حقوق بحران خانواده در بررسی مسائل حقوقی

[MAHDIS]

حسین مرادی هرندی از قضات دادگستری تهران ، تحصیلات خارج فقه و اصول
فعالیت‌ها: اشتغال در بعضی مراکز علمی و تحقیقاتی و تدریس در دانشگاه
گفت و گو با حسین مرادی هرندی
آقای کرمی:
در اسفند ماه سال جاری از سوی چند نهاد حوزوی و تحقیقاتی قم و با همکاری بعضی از دانشگاه‌های تهران، همایشی با عنوان آسیب‌‌شناسی خانواده برگزار می‌شود، با این پیش فرض که وضعیت خانواده در جامعه ما تا حدودی متزلزل شده و در این میان پیشگیری و یا حداقل فکر کردن در مورد آن ضروری به نظرمی‌رسد. با چنین پیش فرضی، از کارشناسان مختلف نظرخواهی کردیم تا هر کس از منظر خود این موضوع را مورد بحث قرار دهد به طور مثال یک جامعه شناس، از نظر جامعه‌شناسی یا یک حقوق‌دان، از منظر حقوقی و... در ابتدا سئوال این است که شما به عنوان قاضی دادگاه خانواده با توجه به موقعیتی که دارید و با پرونده‌هایی که سرو کار دارید فکر می‌کنید چرا خانواده‌ای دچار مشکل و ناهنجاری می‌شود و نیز بخشی از آسیب‌های خانوادگی را که در پرونده‌ها می‌‌بینید بیان کنید.

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

آقای مرادی
شکی نیست که اوضاع خانواده‌ها نسبت به سابق متزلزل‌تر شده و پایه‌های زندگی خانوادگی به عنوان کوچک‌ترین واحد یک جامعه، نسبت به قبل سست‌تر شده. اما عوامل آن متعدد است. موضوع اول این است که دیدگاهمان به زندگی چیست؟ چگونه به زندگی و به تفکرات و فرهنگ نگاه می‌کنیم؟ این باعث می‌شود که ساختار خانواده را بسازیم. خانواده از بدو تأسیس در صدها سال قبل مبتنی بر فرهنگ دینی و ایرانی بود، یعنی از طرفی فرهنگ ایرانی و از طرف دیگر دیدگاه‌های دینی، با هم تلفیق شدند که این هنر ایرانی بوده است که توانسته فرهنگ خود را با دیدگاه‌های دینی تطبیق دهد. فرهنگ بسیار مستحکمی که با آن شرافتمندانه زندگی کردند و ادامه دادند، البته برخی از بخش‌ها، نگرش برخی از جوامع، به خصوص جوامع شهری و به صورت عمده شهرهای بزرگ، با فرهنگ وارداتی این دیدگاه تلفیق شد. یعنی فرهنگ ایرانی-دینی را با فرهنگ وارداتی غرب تلفیق کردند(در بعضی اقشار)و چون نتوانستند این دو را به دلیل تضادشان ترکیب کنند، وآن هم به دلیل اینکه فرهنگ غرب و نگاه غرب به زندگی، یک نگاه سکولار است، تعارضی بین این دو فرهنگ ایجاد شد.- یعنی فرهنگ ایرانی-دینی با فرهنگ غربی که به وسیله ارتباطات جمعی متفاوتی وارد جامعه ما شد-

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

البته وقتی این فرهنگ وارد شد، بسیاری از افراد، فرهنگ غیر دینی را طرد کردند. اما برخی از اقشار، بخصوص درشهرهای بزرگ نتوانستند این تعارض را حل کنند وناخودآگاه جذب فرهنگ غرب شدند و این باعث شد ریشه‌ها و پایه‌های زندگی در خانواده متزلزل شود واین تزلزل آثار متفاوتی را به دنبال داشت. یکی از آثار این بود که دیدگاه فرد نسبت به خانواده تفاوت یافت. طبیعی است که طلاق دادن و طلاق گرفتن در این دیدگاه قبیح نیست. بلکه به عنوان راهی برای برطرف ساختن موانع و در جهت رسیدن به اهدف قلمداد می‌شود.ولی در فرهنگ دینی عقیده داریم که درجامعه ما بدترین چیز طلاق است. شنیده‌ام که در استان اصفهان در خود شهر اصفهان، روزی یک طلاق وجود نداشت و طلاق به ندرت اتفاق می‌افتاد و مشابه آن در شهرهای مختلف. اما امروزه آمار نشان می‌دهد که دیدگاه بخشی از جوامع شهری ما، نسبت به خانواده سست شده که این پیامدها و آثار متفاوتی از جمله طلاق وآسیب‌های اجتماعی و .. را در پی خواهد داشت.

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

آقای کرمی
شما اولین اشکال را ورود فرهنگ غربی می‌دانید که باعث تغییر نگرش‌ها شده است، البته غرب نسبت به خانواده نگرشی دارد که با فرهنگ ما نمی‌سازد. غیر از طلاق چه معضلاتی ناشی از ورود فرهنگ غرب بوده است؟
آقای مرادی
ما در خانواده سه ر*اب*طه اساسی داریم. ر*اب*طه زن با شوهر، ر*اب*طه شوهر با زن و ر*اب*طه والدین با فرزندان، که ممکن است شقوق دیگری نیز داشته باشد اما این سه ر*اب*طه، ر*اب*طه‌های اساسی هستند. فرهنگ غرب این ر*اب*طه‌ها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. به طور مثال فرزندان در ر*اب*طه‌شان با والدین، آن نگرش همراه با احترام را که در فرهنگ اسلامی-ایرانی به آن تأکید شده، ندارند. یا زن برای بیرون رفتن از خانه نیازی به هماهنگی با شوهرش احساس نمی‌کند. برخلاف دیدگاه سنتی که می‌گوید همه چیز با هماهنگی یکدیگر صورت گیرد، یعنی حتی مرد هم باید در کارهایش با همسرش هماهنگی داشته باشد. (نگرش‌های اجتماعی در فعالیت‌های اقتصادی‌و...) در غیر این‌صورت تنش ایجاد می‌شود. بنابراین تغییر دیدگاه، باعث متزلزل شدن روابط دیگر نیز خواهد شد که در جامعه هم آثار دیگری دارد.

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

آقای کرمی
با توجه به اینکه شما هر روز با پرونده‌های مختلف سروکار دارید صرف نظر از نگرش‌ها، بعضی از مشکلاتی که در خانواده وجود دارد، چیست؟ به نظر شما با توجه به مراجعات، کدام یک از مشکلات در خانواده‌ها جدی‌تر هستند؟
آقای مرادی
این هم به همان دیدگاه برمی‌گردد. وقتی فردی دیدگاهش تغییر کرد و قید و بندهای دین را از دست داد، راحت‌تر و آزادتر فعالیت می‌کند. فرد به دنبال خوش‌گذرانی، اعتیاد و هوی و هوس نیز می‌رود و مشکلاتی از قبیل طلاق، فقر و .. وجود دارد که به طور غالب به دنبال همان تغییر نگرش‌ها به وجود می‌آیند. در بحث مشکلات، عوامل مختلفی وجود دارند. آنچه در درجه اول اهمیت است و باعث طلاق و تزلزل در خانواده می‌شود، فقر اقتصادی است و فقر هم ناشی از عوامل مختلف است، از آن جمله بیکاری و درآمدهای پایین. وقتی بخشی از جامعه نتوانست خانواده‌اش را از نظر اقتصادی تأمین کند گرایش به طلاق بیشتر می‌شود.
عامل دوم، بی‌بندوباری مردان و زنان است. این بی‌قیدی به فرهنگ اصیل خودی، باعث می‌شود فرد به ل*ذت‌های درون خانواده اکتفا نکند (مثل اعتیاد، روابط غیر متعارف ج*نس*ی). اگر زن و مرد نتوانند در داخل خانواده غرایز خود را تأمین کنند یا تقیدات دینی نداشته باشند، گرایش به خارج از خانه پیدا می‌کنند.

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

آقای کرمی
به نظر شما آیا بحران در خانواده است و بعد به اجتماع متنقل می‌شود یا اینکه ممکن است فرد در درون خانواده مشکلی نداشته باشد. بعضی معتقدند، درصد بالایی از طلاق‌ها ناشی از این است که فرد در درون خانواده روابط ج*نس*ی راضی کننده‌ای ندارد و به همین دلیل به بیرون از خانه متمایل می‌شود. اما گاهی فرد از روی هوسرانی در روابط نامشروع خود در خارج از خانواده به حدی پیش می‌رود که دیگر در درون خانواده نمی‌تواند فضای عاطفی مناسبی را ایجاد نماید، کدام یک، بیشتر وجود دارند؟
آقای مرادی
هر دوی اینها هست. گرایش‌ها و انحرافات اخلاقی و اجتماعی بخشی از جامعه. تحت تأثیر انحرافات جامعه قرار می‌گیرند و منحرف می‌شوند، وقتی فضای جامعه، سالم نباشد، تأثیراتش روی فرد بیشتر از خانواده است. اگر جامعه، جامعه منحرفی باشد، فرد هر قدر هم مقید باشد، بالاخره تحت تأثیر قرار می‌گیرد. اگر وسایل اعتیاد درجامعه مهیا و فراوان باشد، فرد به راحتی، آلوده می‌شود.
علاوه بر این زمانی که دیدگاه‌ها فرق می‌کند، توقعات و نیازها هم فرق می‌کند وگرایشات اقتصادی و تجملات زیاد می‌شود. زمانی که این خواسته‌ها برآورده نشود باعث تنش در درون خانواده می‌شود.
اگر فرد نتواند جایگاه خود را بشناسد بین موقعیت خود و دیگران مقایسه می‌کند و این مقایسه باعث می‌شود فرد احساس فقر کند در صورتی که ممکن است فقیر هم نباشد.

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

آقای کرمی
یکی از آسیب‌های خانواده این است که ما حقوق مدنی مناسبی برای تحکیم خانواده نداریم. عمده حقوق مدنی ما برای اختلافات است. اما برای تحکیم خانواده باید قبل از اینکه کار به دادگاه بکشد، کاری کرد. چگونه می‌توان بین مشکلات حقوقی و تحکیم خانواده ر*اب*طه ایجاد کرد و این نگرش را تصحیح کرد؟
آقای مرادی
همه مشکلات اجتماعی را نمی توان با حقوق مدنی حل کرد. بسیاری از مشکلات باید با تغییر دیدگاه‌ها و نگرش‌ها حل شوند. اگر دیدگاه ما به زندگی و نحوه معاشرت تغییر کند خیلی از مشکلات هم پیش نمی‌آید.
قوانین مدنی زمانی وارد می شود که دعوایی به وجود آمده باشد. اما ابتدا باید دیدگاه‌ها نسبت به جامعه تصحیح شود، فقر ریشه‌کن شود، ریشه‌های آسیب‌های اجتماعی شناسایی شود، دیدگاه‌ها تغییر یابند سپس می‌‌بینیم تنش‌ها بسیار کم می‌شود و در مرحله بعد حقوق مدنی وارد می‌شود.بعضی نسبت به حقوق مدنی در بعد خانواده انتقاداتی دارند بدین نحو که معتقدند حقوق مدنی ما نمی‌تواند در مواقع بروز مشکل بین زن و مرد، حق را آنگونه که سزاوار است در جایگاه خویش قرار دهد.

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

آقای کرمی
آیا حقوق مدنی توانایی احقاق حق و ایجاد بستر برای تشکیل خانواده‌های بعدی (بعد از طلاق) را داراست یا نه؟ به طور مثال تسهیل طلاق برای خانمی که 20 سال است با مرد معتادی زندگی کرده و اگر طلاق بگیرد می‌تواند خانواده بهتری را تشکیل دهد، یا خانمی که به خاطر حضانت بچه‌ها از قید طلاق می‌گذرد، یا خانمی که بنیه اقتصادی مناسبی ندارد وبه همیت علت از طلاق می‌گذرد و...ادعاهایی هستند که خانم‌ها به طور معمول بیشتر متضرر می‌شوند. نظر شما چیست؟
آقای مرادی
حقوق خانواده در قسمت مدنی از مبانی فقهی ماست. قانون مدنی که منطبق بر فقه امامی است بر اساس فتاوای مشهور است. به این معنا که فقهای بارز و ب*ر*جسته‌ای که نزدیک به زمان غیبت معصومین بودند مثل شیخ صدوق، شیخ طوسی و ... دیدگاه‌های این فقها و فقهای بعدی در قانون مدنی دخیل بوده است.
در بحث طلاق، درست است که در اختیار مردان است اما در قانون به حدی دایره آن تنگ شده و تبصره و لایحه به آن اضافه شده که تقریبا کارآیی خود را از دست داده است. بر اساس آمار، از هر 10 طلاق کمتر از 10 درصد به درخواست مردهاست و بیش از 90 در صد از جانب خانم‌هاست که در خواست و اجرا می‌شود.

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

آقای کرمی
آیا با توجه به این آمار که بیشتر طلاق‌ها مربوط به زنان است آیا این بدان معناست که عمده آسیب‌ها متوجه زنان است؟
آقای مرادی
در توضیح صحبت قبلی، حق طلاق برای مرد در صورتی است که این حق برای اومحرز باشد.
اما در پاسخ به سئوال آخر، این آمارها نشان دهنده آسیب زنان و ناسازگاری مردان نیست بلکه موقعیت مرد به عنوان سرپرست خانواده ومسئولیت او به عنوان تأمین نیازهای اقتصادی و از طرفی هم با توجه به مسئولیت‌هایی که قانون و شرع بر عهده مردان قرار داده مثل پرداخت مهریه، اگر هم مردی از زندگی و همسر خود راضی نباشد به دلیل این محدودیت‌ها، نمی‌تواند اقدام کند. پس این آمارها به این معنا نیست که به طور غالب زنان تحت ستم باشند و مردان ناسازگار.باید این تبیین شود که ناسازگاری ازناحیه یک نفر نیست؛ یا مرد بی‌مسئولیت است یا زن رفتاری متخلفانه دارد و یا اینکه هر دو در تنش‌ها دخیل هستند.

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

آقای کرمی
چه میزان از درخواست‌هایی که از سوی زنان برای طلاق وجود دارد بر اساس واقعیت و حق- حق به معنای حقوقی- است. به طور مثال زنی به دلیل قصد ازدواج دوم، مهریه‌اش را به اجرا می‌گذارد و از ابزار قانونی سوء استفاده می‌کند ادامه زندگی برای زن باعث عسرو حرج نیست؟
آقای مرادی
ما از دیدگاه حقوقی نگاه می‌کنیم. طلاق‌های توافقی به طور معمول به این نحو است که برای رهایی از فشار، دو طرف به صورت توافقی تصمیم می‌گیرند از یکدیگر جدا شوند.
آقای کرمی
امروزه زنان در مرافعات قضایی چقدر به حقوق مالی خود می‌رسند؟
آقای مرادی
زنها متأسفانه به حقوق مالی خود نمی‌رسند و بعد از اینکه طرح دعوا می‌کنند، پس از تنش‌ها، یا منتهی به طلاق توافقی می‌شوند یا به صورت خلعی طلاق صورت می‌گیرد که یا مهریه را می بخشد یا مسکوت می‌گذارد . زیرا بیشتر خانواده‌ها وضعیت اقتصادی مناسبی ندارند و مردان این خانواده‌ها توانایی پرداخت مهریه را ندارند و در خانواده‌های سطح بالا هم، طلاق معمولا به صورت توافقی انجام می‌شود.

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان