موقعیت جغرافیایی
منطقه ساریگل با موقعیت ۷۶/۵۷ تا ۴۷/۵۷ طول شرقی و ۵۵/۳۶ تا ۰۸/۳۷ عرض شمالی قرار دارد. حداقل فاصله آن با نزدیکترین شهر یعنی اسفراین حدود ۸ کیلومتر و حداکثر آن حدود ۳۵ کیلومتر میباشد. بجنورد با ۹۰ کیلومتر و سبزوار با ۱۰۵ کیلومتر در فاصلههای بعدی از این منطقه قرار گرفتهاند.
تاریخچه
منطقه ساریگل در تاریخ ۲۰ شهریور ماه سال ۱۳۵۳ (تصویب ۱۳۵۲) با عنوان منطقه حفاظت شده شاه جهان رسماً تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت. پس از انقلاب به ساریگل تغییر نام پیدا داد و از آذر ماه سال ۱۳۸۱ به دو منطقه با عناوین پارک ملی ساریگل و منطقه حفاظت شده ساریگل تقسیم شد. (محدوده امن منطقه حفاظت شده ساریگل به پارک ملی ارتقاء داده شد)
محیط طبیعی
ارتفاعات کوهستانی سرد منطقه این ناحیه شامل ارتفاعات، آلبلاغ و ترکان از رویشگاههای عمده گیاه دارویی و صنعتی (باریحه)، تالاری چشمه پولاد. گنجدان، حوض امام وردی، قره طوقی، بیل باقلی، کلنگاه و لوشی بینی که در بعضی از نواحی پوشیده از جنگلهای ارس و زرشک و بهطور پراکنده بید وحشی و همچنین از زیستگاههای مهم قوچ و میش و پلنگ و در گذشتهای نه چندان دور کل و بز بودهاستتپههای ماهور کم ارتفاع. این ناحیه بیشترین سطح مراتع ساریگل را تشکیل میدهد و از بهترین مناطق زیستگاه قوچ و میش اوریال و پلنگ استمنطقه دشتی. این ناحیه شامل دامنه ایزی و ریشی است و سطح کمی از منطقه را شامل میشود (حدود ۲۰۰۰ هکتار) اختلاف ارتفاع بین پستترین نقطه منطقه در دشت جنوبی(۱۲۵۰متر) و مرتفعترین نقطه در کوهستانهای جنوب (۳۰۵۰ متر) به حدود ۱۸۰۰ متر بالغ میگردد و این اختلاف ارتفاع اکوسیستمهای متنوعی را در این منطقه ایجاد نموده که به تبع آن بر تنوع زیستی منطقه افزوده شده بهطوریکه بسیاری از گونههای گیاهی مناطق گرم و سرد را در این منطقه میتوان مشاهده نمود. در کف درهها گونههای درختی و درختچهای زرشک، بید انجیر و گردو و در مناطق مرتفع گونههای ارس به صورت پراکنده و انبوه به وفور دیده میشود.
|
پوشش گیاهی
بخش زیادی از منطقه حفاظت شده ساریگل از رویشگاههای جنگلی مرتفع است که در زیر اشکوب آن مراتع کوهستانی و ییلاقی قرار دارد. پوشش گیاهی منطقه را گیاهان یکساله پهن برگ گرامینهها و گیاهان چند ساله و بوتهای و بالشتی تشکیل میدهد. در این منطه داروهای گیاهی از جمله گل قاصد، بو مادران، پنیرک، چوبک و … نیز یافت میشود. منطقه ساریگل با بیش از ۲۰۰ گونه گیاهی از تنوع نسبتاً مطلوبی برخوردار میباشد. قسمت عمده گیاهان منطقه را گونههای گلدار تشکیل میدهد و از بازدانگان گونه شاخص در این منطقه ارس میباشد که به صورت تنک تا پراکنده از ارتفاع حدود ۱۶۰۰ متر به بالا در سر تاسر منطقه مشاهده میشود این منطقه از نظر جغرافیای گیاهی در منطقه رویشی ایران تورانی واقع گردیده است. زیستگاههای تحت حفاظت منطقه ایران - تورانی علاوه بر ج*ن*سها و گونههای آندمیک زیاد در مناطق کوهستانی خود، شمار زیادی از گونههای حمایت شده و در خطر تهدید مانند گورخر، آهو، جبیر، میش مرغ، هوبره، درنا، دراج، جیرفتی، و انواع پرندگان شکاری با ارزش را تحت پوشش قرار میدهد باریجه مهمترین گیاه با ارزش منطقه ساریگل میباشد گیاه غالب منطقه درمنه میباشد که به صورت درمنه دشتی در قسمت جنوبی و درمنه کوهی در کوهستانهای منطقه دیده میشود. پس از درمنه گونه غالب کلاه میر حسن و گون میباشد که این دو گونه گیاهی عمدتاً در کوهستانهای شمالی منطقه دیده میشوند.
خزندگان
دوزیستان ایران در ۶ خانواده، ۹ ج*ن*س و ۲۶ گونه و خزندگان ایران را ۲۱ خانواده، ۸۳ ج*ن*س و ۲۴۲ گونه تشکیل میدهد. در پژوهشی که توسط محمد تقدیسی از بهار ۱۳۸۸ تا پاییز ۱۳۹۰ در پارک ملی ساریگل انجام شدهاست مجموعاً تعداد ۱۵۲۸ نمونه مارمولک، ۲۵۸ نمونه مار، ۱۳ نمونه لاکپشت و ۱۷۴ نمونه دوزیست جمعآوری و پس از بررسی مریستیک و متریک
در زیستگاهشان رهاسازی شدند و در نتیجه منجر شد به شناسایی ۲۴ گونه از ۲۲ ج*ن*س و ۱۳ خانواده خزنده و دوزیست.
انجمن رمان نویسی
دانلود رمان