-
رمان ققنوس آتش به قلم مونا ژانر تخیلی، مافیایی/جنایی، اجتماعی، عاشقانه کلیک کنید -
رمان عاشقانه و جنایی کاراکال به قلم حدیثه شهبازی کلیک کنید -
خرید رمان عاشقانه، غمگین، معمایی دلداده به دلدار فریبا میم قاف کلیک کنید
۲۰ تکنیک ترکیب بندی در عکاسی که عکس های شما را بهتر می کنند
- نویسنده موضوع ParadoX
- تاریخ شروع
- پاسخ‌ها 67
- بازدیدها 2K
- Tagged users هیچ
ساعت تک رمان
گاهی اوقات برای پیدا کردن آن نقطه مناسب برای عکاسی باید پایتان را به آب بزنید. عکس بالایی را من در حالی گرفتم که در یک رود ایستاده بودم. در واقع من مجبور شدم مدتی برای تمام شدن یک باران شدید و بازگشت خورشید صبر کنم. هرچند این عکس ارزشش را داشت که پایین بروی و حرکت آب و جریان یافتن آن روی سنگ ها را ثبت کنی.
۱۴
به دنبال ترکیب های رنگی خاص بگردید
استفاده از رنگ به خودی خود یک ابزار ترکیب بندی است که اغلب نادیده گرفته می شود. تئوری رنگ چیزی است که همه ی طراحان گرافیک، طراحان مُد و طراحان داخلی با آن آشنا هستند. ترکیب های رنگی خاصی یکدیگر را بخوبی تکمیل می کنند و می توانند از لحاظ بصری بسیار قابل توجه باشند.
به دنبال ترکیب های رنگی خاص بگردید
استفاده از رنگ به خودی خود یک ابزار ترکیب بندی است که اغلب نادیده گرفته می شود. تئوری رنگ چیزی است که همه ی طراحان گرافیک، طراحان مُد و طراحان داخلی با آن آشنا هستند. ترکیب های رنگی خاصی یکدیگر را بخوبی تکمیل می کنند و می توانند از لحاظ بصری بسیار قابل توجه باشند.
نگاهی به چرخه رنگ بالا بیندازید. می توانید ببینید که رنگ ها در بخش های یک دایره بصورت منطقی مرتب شده اند. به رنگ هایی که در چرخه ی رنگ مخالف هم هستند، رنگ های مکمل گفته می شود. به عنوان عکاس، ما می توانیم به دنبال صح*نه هایی آمیخته با رنگ های مکمل به عنوان شیوه ای برای ایجاد ترکیب بندی جذاب و گیرا باشیم.
آیا تا به حال توجه کرده اید که چه تعداد پوستر فیلم طرح های رنگی آبی و زرد/نارنجی دارند؟ این کار کاملا آگاهانه برای جلب توجه در تبلیغات انجام می شود.
آیا تا به حال توجه کرده اید که چه تعداد پوستر فیلم طرح های رنگی آبی و زرد/نارنجی دارند؟ این کار کاملا آگاهانه برای جلب توجه در تبلیغات انجام می شود.
من خودم ترکیب رنگ جذاب آبی/زرد را در این عکس از Custom House در دوبلین به کار گرفته ام. رنگ زرد ساختمان نورپردازی شده تضاد زیبایی با آبی عمیق آسمان پیدا کرده است.
قرمز و آبی نیز رنگ های مکمل در چرخه رنگ هستند. مرکز خرید Stephen’s Green در دوبلین با نورهای قرمز برای کریسمس سال گذشته روشن شده بود. این رنگ در برابر آبی عمیق آسمان اوایل شب بسیار چشمگیر بود. من عاشق عکاسی از شهرها در طول ساعت هایی هستم که آسمان آبی رنگ است. آبی عمیق آسمان در این زمان یک پس زمینه بسیار جذاب به معماری شهر و چراغ ها می دهد. سیاه خالص آسمان در اواخر شب چنین گیرایی و تضاد شدیدی با نور چراغ های شهر ایجاد نمی کند.
قانون فضا
قانون فضا (rule of space) در ر*اب*طه با جهتی است که سوژه (ها) در تصویر شما در حرکت اند یا به آن نگاه می کنند. به عنوان مثال اگر شما از یک ماشین در حال حرکت عکس می گیرید، بهتر است در جلوی ماشین فضای بیشتری نسبت به پشت آن باشد. این کار این مفهوم را می رساند که در کادر فضا برای حرکت ماشین وجود دارد. برای نمونه به عکس قایق در زیر نگاهی بیاندازید.
در این عکس، قایق در سمت چپ کادر قرار گرفته و از چپ به راست حرکت می کند. توجه کنید که چگونه فضای بسیار بیشتری برای قایق برای حرکت به جلو در جهت حرکتش (به سمت راست) نسبت به فضای پشت آن وجود دارد. ما به طور ذهنی تصور می کنیم که قایق در حال حرکت به سمت این فضا در امتداد حرکتش در رودخانه است. همچنین تمایل ناخودآگاهی داریم که در جهتی که سوژه به سمت آن قرار دارد نگاه کنیم. اگر قایق درست در سمت راست کادر بود، این موضوع ما را به بیرون از عکس هدایت می کرد!
این قانون همچنین می تواند در عکاسی از مردم نیز استفاده شود – که فضای نگاه نام دارد. قانون فضای نگاه پیشنهاد می کند که سوژه باید به جهتی درون کادر عکس نگاه کند، نه اینکه به سمت بیرون از کادر. به نوازنده در عکس بالا نگاه کنید. من از او درحالی که سمت چپ کادر نشسته عکس گرفته ام. او به سمت راست (از جهتی که ما به آن نگاه می کنیم) در داخل منطقه ای از فضای بین خود و کناره ی راست کادر نگاه می کند. اگر او به سمت دیگری بود، به خارج از کادر نگاه می کرد و این غیرعادی به نظر می رسید. با نگاه به فضای درون کادر، او نگاه ما را به آن مرد تکیه زده بر نرده پشت سر و سپس به زوج در سمت راست هدایت می کند.
بیشتر بخوانید: فضای نگاه در عکاسی – به سوژه خود فضایی برای نگاه کردن بدهید
۱۶
قانون چپ به راست
نظریه ای وجود دارد که می گوید انگلیسی زبان ها تصاویر را از چپ به راست «تفسیر می کنند» همانگونه که متون را می خوانند. به همین دلیل، پیشنهاد می شود که هر حرکتی که در یک عکس به تصویر کشیده می شود باید از چپ به راست جریان یابد. این شیوه خوب است، اما برای بیننده ای که در کشورش متون از چپ به راست خوانده می شوند. بسیاری از زبان ها مانند فارسی و عربی از راست به چپ خوانده می شوند. صادقانه بگویم، من عکس های فوق العاده ی زیادی که در آنها «جریان» از راست به چپ است گرفته ام.
من یک بار توسط یک کارشناس برای اینکه یک زن در عکس من از راست به چپ راه می رفت مورد انتقاد قرار گرفتم. او به من گفت این عکس از قانون چپ به راست پیروی نمی کند. من به آن کارشناس یادآوری کردم که عکس را در تونس گرفته ام، جایی که در آن مردم از راست به چپ می خوانند. البته برد با من نبود.
عکس بالا از قانون چپ به راست پیروی می کند. زن به همراه سگ خود در حال راه رفتن از سمت چپ به سمت راست کادر است. این عکس به «قانون فضا» هم پایبند است. شما متوجه خواهید شد که فضای خیلی بیشتر در مقابل زن نسبت به پشت سر او وجود دارد. او فضای زیادی برای راه رفتن در کادر دارد. من قانون های «یک سوم» و «کادر در کادر» را نیز در گرفتن این عکس به کار گرفته ام.
لنزک: در شماره فوق به قانون «چپ به راست» اشاره شده که برای ما فارسی زبان ها برعکس و «راست به چپ» می باشد. طبق این قانون/توصیه مخاطبان فارسی زبان احتمالا همانطور که متون را از راست به چپ می خوانند، تماشا و تفسیر عکس را نیز از راست به چپ انجام خواهند داد – بنابراین جریان حرکت سوژه باید از راست به چپ باشد. اما همانطور که نویسنده توضیح می دهد، رعایت این قانون یا توصیه مانند قوانین دیگر الزامی نیست.
۱۷
عناصر صح*نه را در توازن قرار دهید
اولین دستورالعمل های ترکیب بندی که ما در این آموزش لنزک دیدیم «قانون یک سوم» بود. البته این بدان معنی است که ما اغلب سوژه ی اصلی عکس را در یک طرف کادر در امتداد یکی از خطوط مشبک عمودی جای می دهیم. گاهی اوقات این کار به عدم تعادل در صح*نه منجر می شود. این می تواند نوعی تهی بودن را در بقیه کادر ایجاد کند.
برای غلبه بر این اتفاق، شما می توانید یک سوژه ثانویه ی کم اهمیت تر یا کوچکتر در طرف دیگر قاب عکس خود قرار دهید. این کار بدون اینکه تمرکز از سوژه ی اصلی را خیلی کم کند، ترکیب بندی را متعادل خواهد کرد.
به این عکس از تیر چراغ برق تزیینی در پل الکساندر سوم در پاریس نگاه کنید.
خود تیر چراغ برق سمت چپ کادر را پُر کرده است. برج ایفل در دوردست، تعادل را در طرف دیگر کادر برقرار ساخته است.
احتمالا شما می گویید که این قاعده در تقابل با ایده «فضای منفی» که در قانون شماره ۱۰ ذکر شد، به نظر می رسد. در تضاد با «قانون فرد ها» هم هست که بیان گر حضور تعداد فرد از عناصر در صح*نه است. همانطور که من در ابتدای این آموزش گفتم، هیچ قانون غیر قابل شکستنی در ترکیب بندی عکاسی وجود ندارد. برخی از این دستورالعمل ها در تضاد با یکدیگرند و این خوب است. برخی از این دستورالعمل ها برای انواع خاصی از عکس ها مفید و برای دیگر عکس ها موثر نیستند. این سوالی از قضاوت و تجربه است.
عکس بالا در ونیز گرفته شده است. یک بار دیگر، یک تیر چراغ برق تزئینی در یک طرف کادر غالب است. برج کلیسای دورتر در طرف دیگر کادر تعادل را فراهم می کند.
این کار یک اثر ثانویه هم بر ترکیب بندی دارد. مشخصا برج کلیسای دور بسیار بزرگتر از تیر چراغ برق در زندگی واقعی است. در عکس چون برج در دور دست است کوچکتر به نظر می رسد. این موضوع به افزودن حسی از عمق و مقیاس کمک می کند.
۱۸
مجاورت
مجاورت ابزار ترکیب بندی بسیار قدرتمندی در عکاسی است. مجاورت به گنجاندن دو یا چند عنصر در یک صح*نه بر می گردد که این عناصر می توانند در تضاد با یکدیگر و یا مکمل هم باشند. هر دو رویکرد می تواند موثر باشد و نقش مهمی در فعال کردن یک عکس برای داستان گویی بازی کند.
به این عکس گرفته شده در پاریس نگاهی بیاندازید. در نیمه پایین کادر، ما پایه نگهدارنده ی کتاب نسبتا زمخت در هم و برهم و پوسترهای آویزان از بالا را داریم. و بالاتر از همه این ها کلیسای با شکوه جامع نوتردام متعلق به قرون وسطی وجود دارد. این گوهر معماری مظهر نظم و ساختار است بر خلاف پایه نگهدارنده کتاب ساده اما جذاب که در زیر آن قرار دارد. به نظر می رسد این دو نماد در تقابل مستقیم با یکدیگر هستند و در عین حال درکنارهم به خوبی جلوه می کنند. هر دو با روش های مختلف معرف شهر پاریس هستند و نقش مهمی در توانا ساختن عکس برای روایت یک داستان ایفا می کنند.
عکس بالا هم در فرانسه، اما این بار در روستای زیبا و کوچک میساک در جنوب غرب گرفته شده است. در این عکس، ماشین قدیمی Citroen 2CV در وطنش در مقابل یکی از کافه های رایج فرانسه در پس زمینه دیده می شود. این دو عنصر هر یک کاملا معرف دیگری هستند. مردی که پشتش به ماست و در کافه نشسته صاحب ماشین است و وقتی من برای عکاسی از ماشینش اجازه گرفتم شگفت زده به نظر می رسید. او پرسید چرا میخواهم از چیزی قدیمی عکس بگیرم. او نمی دانست با پارک کردن ماشینش در مقابل یک کافه خاص ناخواسته یک صح*نه اصیل فرانسوی ایجاد کرده است.
۱۹
مثلث های طلایی
آیا شما هنوز با من همراهید؟ تقریبا دارد تمام می شود… قول می دهم. ترکیب بندی مثلث های طلایی (golden triangles) بسیار شبیه به قانون یک سوم کار می کند. به جای شبکه ی مستطیل ها این بار کادر را با یک خط مورب از یک گوشه به گوشه ی دیگر تقسیم می کنیم. سپس دو خط دیگر از گوشه های دیگر به خط مورب وصل می کنیم. همانطور که در زیر نشان داده شده دو خط کوچکتر با زاویه ی قائم به خط بزرگ می رسند. این کار کادر عکس را به یک سری مثلث تقسیم می کند. همانطور که می بینید، این شیوه ترکیب بندی به ما کمک می کند عنصر «تنش پویا» که در قانون شماره ۶ این مطلب لنزک به آن پرداخته شد را داشته باشیم. مثل قانون یک سوم، از خطوط (در این جا خطوط مثلث ها) کمک می گیریم تا عناصر مختلف را در صح*نه جایگذاری کنیم.
عکس بالا شامل خطوط قطری قوی ای است که خطوط «مثلث های طلایی» را دنبال می کنند. مسیر نورهای ترافیک کاملا خط مورب گوشه بالا سمت راست به گوشه پایین سمت چپ را دنبال می کنند. بالای ساختمان سمت چپ نزدیک به قطر کوچکتر در سمت چپ می باشد. تقاطع خط کوچک سمت راست با خط بزرگتر، گوشه بالای ساختمان را ملاقات می کند.
عکس بالا استفاده از قانون ترکیب بندی مثلث ها را به شیوه ای زیرکانه تر نشان می دهد. سر مجسمه ها یک مثلث ضمنی ایجاد می کند. این خط ما را به برج ایفل در دورتر هدایت می کند. تقاطع خط کوچکتر در سمت چپ با خط بلندتر درست در وسط برج ایفل رخ می دهد. خط کوچکتر در سمت راست درست بین دو مجسمه قرار می گیرد. قانون مثلث ها یک شیوه ی پیچیده ی تنظیم عکس به نظر می رسد، اما ترکیب بندی هایی واقعا قابل توجه ارائه دهد.
۲۰
نسبت طلایی
نسبت طلایی (golden ratio) چیست؟ خوب در واقع بسیار ساده است: دو کمیت در نسبت طلایی هستند اگر نسبت آنها همان نسبت مجموع مقادیرشان به مقدار بزرگتر باشد. صبر کنید، چه شد؟ خوب، اگر بیش از حد پیچیده به نظر می رسد، شاید این فرمول ریاضی به فهم آن کمک کند:
منظور شما از اینکه حالا بیشتر گیج شده اید چیست؟
این درست است که روش نسبت طلایی در ایجاد یک عکس می تواند در ابتدا بسیار پیچیده به نظر برسد، اما در واقعیت بسیار ساده است. این روش چیزی شبیه یک نسخه کمی پیچیده تر از قانون یک سوم است. به جای یک شبکه منظم، کادر عکس به یک سری مربع، مانند نمونه ی زیر، تقسیم می شود. الگویی که با عنوان «شبکه فی -Phi Grid» شناخته می شود. سپس شما می توانید از این مربع برای رسم مارپیچی که شبیه پوسته ی حلزون است استفاده کنید. این طرح «مارپیچ فیبوناچی» نامیده می شود. مربع ها به جایگذاری عناصر در صح*نه کمک می کنند و مارپیچ به ما ایده می دهد که صح*نه چگونه جریان یابد. این چیزی شبیه یک خط هدایتگر نامرئی است.
اعتقاد بر این است که روش ترکیب بندی مارپیچ طلایی بیش از ۲۴۰۰ سال وجود داشته و در یونان باستان ابداع شده است. این شیوه به طور گسترده ای در انواع بسیاری از هنرها و همچنین در معماری به عنوان راه ایجاد ترکیب بندی های زیبا و دل انگیز استفاده می شود. این روش به ویژه در هنر رنسانس به کار رفته است.
خوب، من باید در اینجا اعترافی بکنم. من واقعا هرگز هدفمند عکسی را با استفاده از نسبت طلایی نگرفته ام. وقتی که به عکس هایم دوباره نگاه می کنم، متوجه می شوم که گهگاهی تصادفا از این روش استفاده کرده ام.
من این عکس را در ونیز گرفتم. پل و پله ها در سمت چپ مربعی بزرگ را به نسبت سمت راست اشغال کرده اند. سپس مارپیچ فیبوناچی ما را از اینجا به بالای پل و پایین به سمت دو خانم نشسته در کنار آن هدایت می کند. این یک خوش شانسی بوده و گویا خوب هم از آب درآمده!
نسبت طلایی می تواند در جهات مختلف تنظیم شود. در این عکس گرفته شده در پراگ، مارپیچ ما را از سوی پل به سمت قلعه در ساحل دورتر هدایت می کند. یک خوش شانسی دیگر!
بدیهی است، که در ذهن داشتن تمامی این دستورالعمل های ترکیب بندی هنگام عکاسی غیرممکن است. مغز شما ذوب خواهد شد! با این حال، یک تمرین خوب این است که تلاش کنید هر بار که بیرون می روید از یک یا دو نمونه از این روش ها استفاده کنید. برای مثال می توانید یک جلسه عکاسی را به جستجوی موقعیت هایی برای به کار بردن روش «کادر در کادر» اختصاص دهید.
پس از مدتی، خواهید دید که بسیاری از این دستورالعمل ها در عکاسی شما نهادینه شده اند. شما به طور طبیعی و بدون نیاز به فکر کردن شروع به استفاده از آنها خواهید کرد. همانطور که در قانون نسبت طلایی دیدید، من یکی از این روش ها را حتی بدون آن که تشخیصش دهم استفاده کرده بودم!
همراهان ... حسابی خسته نباشید. امیدواریم که این آموزش .... برای شما عزیزان مفید واقع شده باشد و به شما کمک کند عکاسی تان را به سطح بالاتری ارتقا دهید.
نویسنده: باری اُ کارول (Barry O Carroll)
قانون فضا (rule of space) در ر*اب*طه با جهتی است که سوژه (ها) در تصویر شما در حرکت اند یا به آن نگاه می کنند. به عنوان مثال اگر شما از یک ماشین در حال حرکت عکس می گیرید، بهتر است در جلوی ماشین فضای بیشتری نسبت به پشت آن باشد. این کار این مفهوم را می رساند که در کادر فضا برای حرکت ماشین وجود دارد. برای نمونه به عکس قایق در زیر نگاهی بیاندازید.
در این عکس، قایق در سمت چپ کادر قرار گرفته و از چپ به راست حرکت می کند. توجه کنید که چگونه فضای بسیار بیشتری برای قایق برای حرکت به جلو در جهت حرکتش (به سمت راست) نسبت به فضای پشت آن وجود دارد. ما به طور ذهنی تصور می کنیم که قایق در حال حرکت به سمت این فضا در امتداد حرکتش در رودخانه است. همچنین تمایل ناخودآگاهی داریم که در جهتی که سوژه به سمت آن قرار دارد نگاه کنیم. اگر قایق درست در سمت راست کادر بود، این موضوع ما را به بیرون از عکس هدایت می کرد!
این قانون همچنین می تواند در عکاسی از مردم نیز استفاده شود – که فضای نگاه نام دارد. قانون فضای نگاه پیشنهاد می کند که سوژه باید به جهتی درون کادر عکس نگاه کند، نه اینکه به سمت بیرون از کادر. به نوازنده در عکس بالا نگاه کنید. من از او درحالی که سمت چپ کادر نشسته عکس گرفته ام. او به سمت راست (از جهتی که ما به آن نگاه می کنیم) در داخل منطقه ای از فضای بین خود و کناره ی راست کادر نگاه می کند. اگر او به سمت دیگری بود، به خارج از کادر نگاه می کرد و این غیرعادی به نظر می رسید. با نگاه به فضای درون کادر، او نگاه ما را به آن مرد تکیه زده بر نرده پشت سر و سپس به زوج در سمت راست هدایت می کند.
بیشتر بخوانید: فضای نگاه در عکاسی – به سوژه خود فضایی برای نگاه کردن بدهید
۱۶
قانون چپ به راست
نظریه ای وجود دارد که می گوید انگلیسی زبان ها تصاویر را از چپ به راست «تفسیر می کنند» همانگونه که متون را می خوانند. به همین دلیل، پیشنهاد می شود که هر حرکتی که در یک عکس به تصویر کشیده می شود باید از چپ به راست جریان یابد. این شیوه خوب است، اما برای بیننده ای که در کشورش متون از چپ به راست خوانده می شوند. بسیاری از زبان ها مانند فارسی و عربی از راست به چپ خوانده می شوند. صادقانه بگویم، من عکس های فوق العاده ی زیادی که در آنها «جریان» از راست به چپ است گرفته ام.
من یک بار توسط یک کارشناس برای اینکه یک زن در عکس من از راست به چپ راه می رفت مورد انتقاد قرار گرفتم. او به من گفت این عکس از قانون چپ به راست پیروی نمی کند. من به آن کارشناس یادآوری کردم که عکس را در تونس گرفته ام، جایی که در آن مردم از راست به چپ می خوانند. البته برد با من نبود.
عکس بالا از قانون چپ به راست پیروی می کند. زن به همراه سگ خود در حال راه رفتن از سمت چپ به سمت راست کادر است. این عکس به «قانون فضا» هم پایبند است. شما متوجه خواهید شد که فضای خیلی بیشتر در مقابل زن نسبت به پشت سر او وجود دارد. او فضای زیادی برای راه رفتن در کادر دارد. من قانون های «یک سوم» و «کادر در کادر» را نیز در گرفتن این عکس به کار گرفته ام.
لنزک: در شماره فوق به قانون «چپ به راست» اشاره شده که برای ما فارسی زبان ها برعکس و «راست به چپ» می باشد. طبق این قانون/توصیه مخاطبان فارسی زبان احتمالا همانطور که متون را از راست به چپ می خوانند، تماشا و تفسیر عکس را نیز از راست به چپ انجام خواهند داد – بنابراین جریان حرکت سوژه باید از راست به چپ باشد. اما همانطور که نویسنده توضیح می دهد، رعایت این قانون یا توصیه مانند قوانین دیگر الزامی نیست.
۱۷
عناصر صح*نه را در توازن قرار دهید
اولین دستورالعمل های ترکیب بندی که ما در این آموزش لنزک دیدیم «قانون یک سوم» بود. البته این بدان معنی است که ما اغلب سوژه ی اصلی عکس را در یک طرف کادر در امتداد یکی از خطوط مشبک عمودی جای می دهیم. گاهی اوقات این کار به عدم تعادل در صح*نه منجر می شود. این می تواند نوعی تهی بودن را در بقیه کادر ایجاد کند.
برای غلبه بر این اتفاق، شما می توانید یک سوژه ثانویه ی کم اهمیت تر یا کوچکتر در طرف دیگر قاب عکس خود قرار دهید. این کار بدون اینکه تمرکز از سوژه ی اصلی را خیلی کم کند، ترکیب بندی را متعادل خواهد کرد.
به این عکس از تیر چراغ برق تزیینی در پل الکساندر سوم در پاریس نگاه کنید.
خود تیر چراغ برق سمت چپ کادر را پُر کرده است. برج ایفل در دوردست، تعادل را در طرف دیگر کادر برقرار ساخته است.
احتمالا شما می گویید که این قاعده در تقابل با ایده «فضای منفی» که در قانون شماره ۱۰ ذکر شد، به نظر می رسد. در تضاد با «قانون فرد ها» هم هست که بیان گر حضور تعداد فرد از عناصر در صح*نه است. همانطور که من در ابتدای این آموزش گفتم، هیچ قانون غیر قابل شکستنی در ترکیب بندی عکاسی وجود ندارد. برخی از این دستورالعمل ها در تضاد با یکدیگرند و این خوب است. برخی از این دستورالعمل ها برای انواع خاصی از عکس ها مفید و برای دیگر عکس ها موثر نیستند. این سوالی از قضاوت و تجربه است.
عکس بالا در ونیز گرفته شده است. یک بار دیگر، یک تیر چراغ برق تزئینی در یک طرف کادر غالب است. برج کلیسای دورتر در طرف دیگر کادر تعادل را فراهم می کند.
این کار یک اثر ثانویه هم بر ترکیب بندی دارد. مشخصا برج کلیسای دور بسیار بزرگتر از تیر چراغ برق در زندگی واقعی است. در عکس چون برج در دور دست است کوچکتر به نظر می رسد. این موضوع به افزودن حسی از عمق و مقیاس کمک می کند.
۱۸
مجاورت
مجاورت ابزار ترکیب بندی بسیار قدرتمندی در عکاسی است. مجاورت به گنجاندن دو یا چند عنصر در یک صح*نه بر می گردد که این عناصر می توانند در تضاد با یکدیگر و یا مکمل هم باشند. هر دو رویکرد می تواند موثر باشد و نقش مهمی در فعال کردن یک عکس برای داستان گویی بازی کند.
به این عکس گرفته شده در پاریس نگاهی بیاندازید. در نیمه پایین کادر، ما پایه نگهدارنده ی کتاب نسبتا زمخت در هم و برهم و پوسترهای آویزان از بالا را داریم. و بالاتر از همه این ها کلیسای با شکوه جامع نوتردام متعلق به قرون وسطی وجود دارد. این گوهر معماری مظهر نظم و ساختار است بر خلاف پایه نگهدارنده کتاب ساده اما جذاب که در زیر آن قرار دارد. به نظر می رسد این دو نماد در تقابل مستقیم با یکدیگر هستند و در عین حال درکنارهم به خوبی جلوه می کنند. هر دو با روش های مختلف معرف شهر پاریس هستند و نقش مهمی در توانا ساختن عکس برای روایت یک داستان ایفا می کنند.
عکس بالا هم در فرانسه، اما این بار در روستای زیبا و کوچک میساک در جنوب غرب گرفته شده است. در این عکس، ماشین قدیمی Citroen 2CV در وطنش در مقابل یکی از کافه های رایج فرانسه در پس زمینه دیده می شود. این دو عنصر هر یک کاملا معرف دیگری هستند. مردی که پشتش به ماست و در کافه نشسته صاحب ماشین است و وقتی من برای عکاسی از ماشینش اجازه گرفتم شگفت زده به نظر می رسید. او پرسید چرا میخواهم از چیزی قدیمی عکس بگیرم. او نمی دانست با پارک کردن ماشینش در مقابل یک کافه خاص ناخواسته یک صح*نه اصیل فرانسوی ایجاد کرده است.
۱۹
مثلث های طلایی
آیا شما هنوز با من همراهید؟ تقریبا دارد تمام می شود… قول می دهم. ترکیب بندی مثلث های طلایی (golden triangles) بسیار شبیه به قانون یک سوم کار می کند. به جای شبکه ی مستطیل ها این بار کادر را با یک خط مورب از یک گوشه به گوشه ی دیگر تقسیم می کنیم. سپس دو خط دیگر از گوشه های دیگر به خط مورب وصل می کنیم. همانطور که در زیر نشان داده شده دو خط کوچکتر با زاویه ی قائم به خط بزرگ می رسند. این کار کادر عکس را به یک سری مثلث تقسیم می کند. همانطور که می بینید، این شیوه ترکیب بندی به ما کمک می کند عنصر «تنش پویا» که در قانون شماره ۶ این مطلب لنزک به آن پرداخته شد را داشته باشیم. مثل قانون یک سوم، از خطوط (در این جا خطوط مثلث ها) کمک می گیریم تا عناصر مختلف را در صح*نه جایگذاری کنیم.
عکس بالا شامل خطوط قطری قوی ای است که خطوط «مثلث های طلایی» را دنبال می کنند. مسیر نورهای ترافیک کاملا خط مورب گوشه بالا سمت راست به گوشه پایین سمت چپ را دنبال می کنند. بالای ساختمان سمت چپ نزدیک به قطر کوچکتر در سمت چپ می باشد. تقاطع خط کوچک سمت راست با خط بزرگتر، گوشه بالای ساختمان را ملاقات می کند.
عکس بالا استفاده از قانون ترکیب بندی مثلث ها را به شیوه ای زیرکانه تر نشان می دهد. سر مجسمه ها یک مثلث ضمنی ایجاد می کند. این خط ما را به برج ایفل در دورتر هدایت می کند. تقاطع خط کوچکتر در سمت چپ با خط بلندتر درست در وسط برج ایفل رخ می دهد. خط کوچکتر در سمت راست درست بین دو مجسمه قرار می گیرد. قانون مثلث ها یک شیوه ی پیچیده ی تنظیم عکس به نظر می رسد، اما ترکیب بندی هایی واقعا قابل توجه ارائه دهد.
۲۰
نسبت طلایی
نسبت طلایی (golden ratio) چیست؟ خوب در واقع بسیار ساده است: دو کمیت در نسبت طلایی هستند اگر نسبت آنها همان نسبت مجموع مقادیرشان به مقدار بزرگتر باشد. صبر کنید، چه شد؟ خوب، اگر بیش از حد پیچیده به نظر می رسد، شاید این فرمول ریاضی به فهم آن کمک کند:
منظور شما از اینکه حالا بیشتر گیج شده اید چیست؟
این درست است که روش نسبت طلایی در ایجاد یک عکس می تواند در ابتدا بسیار پیچیده به نظر برسد، اما در واقعیت بسیار ساده است. این روش چیزی شبیه یک نسخه کمی پیچیده تر از قانون یک سوم است. به جای یک شبکه منظم، کادر عکس به یک سری مربع، مانند نمونه ی زیر، تقسیم می شود. الگویی که با عنوان «شبکه فی -Phi Grid» شناخته می شود. سپس شما می توانید از این مربع برای رسم مارپیچی که شبیه پوسته ی حلزون است استفاده کنید. این طرح «مارپیچ فیبوناچی» نامیده می شود. مربع ها به جایگذاری عناصر در صح*نه کمک می کنند و مارپیچ به ما ایده می دهد که صح*نه چگونه جریان یابد. این چیزی شبیه یک خط هدایتگر نامرئی است.
اعتقاد بر این است که روش ترکیب بندی مارپیچ طلایی بیش از ۲۴۰۰ سال وجود داشته و در یونان باستان ابداع شده است. این شیوه به طور گسترده ای در انواع بسیاری از هنرها و همچنین در معماری به عنوان راه ایجاد ترکیب بندی های زیبا و دل انگیز استفاده می شود. این روش به ویژه در هنر رنسانس به کار رفته است.
خوب، من باید در اینجا اعترافی بکنم. من واقعا هرگز هدفمند عکسی را با استفاده از نسبت طلایی نگرفته ام. وقتی که به عکس هایم دوباره نگاه می کنم، متوجه می شوم که گهگاهی تصادفا از این روش استفاده کرده ام.
من این عکس را در ونیز گرفتم. پل و پله ها در سمت چپ مربعی بزرگ را به نسبت سمت راست اشغال کرده اند. سپس مارپیچ فیبوناچی ما را از اینجا به بالای پل و پایین به سمت دو خانم نشسته در کنار آن هدایت می کند. این یک خوش شانسی بوده و گویا خوب هم از آب درآمده!
نسبت طلایی می تواند در جهات مختلف تنظیم شود. در این عکس گرفته شده در پراگ، مارپیچ ما را از سوی پل به سمت قلعه در ساحل دورتر هدایت می کند. یک خوش شانسی دیگر!
بدیهی است، که در ذهن داشتن تمامی این دستورالعمل های ترکیب بندی هنگام عکاسی غیرممکن است. مغز شما ذوب خواهد شد! با این حال، یک تمرین خوب این است که تلاش کنید هر بار که بیرون می روید از یک یا دو نمونه از این روش ها استفاده کنید. برای مثال می توانید یک جلسه عکاسی را به جستجوی موقعیت هایی برای به کار بردن روش «کادر در کادر» اختصاص دهید.
پس از مدتی، خواهید دید که بسیاری از این دستورالعمل ها در عکاسی شما نهادینه شده اند. شما به طور طبیعی و بدون نیاز به فکر کردن شروع به استفاده از آنها خواهید کرد. همانطور که در قانون نسبت طلایی دیدید، من یکی از این روش ها را حتی بدون آن که تشخیصش دهم استفاده کرده بودم!
همراهان ... حسابی خسته نباشید. امیدواریم که این آموزش .... برای شما عزیزان مفید واقع شده باشد و به شما کمک کند عکاسی تان را به سطح بالاتری ارتقا دهید.
نویسنده: باری اُ کارول (Barry O Carroll)
