برخی از سلولهای تیرویید به نام سلولهای C یا سلولهای پارافولیکولار، هورمونی پروتئینی به نام کلسی تونین را ترشح میکنند که برخلاف هورمون پاراتیروئید (PTH) غلظت خونی کلسیم را کاهش میدهد. البته تأثیر این هورمون بر متابولیسم کلسیم در ب*دن انسان خیلی زیاد نیست.کلسی تونین در روده (کاهش جذب کلسیم)، استخوان (مهار فعالیت سلول استئوکلست و فعال کردن سلول استئوبلاست)، کلیه (افزایش دفع کلسیم و دفع فسفر) تأثیرگذار است. هورمون پاراتورمون از غده پاراتیرویید ترشح میشود و موجب افزایش کلسیم خون میشود. هورمون کلسی تونین از غده تیرویید ترشح میشود و با کاهش تجزیه و برداشت کلسیم از استخوانها موجب کاهش کلسیم خون میشود.
کاربرد دارویی
به نظر میرسد هورمون کلسیتونین با توجه به تأثیرات استخوانی آن یعنی مهار فعالیت سلول استئوکلاست و فعال کردن سلول استئوبلاست، تأثیرات مهمی در ترمیم استخوان به خصوص ستون فقرات داشته باشد لذا کلسی تونین به صورت تزریقی برای کاهش فعالیت استوکلاستها و درمان پوکی استخوان (استئوپورز) به کار میرود. کلسیتونین حیوانی نیز موجود است ولی کلسیتونین نوترکیب ژنتیکی انسانی بهتر است.
عوارض جانبی
عوارض جانبی آن شامل تهوع و برافروختگی صورت میباشد که بعد از تزریق ایجاد شده و بزودی از بین میرود، اسهال، استفراغ و درد در محل تزریق نیز ممکن است ایجاد شود. البته بالا بودن کلسی تونین در خون بیش از حد مجاز میتواند بیانگر اختلالات غده تیرویئد و عموماً بیماری سرطان تیروئید باشد که توصیه می گردد بلافاصله بعد از آن سونوگرافی تیروئید انجام گردد.
کاربرد دارویی
به نظر میرسد هورمون کلسیتونین با توجه به تأثیرات استخوانی آن یعنی مهار فعالیت سلول استئوکلاست و فعال کردن سلول استئوبلاست، تأثیرات مهمی در ترمیم استخوان به خصوص ستون فقرات داشته باشد لذا کلسی تونین به صورت تزریقی برای کاهش فعالیت استوکلاستها و درمان پوکی استخوان (استئوپورز) به کار میرود. کلسیتونین حیوانی نیز موجود است ولی کلسیتونین نوترکیب ژنتیکی انسانی بهتر است.
عوارض جانبی
عوارض جانبی آن شامل تهوع و برافروختگی صورت میباشد که بعد از تزریق ایجاد شده و بزودی از بین میرود، اسهال، استفراغ و درد در محل تزریق نیز ممکن است ایجاد شود. البته بالا بودن کلسی تونین در خون بیش از حد مجاز میتواند بیانگر اختلالات غده تیرویئد و عموماً بیماری سرطان تیروئید باشد که توصیه می گردد بلافاصله بعد از آن سونوگرافی تیروئید انجام گردد.