احکام خودکشی در اسلام
حتماً در زندگی هر انسان، ناراحتی ها و یا شکست هایی پیش ميايد که جهان را در چشم انسان تیره و تار ميکند . در این حالت انسانها دو گونه اند؛ تعدادی از بین این غرقاب مشکلات، سر بلند ميکنند و با تمامی سختی ها و مشقات و با توکّل بر خداوند، آغاز به سازندگی مجدد ميکنند . ولی در مقابل تعدادی دیگری هستند که زیر این سختی ها کمر خم کرده و به انزوا کشیده میشوند و یا بدتر از آن دست به خودکشی ميزنند . درصورتی که انسان به منطق دین اسلام اشنا باشد درمی یابد که مرگ انتهای راه نیست بلکه اول راهی است بدون پایان. بنابراين خود کشی اصلاً کمکی به انسان نمی کند. مضافاً بر اینکه هیچ مشکلی در جهان آن قدر ارزش ندارد که انسان دربرابر آن، جان با ارزشش را بگیرد.
از منظر دین اسلام مالک همه چیز من جمله انسان، خداوند است و اوست که حق تصرف در دنیا و انسان را دارد. آن جا که او اجازه دهد، جایز و جایى که وی اجازه ندهد، غیرمجاز است. از جمله موارد، کشتن انسان است. در این مسئله اصلاً تفاوتى بین انتحار و دیگر کشى( کشتن دیگران) نیست، به دلیل آن که این کار سلب حق حیات از خود و یا دیگرى است.
خودكشی، كشتن یك انسان است. قرآن در آیات گوناگون این مسأله را با اهمیت فوق العاده اى ذكر كرده است؛ تا آن جا كه قتل بى دلیل یك انسان را شبیه كشتن تمام مردم روى زمین معرفى مى كند: « مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِى الأَرْضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمِیْعاً؛( 1) آن كس كه انسانى را بدون این كه قاتل باشد و یا در زمین فساد كند بكشد، گویا همه مردم را كشته است. از این رو ، تفاوتی بین خود انسان یا فرد ديگر نیست.
اما درصورتی که شخصی دست به خودكشی ميزند ، بگونه ای باشد كه اصلا متوجه كاری كه انجام ميدهد نیست و در آن حال خیر و صلاح و منفعت و خسارت خویش را تشخیص نمی دهد و كارش از روی جنون و خارج از مدار عقل و اختیار باشد، تكلیفی ندارد، زیرا محور تكالیف، عقلی است و گناهی بر وی نمی باشد.
فردی كه دست به خودكشی ميزند، و بداند چه می كند، هر چند هیچگاه در وضعیت معمولی و متعادل به آن روی نمی آورد، با اینهمه، خودكشی در دین اسلام این مسأله باتوجه به وضعیت سختی كه انسان دست به انجام آن ميزند، گناهی بزرگ و غیر قابل جبران شناخته شده است.
بدین ترتیب، مبادرت به خودكشی از گناهان كبیره است. فردی كه خودكشی كرده است، چون با این عمل مهلت استغفار را هم از دست داده، براي این گناه دچار عذاب الهي ميشود.
" خودکشی به هر نحو، حرام و از گناهان کبیره است، و از امام صادق( (ع) ) نقل شده :هر کس از روی عمد خودکشی کند همیشه در آتش جهنم خواهد بود".( من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 95؛ الکافی، ج 7، ص 45)
و از امام باقر( (ع) ) نقل شده :" شخص مۆمن به هر بلایی دچار ميشود و به هر مرگی ممکن است بمیرد ولی خودکشی نخواهد کرد"( الکافی، ج 3، ص 112)
حتماً در زندگی هر انسان، ناراحتی ها و یا شکست هایی پیش ميايد که جهان را در چشم انسان تیره و تار ميکند . در این حالت انسانها دو گونه اند؛ تعدادی از بین این غرقاب مشکلات، سر بلند ميکنند و با تمامی سختی ها و مشقات و با توکّل بر خداوند، آغاز به سازندگی مجدد ميکنند . ولی در مقابل تعدادی دیگری هستند که زیر این سختی ها کمر خم کرده و به انزوا کشیده میشوند و یا بدتر از آن دست به خودکشی ميزنند . درصورتی که انسان به منطق دین اسلام اشنا باشد درمی یابد که مرگ انتهای راه نیست بلکه اول راهی است بدون پایان. بنابراين خود کشی اصلاً کمکی به انسان نمی کند. مضافاً بر اینکه هیچ مشکلی در جهان آن قدر ارزش ندارد که انسان دربرابر آن، جان با ارزشش را بگیرد.
از منظر دین اسلام مالک همه چیز من جمله انسان، خداوند است و اوست که حق تصرف در دنیا و انسان را دارد. آن جا که او اجازه دهد، جایز و جایى که وی اجازه ندهد، غیرمجاز است. از جمله موارد، کشتن انسان است. در این مسئله اصلاً تفاوتى بین انتحار و دیگر کشى( کشتن دیگران) نیست، به دلیل آن که این کار سلب حق حیات از خود و یا دیگرى است.
خودكشی، كشتن یك انسان است. قرآن در آیات گوناگون این مسأله را با اهمیت فوق العاده اى ذكر كرده است؛ تا آن جا كه قتل بى دلیل یك انسان را شبیه كشتن تمام مردم روى زمین معرفى مى كند: « مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِى الأَرْضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمِیْعاً؛( 1) آن كس كه انسانى را بدون این كه قاتل باشد و یا در زمین فساد كند بكشد، گویا همه مردم را كشته است. از این رو ، تفاوتی بین خود انسان یا فرد ديگر نیست.
اما درصورتی که شخصی دست به خودكشی ميزند ، بگونه ای باشد كه اصلا متوجه كاری كه انجام ميدهد نیست و در آن حال خیر و صلاح و منفعت و خسارت خویش را تشخیص نمی دهد و كارش از روی جنون و خارج از مدار عقل و اختیار باشد، تكلیفی ندارد، زیرا محور تكالیف، عقلی است و گناهی بر وی نمی باشد.
فردی كه دست به خودكشی ميزند، و بداند چه می كند، هر چند هیچگاه در وضعیت معمولی و متعادل به آن روی نمی آورد، با اینهمه، خودكشی در دین اسلام این مسأله باتوجه به وضعیت سختی كه انسان دست به انجام آن ميزند، گناهی بزرگ و غیر قابل جبران شناخته شده است.
بدین ترتیب، مبادرت به خودكشی از گناهان كبیره است. فردی كه خودكشی كرده است، چون با این عمل مهلت استغفار را هم از دست داده، براي این گناه دچار عذاب الهي ميشود.
" خودکشی به هر نحو، حرام و از گناهان کبیره است، و از امام صادق( (ع) ) نقل شده :هر کس از روی عمد خودکشی کند همیشه در آتش جهنم خواهد بود".( من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 95؛ الکافی، ج 7، ص 45)
و از امام باقر( (ع) ) نقل شده :" شخص مۆمن به هر بلایی دچار ميشود و به هر مرگی ممکن است بمیرد ولی خودکشی نخواهد کرد"( الکافی، ج 3، ص 112)