تئوریهای توطئه که در سایتهای اشتراکگذاری ویدئو نمایش داده میشوند مردم را متقاعد میکنند تا به گرد بودنِ زمین شک کنند. محققان بر این باورند که محرک ِ اصلی افزایش تعداد طرفداران “زمین تخت” را شناسایی کردهاند: سایت اشتراک ویدئوی گوگل، یعنی «یوتیوب».
به گزارش بیگ بنگ، این شک و تردید زمانی شدت گرفت که این افراد در سال ۲۰۱۷ در بزرگترین گردهمآیی طرفداران زمین تخت در جهان در کنفرانس سالیانهی جنبش زمین تخت در رالی، کارولینای شمالی و سپس سال گذشته در گردهمآیی دنور، کلورادو شرکت کردند. مصاحبه با ۳۰ شرکتکننده نشان داد که یک الگو در داستانهایی که مردم در مورد نحوۀ ورودشان به این گردهمآییها تعریف میکردند وجود دارد؛ همه آنها متقاعد شده بودند که زمین یک صخرۀ گرد و بزرگ نیست که در فضا در حال گردش باشد بلکه یک دیسک تخت است.
اشلی لندرام، مدیر پروژه تحقیقاتی در دانشگاه فناوری تگزاس گفت که از میان ۳۰ نفر، همگی بجز یک نفر گفتند که دو سال پیش تصور نمیکردند زمین تخت باشد اما پس از تماشای ویدئوهای ترویجدهندۀ تئوریهای توطئه در یوتیوب نظرشان عوض شد. تنها کسی که چنین چیزی را نگفت یک آقا همراه با دختر و دامادش بود و گفت که دختر و دامادش یک ویدئو در یوتیوب تماشا کردند و برای او تعریف کردند.
مصاحبهها نشان داد که بیشتر ِ افراد ویدئوهایی را دربارۀ تئوریهای توطئهی دیگر تماشا کرده بودند که به ۱۱ سپتامبر، تیراندازی مدرسه سانی هوک و سفر فضانورد ناسا به ماه مربوط میشدند، و سپس یوتیوب ویدئوهای دیگری را دربارۀ زمین تخت برای آنها به نمایش گذاشت. بعضیها گفتند که ویدئوها را فقط برای نقض این موضوع تماشا کردند، اما خیلی زود متوجه شدند که توسط آنها تسخیر شدهاند.
لندرام گفت که یکی از محبوبترین ویدئوهای زمین تخت تحت عنوان «۲۰۰ نکته که اثبات میکنند زمین یک توپ در حال چرخش نیست» موثر واقع شده چون استدلالات مطلوبی را برای افراد زیادی مطرح میکند، از کتابداران کتاب مقدس و نظریهپردازان تئوریهای توطئه گرفته تا افرادِ علمیتر.
این مصاحبهشوندگان متوجه شدند که زمین تخت را باور کردهاند اما قبلأ این سئوالات را میپرسیدند که «منحنی کجا است؟» و «چرا افق همیشه در سطح چشم دیده میشود؟» لندرام که نتایجش را در نشست سالیانۀ انجمن آمریکایی پیشرفتهای علمی در واشنگتن دی سی ارائه داد گفت که تصور نمیکند یوتیوب کار اشتباهی انجام داده باشد، اما این سایت اگر قصد داشت کمک داشت، میتوانست از الگوریتمش برای نشان دادن اطلاعات دقیقتر استفاده کند.
لندرام افزود: «اطلاعات مفید زیادی در یوتیوب وجود دارد، اما اطلاعات اشتباه نیز به وفور مشاهده میشود. الگوریتمهای آنها رفتن درون سوراخ خرگوش را راحتتر میکنند چون اطلاعاتی را برای افراد مستعدتر فراهم میکنند. باور به تخت بودن زمین به خودی خود مضر نیست، اما باعث بیاعتمادی به موسسات علمی معتبر شده است. از مردم میخواهیم نسبت به اطلاعاتی که دریافت میکنند تفکر انتقادی داشته باشند.»
لندرام از دانشمندان و بقیه درخواست کرد ویدئوهای خودشان را در یوتیوب بسازند تا با تکثیر ویدئوهای تئوری توطئه مبارزه کنند. «ما از یوتیوب نمیخواهیم تا فقط ویدئوهایی را منتشر کند که دلایل تخت بودنِ زمین را ارائه میدهند. ما به ویدئوهای دیگری نیز نیاز داریم که نشان دهند چرا این دلایل واقعی نیستند و میتوانید به روشهای زیادی این مسئله را تحقیق کنید.»
وی نتیجه گرفت که برخی از طرفداران زمین تخت تحت تأثیر جملات علمی قرار نمیگیرند. وقتی اخترفیزیکدان آمریکایی نیل دیگراس تایسون توضیح داد که چگونه بخشهای کوچکی از سطوح منحنیشکل بزرگ همیشه برای موجوداتی که روی آن زندگی میکنند مسطح به نظر میرسند، پیام او اهانتآمیز و متکبرانه به نظر میرسید.
همیشه درصد کمی از مردم هر چیزی که دانشمندان عنوان میکنند را رد میکنند، اما ممکن است یک گروهِ میانه وجود داشته باشد. وی افزود: «تنها ابزاری که برای مبارزه با اطلاعات اشتباه داریم این است که سعی کنیم آن را با اطلاعات بهتری بررسی کنیم.» گوگل هیچ واکنشی در این زمینه نشان نداد.
انجمن تک رمان
به گزارش بیگ بنگ، این شک و تردید زمانی شدت گرفت که این افراد در سال ۲۰۱۷ در بزرگترین گردهمآیی طرفداران زمین تخت در جهان در کنفرانس سالیانهی جنبش زمین تخت در رالی، کارولینای شمالی و سپس سال گذشته در گردهمآیی دنور، کلورادو شرکت کردند. مصاحبه با ۳۰ شرکتکننده نشان داد که یک الگو در داستانهایی که مردم در مورد نحوۀ ورودشان به این گردهمآییها تعریف میکردند وجود دارد؛ همه آنها متقاعد شده بودند که زمین یک صخرۀ گرد و بزرگ نیست که در فضا در حال گردش باشد بلکه یک دیسک تخت است.
اشلی لندرام، مدیر پروژه تحقیقاتی در دانشگاه فناوری تگزاس گفت که از میان ۳۰ نفر، همگی بجز یک نفر گفتند که دو سال پیش تصور نمیکردند زمین تخت باشد اما پس از تماشای ویدئوهای ترویجدهندۀ تئوریهای توطئه در یوتیوب نظرشان عوض شد. تنها کسی که چنین چیزی را نگفت یک آقا همراه با دختر و دامادش بود و گفت که دختر و دامادش یک ویدئو در یوتیوب تماشا کردند و برای او تعریف کردند.
مصاحبهها نشان داد که بیشتر ِ افراد ویدئوهایی را دربارۀ تئوریهای توطئهی دیگر تماشا کرده بودند که به ۱۱ سپتامبر، تیراندازی مدرسه سانی هوک و سفر فضانورد ناسا به ماه مربوط میشدند، و سپس یوتیوب ویدئوهای دیگری را دربارۀ زمین تخت برای آنها به نمایش گذاشت. بعضیها گفتند که ویدئوها را فقط برای نقض این موضوع تماشا کردند، اما خیلی زود متوجه شدند که توسط آنها تسخیر شدهاند.
لندرام گفت که یکی از محبوبترین ویدئوهای زمین تخت تحت عنوان «۲۰۰ نکته که اثبات میکنند زمین یک توپ در حال چرخش نیست» موثر واقع شده چون استدلالات مطلوبی را برای افراد زیادی مطرح میکند، از کتابداران کتاب مقدس و نظریهپردازان تئوریهای توطئه گرفته تا افرادِ علمیتر.
این مصاحبهشوندگان متوجه شدند که زمین تخت را باور کردهاند اما قبلأ این سئوالات را میپرسیدند که «منحنی کجا است؟» و «چرا افق همیشه در سطح چشم دیده میشود؟» لندرام که نتایجش را در نشست سالیانۀ انجمن آمریکایی پیشرفتهای علمی در واشنگتن دی سی ارائه داد گفت که تصور نمیکند یوتیوب کار اشتباهی انجام داده باشد، اما این سایت اگر قصد داشت کمک داشت، میتوانست از الگوریتمش برای نشان دادن اطلاعات دقیقتر استفاده کند.
لندرام افزود: «اطلاعات مفید زیادی در یوتیوب وجود دارد، اما اطلاعات اشتباه نیز به وفور مشاهده میشود. الگوریتمهای آنها رفتن درون سوراخ خرگوش را راحتتر میکنند چون اطلاعاتی را برای افراد مستعدتر فراهم میکنند. باور به تخت بودن زمین به خودی خود مضر نیست، اما باعث بیاعتمادی به موسسات علمی معتبر شده است. از مردم میخواهیم نسبت به اطلاعاتی که دریافت میکنند تفکر انتقادی داشته باشند.»
لندرام از دانشمندان و بقیه درخواست کرد ویدئوهای خودشان را در یوتیوب بسازند تا با تکثیر ویدئوهای تئوری توطئه مبارزه کنند. «ما از یوتیوب نمیخواهیم تا فقط ویدئوهایی را منتشر کند که دلایل تخت بودنِ زمین را ارائه میدهند. ما به ویدئوهای دیگری نیز نیاز داریم که نشان دهند چرا این دلایل واقعی نیستند و میتوانید به روشهای زیادی این مسئله را تحقیق کنید.»
وی نتیجه گرفت که برخی از طرفداران زمین تخت تحت تأثیر جملات علمی قرار نمیگیرند. وقتی اخترفیزیکدان آمریکایی نیل دیگراس تایسون توضیح داد که چگونه بخشهای کوچکی از سطوح منحنیشکل بزرگ همیشه برای موجوداتی که روی آن زندگی میکنند مسطح به نظر میرسند، پیام او اهانتآمیز و متکبرانه به نظر میرسید.
همیشه درصد کمی از مردم هر چیزی که دانشمندان عنوان میکنند را رد میکنند، اما ممکن است یک گروهِ میانه وجود داشته باشد. وی افزود: «تنها ابزاری که برای مبارزه با اطلاعات اشتباه داریم این است که سعی کنیم آن را با اطلاعات بهتری بررسی کنیم.» گوگل هیچ واکنشی در این زمینه نشان نداد.
انجمن تک رمان