ابو محفوظ معروف پسر فیروز یا فیروزان از مردم خراسان که در کرخ بغداد متولد شده و به کرخی مشهور شده است. وی یکی از مشایخ نامی قرن دوم هجری است.
عبدالرحمن جامی در باره او می نویسد: «نام پدر وی فیروز و بعضی گفته اند فیروزان و بعضی گفته اند معروف بن علی کرخی. پدر وی موالی بوده، دربانی امام علی بن موسی الرضا(ع) می کرد و گویند که به دست وی مسلمان شده بود؛ روزی بار داده بود، ازدحام کردند در پای آمد و در آن هلاک گشت».
برخی خود معروف کرخی را از موالی امام رضا (ع) دانسته اند، وی در زهد و صلاح شهرتی داشت و مردم برای تبرک بسوی او می رفتند.
وفات او در سال 200 هجری اتفاق افتاده و در کرخ بغداد بخاک سپرده شده است. ذکر حالات او در تذکرةالاولیاء شیخ فریدالدین عطار نیشابوری به تفضیل آمده است. این سخنان از معروف کرخی است: «صوفی مهمان خدا در این جهان است و او باید چنان رفتار و سلوک کند که برای مهمان زیبنده است. وی حق دارد خدمت کند، ولی حق ندارد چیزی را بخواهد. عشق موهبت الهی است و تصوف یعنی تلاش برای کشف حقیقت و بی اعتنائی به آنچه غیر حقیقت است».
عبدالرحمن جامی در باره او می نویسد: «نام پدر وی فیروز و بعضی گفته اند فیروزان و بعضی گفته اند معروف بن علی کرخی. پدر وی موالی بوده، دربانی امام علی بن موسی الرضا(ع) می کرد و گویند که به دست وی مسلمان شده بود؛ روزی بار داده بود، ازدحام کردند در پای آمد و در آن هلاک گشت».
برخی خود معروف کرخی را از موالی امام رضا (ع) دانسته اند، وی در زهد و صلاح شهرتی داشت و مردم برای تبرک بسوی او می رفتند.
وفات او در سال 200 هجری اتفاق افتاده و در کرخ بغداد بخاک سپرده شده است. ذکر حالات او در تذکرةالاولیاء شیخ فریدالدین عطار نیشابوری به تفضیل آمده است. این سخنان از معروف کرخی است: «صوفی مهمان خدا در این جهان است و او باید چنان رفتار و سلوک کند که برای مهمان زیبنده است. وی حق دارد خدمت کند، ولی حق ندارد چیزی را بخواهد. عشق موهبت الهی است و تصوف یعنی تلاش برای کشف حقیقت و بی اعتنائی به آنچه غیر حقیقت است».
