آمونیوم دی‌کرومات (به انگلیسی: Ammonium dichromate)، یک ترکیب غیرآلی است که به دلیل استفاده‌اش در ایجاد آتش‌فشان‌های روی‌میزی گاهی با نام Vesuvian Fire (معنی Vesuvian: وابسته به کوه آتش‌فشان Vesuvius؛ آتش‌فشانی) نیز شناخته میشود. این ماده در مواد آتش‌زنه و در دوران نخستین عکاسی به کار رفته است.
ساخت شیمیایی
فرمول شیمیایی آمونیوم دی‌کرومات (NH4)2Cr2O7 است. این ترکیب یک جامد یونی محسوب میشود که حاوی یونهای آمونیوم (NH4+) و دی‌کرومات (Cr2O72-) است. در ساختار بلوری،پیوندهای هیدروژنی به جهت‌دهی این یون‌ها کنار هم کمک می‌کنند. به دلیل عدد اکسایش کروم که 6+ است، آمونیوم دی‌کرومات یک عامل اکسنده، ماده‌ای سمی و سرطان‌زا محسوب میشود
خواص فیزیکی
این ماده، همانند اکثر ترکیب‌های یونی، در دمای معمولی جامد است و نقطه ذوب بالایی دارد. آمونیوم دی‌کرومات به شکل جامد نارنجی رنگ محلول در آب وجود دارد. انحلال آن در آب به دلیل جاذبه‌های یون - دوقطبی، پیوند هیدروژنی و هم‌چنین نیروهای دوقطبی - دوقطبی (به دلیل قطبیت آنیون) صورت می‌گیرد.
خواص شیمیایی
واکنش کوه آتش‌فشان، معروف‌ترین واکنش آمونیوم دی‌کرومات است که شامل تجزیه‌شدن مقداری از این ماده در اثر حرارت و انرژی اولیه است. معادله این واکنش گرماده را در زیر می‌بینید:
(NH4)2Cr2O7(s) → Cr2O3(s) + N2(g) + 4H2O(g)
محصول‌های این واکنش، بخار آب، گ*از نیتروژن و جامد سبز رنگ کروم(III) اکسید است که در آب نیز نامحلول می‌باشد.
مانند مادهٔ آمونیوم نیترات شناخته شده، آمونیوم دی‌کرومات هم شامل یک اکسیدکننده (دی‌کرومات) و هم شامل یک کاهنده (آمونیوم) می‌باشد.
نام‌گذاری آیوپاک Ammonium dichromate | |
دیگر نام‌ها Ammonium bichromate Ammonium pyrochromate | |
| شماره ثبت سی‌ای‌اس | ۷۷۸۹-۰۹-۵ |
| کم‌اسپایدر | ۲۳۰۰۲ |
| شمارهٔ یواِن | 1439 |
| شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس | HX76500 |
SMILES [O-][Cr](=O)(=O)O[Cr]([O-])(=O)=O.[NH4+].[NH4+] | |
InChI InChI=1S/2Cr.2H3N.7O/h;;۲*1H3;;;;;;;/q;;;;;;;;;۲*-1/p+۲ Key: JOSWYUNQBRPBDN-UHFFFAOYSA-P InChI=1/2Cr.2H3N.7O/h;;۲*1H3;;;;;;;/q;;;;;;;;;۲*-1/p+2/rCr2O7.2H3N/c3-۱(۴٬۵)۹-۲(۶٬۷)۸;;/h;۲*1H3/q-۲;;/p+2 Key: JOSWYUNQBRPBDN-RFRSXZKWAS | |
| فرمول مولکولی | (NH4)2Cr2O7 |
| جرم مولی | 252.07 g/mol |
| شکل ظاهری | Orange-red crystals |
| چگالی | 2.115 g/cm3 |
| دمای ذوب | ۱۸۰ درجه سلسیوس (۳۵۶ درجه فارنهایت; ۴۵۳ کلوین) decomposes |
| انحلال‌پذیری در آب | 18.2 g/100ml (0 °C) 35.6 g/100ml (20 °C) 40 g/100ml (25 °C) 156 g/100ml (100 °C) |
| انحلال‌پذیری | insoluble in استون soluble in ا*ل*ک*ل |
| MSDS | ICS |
| GHS hazard statements | H272, H301, H312, H314, H317, H330, H334, H340, H350, H360, H372, H410[۱] |
| GHS precautionary statements | P201, P220, P260, P273, P280, P284[۱] |
| شاخص ئی‌یو | ۰۲۴-۰۰۳-۰۰-۱ |
| طبقه‌بندی ئی‌یو | E O T+ CN Xn ماده سرطان‌زا جهش‌زا Repr. Cat. 2 |
| کدهای ایمنی | R۴۵, R46, R60, R۶۱, R۲, R۸, R21, R۲۵, R۲۶, R۳۴, R42/43, R48/23, R50/53 |
| شماره‌های نگهداری | S53, S45, S60, S61 |
| لوزی آتش | OX |
| دمای خودآتشگیری | 190 °C |
| دیگر کاتیون‌ها | پتاسیم دی‌کرومات سدیم دی‌کرومات |
| به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) |
ساخت شیمیایی
فرمول شیمیایی آمونیوم دی‌کرومات (NH4)2Cr2O7 است. این ترکیب یک جامد یونی محسوب میشود که حاوی یونهای آمونیوم (NH4+) و دی‌کرومات (Cr2O72-) است. در ساختار بلوری،پیوندهای هیدروژنی به جهت‌دهی این یون‌ها کنار هم کمک می‌کنند. به دلیل عدد اکسایش کروم که 6+ است، آمونیوم دی‌کرومات یک عامل اکسنده، ماده‌ای سمی و سرطان‌زا محسوب میشود
خواص فیزیکی
این ماده، همانند اکثر ترکیب‌های یونی، در دمای معمولی جامد است و نقطه ذوب بالایی دارد. آمونیوم دی‌کرومات به شکل جامد نارنجی رنگ محلول در آب وجود دارد. انحلال آن در آب به دلیل جاذبه‌های یون - دوقطبی، پیوند هیدروژنی و هم‌چنین نیروهای دوقطبی - دوقطبی (به دلیل قطبیت آنیون) صورت می‌گیرد.
خواص شیمیایی
واکنش کوه آتش‌فشان، معروف‌ترین واکنش آمونیوم دی‌کرومات است که شامل تجزیه‌شدن مقداری از این ماده در اثر حرارت و انرژی اولیه است. معادله این واکنش گرماده را در زیر می‌بینید:
(NH4)2Cr2O7(s) → Cr2O3(s) + N2(g) + 4H2O(g)
محصول‌های این واکنش، بخار آب، گ*از نیتروژن و جامد سبز رنگ کروم(III) اکسید است که در آب نیز نامحلول می‌باشد.
مانند مادهٔ آمونیوم نیترات شناخته شده، آمونیوم دی‌کرومات هم شامل یک اکسیدکننده (دی‌کرومات) و هم شامل یک کاهنده (آمونیوم) می‌باشد.
