اگر شما هم حتی برای یک مرتبه عصب کشی دندان را تجربه کرده باشید، حتما متوجه شده اید که این عمل، جزو یکی از عمل های سخت دندانپزشکی است و این سؤال برایتان پیش می آید که طول عمر دندان عصب کشی شده چقدر است و چگونه ماندگاری دندان عصب کشی شده را افزایش دهیم. این مقاله شما را در این باره و طول عمر سایر عمل های سخت دندانپزشکی راهنمایی می کند.
عصب‌کشی فرایندی است که در آن پالپ دندان ملتهب، عفونی یا پوسیده را درمان می کنند. پالپ ماده نرمی است در وسط دندان قرار دارد و از عصب، رگ‌های خونی و بافت همبند تشکیل شده‌است. حفره پالپ حفره‌ای توخالی در قسمت مرکزی تاج است که پالپ داخل آن قرار دارد. این حفره تا زیر کانال ها ادامه دارد و حتی به ریشه هم می رسد.
به دندانپزشکی که پس از دوره عمومی دندانپزشکی دوره تخصصی درمان ریشه کانال را گذرانده است متخصص عصب‌کشی می گویند. دندانپزشکان عمومی هم می‌توانند عصب کشی انجام دهند اما اگر دندان شرایط وخیمی داشته باشد یا برای بار دوم نیاز به عصب‌کشی داشته باشد، او را به متخصص عصب‌کشی یا پزشک ریشه‌درمان ارجاع می‌دهند.
پس از انجام عصب کشی، پزشک پالپ دندان را برمی دارد و تمام کانال‌ها و حفره پالپ دندان را با مواد مخصوص پر می کند تا باکتری وارد دندان نشود.
حال ممکن است در آینده بقیه ریشه ها هم خ*را*ب شوند و دندانپزشک مجبور شود برای درمان آن ها فرایند عصب‌کشی را از نو انجام دهد. درنتیجه نمی توان گفت عصب‌کشی قبلی ناموفق بوده یا با شکست مواجه شده‌است. درکل دلایلی که ممکن است باعث تکرار فرایند عصب‌کشی شود به شرح زیر میباشند:
علائم عصب کشی ناموفق ممکن است شامل موارد زیر باشد:
دندانپزشک با رادیوگرافی دندان، ناموفق بودن عصب کشی را تأیید می کند. کانال ریشه ناموفق بدون درمان بهتر نخواهد شد.
آسیب های تروماتیک دندان: شکستگی یا ترک دندان آسیب دیده می تواند منجر به عفونت در ریشه شود.
ساختار کانال ریشه: بعضی از بیماران ریشه های پیچیده ای دارند، مانند کانال باریک یا منحنی. حتی ممکن است کانال های بیشتری از آنچه دندانپزشک پیش بینی کرده است داشته باشند. اگر دندانپزشک یکی از این کانال ها را به درستی تمیز نکند، ممکن است دچار عفونت شوید.
انسداد: انسداد ممکن است شامل یک دندان دیگر، مواد پر کننده یا مهر و موم هایی باشد که به طور نامناسب اعمال شده اند.
آلودگی بزاقی: بزاق شما باعث رشد باکتری در سراسر د*ه*ان می شود. اگر داخل دندان شما توسط بزاق و آن باکتری ها آلوده شود، ممکن است عفونت دیگری ایجاد شود.
قرار دادن تاج دندان: دندانپزشک شما ممکن است در پی درمان ریشه دندان، قرار دادن تاج دندان را به تأخیر انداخته باد، که این امر زمان ایجاد عفونت را فراهم می کند. اگر تاج شل یا شکسته باشد، می تواند دندان را در معرض عفونت دیگری قرار دهد.
با این حال، عصب کشی ناموفق اغلب تقصیر دندانپزشک شما نیست. اگر دندانپزشک تمام تلاش خود را برای درمان دندان شما انجام داد و نتیجه ای نداد، نمی توانید آنها را مسئول بدانید.
این درد می‌تواند دلایل مختلفی مانند بلند بودن قسمتی از پرکردگی دندان باشد که در چنین مواردی دندانپزشک این مشکل را برطرف می کند. ممکن است در ریشه دندان مشکلات مختلفی همچون مسدود،کج بودن و انحراف کانال و یا تمیز پر نکردن دندان توسط درمانگر قبلی، در کانال اضافی وجود داشته باشد که در درد دندان تاثیر گذار است.
عصب‌کشی فرایندی است که در آن پالپ دندان ملتهب، عفونی یا پوسیده را درمان می کنند. پالپ ماده نرمی است در وسط دندان قرار دارد و از عصب، رگ‌های خونی و بافت همبند تشکیل شده‌است. حفره پالپ حفره‌ای توخالی در قسمت مرکزی تاج است که پالپ داخل آن قرار دارد. این حفره تا زیر کانال ها ادامه دارد و حتی به ریشه هم می رسد.
عصب کشی دندان چیست؟
به فرایندی که برای درمان عصب دندان استفاده می کنند، عصب‌کشی یا درمان ریشه دندان می گویند. اندودنتیکس (یا همان ریشه‌درمانی) شاخه‌ای از علم دندانپزشکی است که با پالپ دندان و بافت‌های اطراف ریشه دندان سروکار دارد. برای درمان مشکل ریشه دندان می‌توان به دندانپزشک عمومی یا متخصص عصب‌کشی (ریشه‌درمان) مراجعه کرد.به دندانپزشکی که پس از دوره عمومی دندانپزشکی دوره تخصصی درمان ریشه کانال را گذرانده است متخصص عصب‌کشی می گویند. دندانپزشکان عمومی هم می‌توانند عصب کشی انجام دهند اما اگر دندان شرایط وخیمی داشته باشد یا برای بار دوم نیاز به عصب‌کشی داشته باشد، او را به متخصص عصب‌کشی یا پزشک ریشه‌درمان ارجاع می‌دهند.
پس از انجام عصب کشی، پزشک پالپ دندان را برمی دارد و تمام کانال‌ها و حفره پالپ دندان را با مواد مخصوص پر می کند تا باکتری وارد دندان نشود.
ماندگاری و عمر عمل های دندانپزشکی
هرچند عمل هایی مانند پر کردن دندان یا عصب کشی دندان جلو و روکش دندان سخت است، اما گاهی عدم رعایت مراقبت های لازم یا عدم مهارت کافی دندانپزشک، شما را مجبور به تکرار این عمل ها می کند.طول عمر دندان پر شده
ازبین رفتن دندان پرشده می تواند دلایل مختلفی داشته باشد اما اینکه این اتفاق چگونه و بعد از چه مدت بیفتده به ج*ن*س ماده پرکردنی و مهارت دندانپزشک بستگی دارد. به‌طورکلی، مواد پرکردن دندان از ج*ن*س طلا، آمالگام نقره، یا صمغ کامپوزیت هستند. محکم ترین و مقاوم ترین این ماده ها طلا است که بین ۱۵ تا ۳۰ سال ماندگاری دارد.دلایل عصب کشی مجدد دندان
همانطور که پیش از این هم اشاره کردیم تنها پنج درصد از افراد مجبور می شوند فرایند عصب‌کشی یک دندان را دوباره تکرار کنند و در بیشتر موارد هم نمی توان گفت عصب‌کشی واقعا ناموفق بوده! همانطور که گفتیم بعضی از دندان ها چند ریشه دارند. وقتی یکی از این ریشه ها خ*را*ب می شود دندانپزشک آن را درمان می کند و عصب‌کشی انجام می دهد.حال ممکن است در آینده بقیه ریشه ها هم خ*را*ب شوند و دندانپزشک مجبور شود برای درمان آن ها فرایند عصب‌کشی را از نو انجام دهد. درنتیجه نمی توان گفت عصب‌کشی قبلی ناموفق بوده یا با شکست مواجه شده‌است. درکل دلایلی که ممکن است باعث تکرار فرایند عصب‌کشی شود به شرح زیر میباشند:
- دلیل نخست اینکه احتمالا مراقبت کافی و مناسب از دندان (یا دندان هایتان) نداشته اید. این مسئله بیشتر در کودکان و نوجوانانی اتفاق می افتد که معمولا توجه زیادی به بهداشت دهانشان نمی کنند.
- اگر دندان بیشتر از یک ریشه داشته باشد و یکی از ریشه‌ها کمی عفونت داشته باشد (در حدی که پزشک نتواند آن را تشخیص دهد) و بعدا هم به آن توجهی نشود، درواقع فرایند عصب‌کشی شکست می خورد و پزشک مجبور می شود دوباره آن را انجام دهد. هرچند که احتمال رخ دادن این سناریو بسیار بعید است اما گاهی هم اتفاق می‌افتد.
- گاهی به مرور زمان موادی که با آن دندان را پر کرده‌ایم ضعیف شده و باکتری وارد دندان می شود. این اتفاق هم مانند مورد قبلی چندان رایج نیست اما هر از گاهی بین مراجعه‌کنندگان دیده می‌شود.
علائم عصب کشی ناموفق
ممکن است در ابتدا خرابی کانال ریشه را تشخیص ندهید. برخی از بیماران هیچ علائمی از عصب کشی ناموفق ندارند.علائم عصب کشی ناموفق ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حساسیت هنگام گ*از گرفتن
- جوش روی فک
- تغییر رنگ دندان
- حساسیت در بافت لثه در ن*زد*یک*ی جایی که کانال ریشه انجام شده است
- درد در دندانی که درمان کرده اید
- وجود آبسه های پر از چرک در ن*زد*یک*ی دندان درمان شده
- تورم صورت یا گر*دن
- تورم نزدیک دندان آسیب دیده
دندانپزشک با رادیوگرافی دندان، ناموفق بودن عصب کشی را تأیید می کند. کانال ریشه ناموفق بدون درمان بهتر نخواهد شد.
علت ناموفق بودن عصب کشی دندان
کانال های ریشه ممکن است به دلیل خطای دندانپزشک، ناهنجاری ساختاری یا پیشرفت غیر منتظره از کار بیفتند.آسیب های تروماتیک دندان: شکستگی یا ترک دندان آسیب دیده می تواند منجر به عفونت در ریشه شود.
ساختار کانال ریشه: بعضی از بیماران ریشه های پیچیده ای دارند، مانند کانال باریک یا منحنی. حتی ممکن است کانال های بیشتری از آنچه دندانپزشک پیش بینی کرده است داشته باشند. اگر دندانپزشک یکی از این کانال ها را به درستی تمیز نکند، ممکن است دچار عفونت شوید.
انسداد: انسداد ممکن است شامل یک دندان دیگر، مواد پر کننده یا مهر و موم هایی باشد که به طور نامناسب اعمال شده اند.
آلودگی بزاقی: بزاق شما باعث رشد باکتری در سراسر د*ه*ان می شود. اگر داخل دندان شما توسط بزاق و آن باکتری ها آلوده شود، ممکن است عفونت دیگری ایجاد شود.
قرار دادن تاج دندان: دندانپزشک شما ممکن است در پی درمان ریشه دندان، قرار دادن تاج دندان را به تأخیر انداخته باد، که این امر زمان ایجاد عفونت را فراهم می کند. اگر تاج شل یا شکسته باشد، می تواند دندان را در معرض عفونت دیگری قرار دهد.
آیا دندانپزشک مسئول خ*را*ب شدن کانال ریشه است؟
دندانپزشک مسئول درمان عصب کشی مجدد و ناموفق دندان است. اما اینکه مقصر باشد یا خیر، این در نهایت بستگی به اینکه چرا کانال ریشه شما خ*را*ب شده است، دارد.با این حال، عصب کشی ناموفق اغلب تقصیر دندانپزشک شما نیست. اگر دندانپزشک تمام تلاش خود را برای درمان دندان شما انجام داد و نتیجه ای نداد، نمی توانید آنها را مسئول بدانید.
عفونت دندان عصب کشی شده بعد از چند سال
اگر عصب‌کشی ریشه دندان کامل انجام نشود با گذشت چند ماه یا حتی چند سال از عصب کشی دندان منجر به بروز درد و عفونت می شود.این درد می‌تواند دلایل مختلفی مانند بلند بودن قسمتی از پرکردگی دندان باشد که در چنین مواردی دندانپزشک این مشکل را برطرف می کند. ممکن است در ریشه دندان مشکلات مختلفی همچون مسدود،کج بودن و انحراف کانال و یا تمیز پر نکردن دندان توسط درمانگر قبلی، در کانال اضافی وجود داشته باشد که در درد دندان تاثیر گذار است.
