ابن مقله شیرازی قواعد خوشنویسی را در رساله.ی خط و قلم بیان کرده.است. وی قواعد خط را به دودسته تقسیم کرده.است:
1. حُسنِ تشکیل (اندازه و بهره.ی هر حرفی از حیث سطح و دَور، بلندی و کوتاهی، باریکی و کلفتی، راستی در حالت عمودی و افقی و مایل، حرکات قلم) که قاعده.ی «اصول» و «نسبت» از آن پدید می.آید.
2. حُسنِ وضع (چگونگی پیوند دادن حروف پیوندپذیری و باهم آوردنِ حروف منفصل و طرز مجاورت کلمات و نظام سطرها و تناسب مدها(کشیدگی.ها)) که قواعد «ترکیب» و «کرسی» از آن.ها استفاده می.شود. بعد از ابن مقله خطاطان دیگری نیز به تدریج این اصول را بسط داده و در هشت یا دوازده قاعده و بیش.تر تنظیم کرده.اند که چون درک مباحث مربوط به خط و خطاطی مستلزم شناخت آن.هاست که به اختصار بیان می.شود.
