← اراده و اختیار انسان
در مورد انسان این‌که آیا موجود مختار و صاحب اراده می‌باشد یا مجبور و تحت تأثیر عوامل محیطی، ژنتیکی، رفتار و شخصیت او شکل می‌گیرد، نیز در روانشناسی دیدگاه‌های متفاوت وجود دارد. برخی روان‌شناسان معتقدند انسان تمام ویژگی‌ها، توانایی‌ها و صفات شخصیتی خود را از پدر و مادر و از طریق ژن‌ها به ارث می‌برد و محیط تنها نقش زمینه‌ساز را ایفا می‌کند که آن توانایی‌ها و ویژگی‌های افراد در مرور زمان به فعلیت برسد. برخی دیگر نقش محیط و تربیت را بیش از اندازه ب*ر*جسته نموده و تمام اعمال و رفتار، ویژگی‌های شخصیتی و حتی ویژگی‌ها و خصوصیات ظاهری افراد را متأثر از محیط، (خانواده، جامعه، نحوه تعامل و رفتار دیگران با فرد، محیط جغرافیایی) می‌دانند. در حال حاضر اکثر روان‌شناسان معتقد به تعامل وراثت و محیط بر رفتار و یادگیری و شخصیت انسان می‌باشند.
←← بیان یک نکته
نکته قابل یادآوری در روانشناسی علمی اراده و اختیار انسان مورد غفلت واقع شده است یا به تعبیر دقیق‌تر می‌توان گفت در این رشته علمی کم‌تر به اراده و اختیار انسان بها داده شده است.
← نیازهای انسان
یافتن پاسخ این سؤال که از نظر روانشناسی، انسان چگونه موجودی است تا حدود زیادی به بررسی دیدگاه روان‌شناسان در مورد نیازهای انسان دارد. آشنایی اجمالی با نیازهای انسان از نظر روانشناسی به ما کمک می‌کند تا بدانیم انسان از نظر روانشناسی چگونه موجودی است، در یک نگاه کلی همه روان‌شناسان برای انسان نیازهایی را برشمرده‌اند، گرچه ممکن است از نظر تعداد نیازها و یا تعریف و کارکرد یا نحوه ارضای نیازها با یک‌دیگر اختلاف‌نظر داشته باشند. بنابراین شناختن نیازهای انسان و نحوه ارضای آن‌ها از نظر روان‌شناسان بسیار مهم و اساسی می‌باشد.
روان‌شناسان معتقدند اگر محیط مناسب و زمینه مساعد برای ارضای نیازهای انسان وجود داشته باشد و این نیازها به صورت صحیح ارضا شوند، نتیجه آن رشد و خلاقیت، خودشکوفایی، سلامت روانی و به طور وسیع جامعه سالم و سعادتمند خواهد بود؛ اما اگر نیازهای انسان به صورت صحیح و مناسب ارضا نشود، در نتیجه انسان به انواع اختلالات روانی (اضطراب، افسردگی و...) شکست و ناتوانی، یأس و ناامیدی، مبتلا خواهد شد و جامعه‌ای که افراد آن این‌گونه باشند، به انواع بزهکاری‌های اجتماعی مبتلا خواهد شد. به‌طور‌کلی سلامت روانی یا اختلال روانی انسان در گرو ارضای نیازهای او می‌باشد.
←← دیدگاه مازلو
یکی از روان‌شناسان معروف که در مورد نیازهای انسان نظریه جامعی ارائه داده و آشنایی با آن در شناخت ماهیت انسان از نظر روانشناسی کمک می‌کند، مازلو است. مازلو تا حدود زیادی نگرشی مثبت نسبت به انسان دارد و در مورد نیازهای انسان سلسله مراتبی را در نظر گرفته است و معتقد است نیازهای اصلی انسان عبارت‌اند از: نیازهای فیزیولوژیک، نیاز به امنیت، نیاز به عشق و تعلُّق، نیاز به حرمت خود، نیاز به خودشکوفایی و مهم‌ترین نیاز انسان را همین نیاز به خودشکوفایی می‌داند. آشنایی با نظریه مازلو در مورد شناخت انسان از نظر روانشناسی، بسیار ارزشمند است.
انجمن رمان نویسی
دانلود رمان
