همه ما ممکن است در زندگی مورد ارزیابی و انتقاد از سوی دیگران قرار بگیریم انتقاد از دیگران اگر هوشمندانه باشد بسیار موثر و کارگشا است، اما اگر به شیوه درست انجام نشود موجب واکنش منفی، ناراحتی و کدورت می‌گردد در روابط بین زوجین هم بسیار پیش می‌آید که یکی از طرفین نقدی نسبت به رفتار دیگری داشته باشد، اما از آن جایی که غالباً روش درست انتقاد کردن را بلد نیستیم موجب رنجش طرف مقابل می‌شویم در واقع انتقاد از همسر در زندگی مشترک اگر با اصول درست آن صورت نگیرد می‌تواند زندگی را به مخاطره بیاندازد و مشکلاتی برای زوجین به وجود بیاورد.
راه کار‌هایی وجود دارد که اگر آن‌ها را رعایت کنید می‌توانید انتقادی سازنده و به دور از ناراحتی و کدورت را نسبت به همسرتان داشته باشید این راه کار‌ها به شرح ذیل است:
۱.در زمان و مکان مناسب انتقاد کنید
اگر نقدی نسبت به رفتار همسرتان دارید زمان مناسبی را برای ابراز آن انتخاب کنید به عنوان مثال در زمانی که وی بنا به هر دلیلی عصبی است و آرامش ندارد زمان مناسبی برای بیان انتقاد نیست بنابراین منتظر بمانید تا او آرام شود بعد نقد خود را بیان کنید تا موثر واقع گردد. علاوه بر زمان، انتخاب مکان مناسب هم برای موثر واقع شدن انتقاد بسیار مهم است به عنوان مثال انتقاد در حضور دیگران نه تنها تاثیری ندارد بلکه باعث ناراحتی و رنجش و اغلب باعث خجالت کشیدن طرف مقابل می‌گردد.
۲.اجازه بگیرید
برای بیان نظر خود و نقد کردن رفتار فرد مورد نظر از وی اجازه بگیرید این کار نشان دهنده احترامی است که برای مخاطب قائل می‌شوید اجازه گرفتن باعث می‌شود اگر همسرتان یا هر فرد دیگری که نقدی نسبت به رفتار او دارید در شرایط روحی مناسبی نباشد به عنوان مثال روز سختی را سپری کرده باشد از شما بخواهد که در وقت دیگری راجع به موضوع مورد نظر صحبت کنید.
۳.واژگان مناسب انتخاب کنید
برای بیان نظرتان از واژه‌های مناسب استفاده کنید سعی کنید از واژه‌هایی استفاده کنید که حالت تهاجمی نداشته باشد در انتقاد کردن باید رفتار فرد را نقد کنید نه اینکه شخصیت او را زیر سوال ببرید مثلاً اگر همسرتان آدم منظمی نیست نگویید تو خیلی شلخته هستی بلکه می‌توانید به جای آن بگویید که وقتی به خانه می‌آیی لباس هایت را روی تخت نزار بلکه آن‌ها را در کمد آویزان کن.
همچنین کلماتی مثل همیشه و هرگز بار منفی دارند مثلاً اگر به همسرتان بگویید تو همیشه بد قول هستی مطمئناً ناراحت می‌شود می‌توانید به جای آن بگویید که تو گاهی اوقات بدقولی می‌کنی، سعی کنید تا جایی که می‌توانید ساده و روشن درباره شرایط حرف بزنید و با مطرح کردن مشکلات و مسائل مربوط به گذشته شرایط را دشوار نکنید.
۴.مقایسه کنید
برای اینکه انتقادتان موثر واقع شود از مقایسه کردن پرهیز کنید مثلاً اگر همسر شما در جمع با صدای بلند می‌خندد یا خیلی شوخی می‌کند و این مسائل برای شما خوشایند نیست و می‌خواهید به او گوشزد کنید نگویید که در جمع مثل فلانی رفتار کن این طرز صحبت سازندگی انتقادتان را مخدوش می‌کند البته اگر مقایسه به صورتی باشد که مخاطب شما حس مثبتی نسبت به خودش پیدا کند می‌توانید در راستای انتقاد سازنده از آن استفاده کنید.
۵. از انتقاد صریح و مستقیم اجتناب کنید
سعی کنید به صورت غیر مستقیم و در لفافه انتقاد کنید تمام توانایی‌ها و استعداد‌های فرد را به خاطر کاری که از نظر شما اشتباه و مورد انتقاد است به یک باره زیر سوال نبرید علاوه بر این به او فرصت دفاع بدهید شاید بتواند شما را در خصوص رفتارش قانع کند.
۶.به لحن گفتارتان توجه کنید
اگر می‌خواهید به همسرتان بگویید که رفتار اجتماعی پخته‌ای ندارد نباید با عصبانیت به او بگویید که من خجالت می‌کشم با تو به مهمانی بروم، چون تو بلد نیستی چطور با دیگران گرم و مودبانه احوال پرسی کنی! در عوض می‌توانید با لحنی دوستانه و مهربانانه بگویید که به نظرت بهتر نیست که کمی روی مهارت‌های اجتماعی ات تمرکز کنی؟ اینگونه می‌توانی ارتباطات بهتری برقرار کنی لحن آمرانه و عصبانیت نتیجه معکوس می‌دهد.
۷.از انتقادات مکرر خودداری کنید
انتقاد‌های مکرر مطمئناً به ر*اب*طه شما صدمه خواهد زد، چون شما به عنوان فردی بهانه گیر و عیب جو به چشم خواهید آمد که همواره فقط نقص‌های همسرش را می‌بیند انتقاد‌های مکرر باعث می‌شود همسرتان موضوع را بد برداشت کند.
۸.رفتارهای مثبت مخاطب را ببینید
قبل از نقد رفتارهای منفی مخاطب، حتماً به رفتارهای مثبتش فکر کنید و آن‌ها را به زبان آورده و به خاطر آن رفتارها، تقدیرش کنید مثلاً اگر همسر شما در جمع‌های دوستانه نمی‌تواند به خوبی ارتباط برقرار کند و شما می‌خواهید راجع به این مسئله با او صحبت کنید بهتر است در ابتدا به رفتارهای مثبت او اشاره کنید مثلاً بگویید تو دختر مهربان و خوش قلبی هستی و می‌توانی دوست خوبی برای دوستان مشترکمان باشی سپس اگر نقدی نسبت به رفتار او دارید ابراز کنید. در واقع اینگونه هم نقدتان را بدون ایجاد ناراحتی و کدورت بیان کرده اید هم باعث افزایش عزت نفس در مخاطب شده اید.
راه کار‌هایی وجود دارد که اگر آن‌ها را رعایت کنید می‌توانید انتقادی سازنده و به دور از ناراحتی و کدورت را نسبت به همسرتان داشته باشید این راه کار‌ها به شرح ذیل است:
۱.در زمان و مکان مناسب انتقاد کنید
اگر نقدی نسبت به رفتار همسرتان دارید زمان مناسبی را برای ابراز آن انتخاب کنید به عنوان مثال در زمانی که وی بنا به هر دلیلی عصبی است و آرامش ندارد زمان مناسبی برای بیان انتقاد نیست بنابراین منتظر بمانید تا او آرام شود بعد نقد خود را بیان کنید تا موثر واقع گردد. علاوه بر زمان، انتخاب مکان مناسب هم برای موثر واقع شدن انتقاد بسیار مهم است به عنوان مثال انتقاد در حضور دیگران نه تنها تاثیری ندارد بلکه باعث ناراحتی و رنجش و اغلب باعث خجالت کشیدن طرف مقابل می‌گردد.
۲.اجازه بگیرید
برای بیان نظر خود و نقد کردن رفتار فرد مورد نظر از وی اجازه بگیرید این کار نشان دهنده احترامی است که برای مخاطب قائل می‌شوید اجازه گرفتن باعث می‌شود اگر همسرتان یا هر فرد دیگری که نقدی نسبت به رفتار او دارید در شرایط روحی مناسبی نباشد به عنوان مثال روز سختی را سپری کرده باشد از شما بخواهد که در وقت دیگری راجع به موضوع مورد نظر صحبت کنید.
۳.واژگان مناسب انتخاب کنید
برای بیان نظرتان از واژه‌های مناسب استفاده کنید سعی کنید از واژه‌هایی استفاده کنید که حالت تهاجمی نداشته باشد در انتقاد کردن باید رفتار فرد را نقد کنید نه اینکه شخصیت او را زیر سوال ببرید مثلاً اگر همسرتان آدم منظمی نیست نگویید تو خیلی شلخته هستی بلکه می‌توانید به جای آن بگویید که وقتی به خانه می‌آیی لباس هایت را روی تخت نزار بلکه آن‌ها را در کمد آویزان کن.
همچنین کلماتی مثل همیشه و هرگز بار منفی دارند مثلاً اگر به همسرتان بگویید تو همیشه بد قول هستی مطمئناً ناراحت می‌شود می‌توانید به جای آن بگویید که تو گاهی اوقات بدقولی می‌کنی، سعی کنید تا جایی که می‌توانید ساده و روشن درباره شرایط حرف بزنید و با مطرح کردن مشکلات و مسائل مربوط به گذشته شرایط را دشوار نکنید.
۴.مقایسه کنید
برای اینکه انتقادتان موثر واقع شود از مقایسه کردن پرهیز کنید مثلاً اگر همسر شما در جمع با صدای بلند می‌خندد یا خیلی شوخی می‌کند و این مسائل برای شما خوشایند نیست و می‌خواهید به او گوشزد کنید نگویید که در جمع مثل فلانی رفتار کن این طرز صحبت سازندگی انتقادتان را مخدوش می‌کند البته اگر مقایسه به صورتی باشد که مخاطب شما حس مثبتی نسبت به خودش پیدا کند می‌توانید در راستای انتقاد سازنده از آن استفاده کنید.
۵. از انتقاد صریح و مستقیم اجتناب کنید
سعی کنید به صورت غیر مستقیم و در لفافه انتقاد کنید تمام توانایی‌ها و استعداد‌های فرد را به خاطر کاری که از نظر شما اشتباه و مورد انتقاد است به یک باره زیر سوال نبرید علاوه بر این به او فرصت دفاع بدهید شاید بتواند شما را در خصوص رفتارش قانع کند.
۶.به لحن گفتارتان توجه کنید
اگر می‌خواهید به همسرتان بگویید که رفتار اجتماعی پخته‌ای ندارد نباید با عصبانیت به او بگویید که من خجالت می‌کشم با تو به مهمانی بروم، چون تو بلد نیستی چطور با دیگران گرم و مودبانه احوال پرسی کنی! در عوض می‌توانید با لحنی دوستانه و مهربانانه بگویید که به نظرت بهتر نیست که کمی روی مهارت‌های اجتماعی ات تمرکز کنی؟ اینگونه می‌توانی ارتباطات بهتری برقرار کنی لحن آمرانه و عصبانیت نتیجه معکوس می‌دهد.
۷.از انتقادات مکرر خودداری کنید
انتقاد‌های مکرر مطمئناً به ر*اب*طه شما صدمه خواهد زد، چون شما به عنوان فردی بهانه گیر و عیب جو به چشم خواهید آمد که همواره فقط نقص‌های همسرش را می‌بیند انتقاد‌های مکرر باعث می‌شود همسرتان موضوع را بد برداشت کند.
۸.رفتارهای مثبت مخاطب را ببینید
قبل از نقد رفتارهای منفی مخاطب، حتماً به رفتارهای مثبتش فکر کنید و آن‌ها را به زبان آورده و به خاطر آن رفتارها، تقدیرش کنید مثلاً اگر همسر شما در جمع‌های دوستانه نمی‌تواند به خوبی ارتباط برقرار کند و شما می‌خواهید راجع به این مسئله با او صحبت کنید بهتر است در ابتدا به رفتارهای مثبت او اشاره کنید مثلاً بگویید تو دختر مهربان و خوش قلبی هستی و می‌توانی دوست خوبی برای دوستان مشترکمان باشی سپس اگر نقدی نسبت به رفتار او دارید ابراز کنید. در واقع اینگونه هم نقدتان را بدون ایجاد ناراحتی و کدورت بیان کرده اید هم باعث افزایش عزت نفس در مخاطب شده اید.
