر حضور بازیگران قبل‌انقلاب!این فیلم چه آزاری داشت؟ چه‌کسانی این خط‌ها را می‌دادند؟ آقای محسن مخملباف که نماینده آنان بود! که به‌نظر من خودش فیلم می‌ساخت با این هدف که اسلام را نابود کند. همان زمان من یک فیلم ساختم به‌نام «پنجمین سوار سرنوشت» که از اولین فیلم‌های من بود که هم نوشتم و هم در آن بازی کردم. اکثر هنرمندان قبل از انقلاب مانند مرحوم قادری و مرحوم خانم فخری خوروش در آن بازی می‌کردند، داستانش درباره این بود که مواد مخدر چطور وارد کشور می‌شود و جوان‌ها را به‌سمت اعتیاد می‌کشد اما با همین فیلم من برخورد بسیار تندی کردند فقط برای اینکه بازیگران قبل‌انقلاب در آن بازی کردند، یا با آقای «سعید مطلبی» بدترین برخورد را داشتند و سایه ایشان را با تیر می‌زدند. آقای مطلبی همین مطلبی نویسنده یاور و ستایش را می‌گویم که داستان فیلم‌هایش همه درباره رفاقت و مردانگی و عرفان و اخلاق است، هرچی داستان می‌داد می‌گفتند "نه، برو آقا! سعید مطلبی دیگر کیست؟!"، به‌تعبیر دیگری باید از خودشان باشد.

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[kiyan]

حالا تعداد این آدم‌ها شاید 10 نفر نبودند، می‌شناسمشان اما اسم نمی‌آورم اما یکی همین مخملباف بود، حالا در این شرایط آقای سیدجوادی اگر می‌خواست کاری کند نمی‌توانست چون سازمان سینمایی مانند یک جزیره‌ تحت انقیاد عده‌ای بود.


* همان‌طور که می‌دانید در دوره آقای انوار و بهشتی موضوع کار و فعالیت هنرمندان قبل از انقلاب که به آن اشاره کردید، همچنان دچار محدودیت و مشکل است. این‌طور که آقای نجفی هم در مصاحبه با ما گفتند حتی ایشان را هم به‌خاطر همین نگاهی که شبیه شما بوده و می‌خواسته است به هنرمندان قبل از انقلاب نیز میدان بدهد مشکل داشتند، برای همین لطفاً درباره آقایان بهشتی و انوار هم برای ما توضیح بدهید که چه دیدگاه و تفکری درباره هنر و اداره سینما داشتند؟

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[kiyan]

سیدمحمد بهشتی در تلویزیون بود، مهندس خوبی بود و طراحی‌های خوبی می‌کرد، به‌طورکلی جنبه مثبتش از منفی‌هایش بیشتر بود اما انوار و بهشتی جلوی اکران فیلم «پنجمین سوار سرنوشت» را گرفتند اما یک چیزی می‌توانم بگویم؛ حوزه هنری حتی اگر مخالف نظرات مخملباف و فیلم‌هایش هم بودند باز هم محلی از اعراب نداشتند، چون مخملباف قدرت داشت.

خاتمی مخلمباف را به‌خاطر نگاهش در فیلم‌هایش نقد می‌کرد اما در عمل و سر موضوع هنرمندان فرق چندانی با مخملباف نداشت، یادم هست او که وزیر شد من به‌عنوان نماینده یک ارگان بسیار مهم قضائی در وزارت ارشاد بودم. خاتمی راجع به بحث «توبه نصوح» مخملباف نگاه درستی داشت می‌گفت "در قرآن و دین ما می‌گوید «صدبار اگر توبه شکستی بازآ» ولی مخملباف در فیلمش می‌گوید «اگر توبه کردی جایت در لنجزار و جوب است.»"

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[kiyan]

خب، در ارشاد تشتت افکار و در واقع سلایق مختلف حاکم بود. اصل حرف من و مصاحبه من روی این محور است که اگر ما مهندسی داشتیم دیگر این نمی‌شد که مخملباف بیاید موجی راه بیندازد که امروز خیلی‌ها متوجه شوند که ای داد، عجب رَکَبی خوردیم.

اما همین خاتمی سر موضوع ایرج قادری نگاهش مانند مخملباف بود، قادری آمده پیش انوار و گفته بود "چرا من ممنوع الخروج هستم؟ می‌خواهم کار کنم". انوار گفته بود "اگر خواستی بیا در یک فیلم یک پلان بازی کن"! مرحوم قادری ـ خدا بیامرزدش ـ می‌گوید "من با این سن‌وسال دارم کار می‌کنم و این‌همه سابقه دارم؛ من «دادار» و «تاراج» را ساختم و تو می‌گویی «نباید بازی کنی؟»"، نتیجه هم این می‌شود که انوار 10 سال جلوی کار قادری را گرفت.

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[kiyan]

این وسط بهشتی هم نقش داشت، بهشتی دست راست انوار بود، در بنیاد فارابی آمد کارهای خوبی هم کرد، حتی بهشتی به من زنگ زد، برای فیلم «رسول ملاقلی‌‌پور» به‌اسم «جزیره مجنون» کارم داشت. در جزیره قشم اسکله می‌ساختند می‌خواست که کمک کنم که ایشان در واقع بیاید از امکانات من در جزیره قشم برای فیلمش استفاده کند، در واقع در زمینه فنی سینما مانند دوبله، صدای صح*نه، ورود نیروهای دیگر و تعریف بخش‌هایی مانند مدیر تولید کار کرد و نمی‌شود منکر شد اما اعمال سلیقه خودشان را می‌کردند و جفا کردند در حق نیروهای قبل‌انقلاب و آنها را به نابودی کشیدند و برای خودشان تیم درست کردند.

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[kiyan]

یکی دیگر از بخش‌هایی هم که آن را ارتقا دادند جشنواره بود. خب، آن موقع برای اینکه بتوانند از میهمانان خارجی دعوت کنند، بودجه نداشتد. آن دوران در وزارت نفت بودم، زنگ زد و گفت "چند تا ماشین به ما بدهید برای میهمانان خارجی."، یعنی می‌خواهم بگویم معاون وزیری بود که برای اینکه آبروی جشنواره حفظ بشود التماس می‌کرد که امکانات بگیرد و مثل الآن که دلار و ریال بریزند و چه کنند و اینها نبود، بنابراین خوبی را می‌بینی بدی‌ها یادت نرود و بالعکس اما اگر بخواهم میانگین ماجرا را تا الآن که سال 1400 است بگیریم، نبود یک برنامه مدون و وجود جزایر و سلایق مختلف که اجازه می‌دهند در هر رشته و جایی اظهارنظر کنند به سینما ضربه زده است.

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان