حقوق شاخه‌های جرم شناسی

[ساعت دار]

جرم شناسی علمی است که از مجموعه ای از علوم دیگر بوجود آمده است و به نوعی میان رشته ای بودن این علم یکی از دلایل قدرت آن می باشد.

جرم شناسی در مجموع از علومی مانند:

• حقوق.
• جامعه شناسی.
• روانشناسی.

حتی علوم زیستی وام می گیرد و شاکله ی اصلی آن علم حقوق می باشد.
با پیشرفت جوامع بشری و میل انسان به ارتکاب جرم، رفته رفته جرایم متنوع و بیشتری بوجود آمد که وجود جرم شناسی به نوعی لازمه ی دنیای امروزی شد.
دسترسی آسان به مطلب

تعریف جرم شناسی​

اصطلاح جرم شناسی را برای اولین بار «توپینار» Topinard دانشمند فرانسوی در ۱۸۷۹ بکار برد و در سال ۱۸۸۵ یعنی ۶ سال پس از انتشار کتاب توپینار، گاروفالو قاضی ایتالیائی کتابی را تحت عنوان «جرم شناسی» منتشر ساخت.
به مرور زمان با ظهور عصر جدید در عرصه های مختلف جرایم متنوعی به وجود آمد که تنها مجازات مجرمین راه حل پیشگیری از آن نبود.
لذا با به وجود آمدن رشته ی جرم شناسی متد های برخورد مجرمیت تغییر یافت.
جرم شناسی علمی است که مطالعه ی جرم، علت یاب ارتکاب جرم و مطالعه ی مجرمین می پردازد.
امروزه جرم شناسان علاوه بر مطالعه ی مجرمین به بررسی بزه دیده ی جرم نیز توجه خاصی دارند و در این خصوص پژوهش می نمایند.
لذا به طور کلی جرم شناسی علم علت یابی و چرایی جرم می باشد.
مهم ترین خصیصه جرم شناسی عدم قانونگرایی است، می دانیم که ستون فقرات حقوق جزا، اصل قانونی بودن جرم است که با ظهور افکار سزار بکاریا و انتشار رساله جرائم و مجازات ها به عنوان اصل کلاسیک حقوق جزا شناسایی شده است.
جرم شناسی به دلیل آنکه به بررسی علل و عوامل پیدایش جرم می پردازد محدود به قوانین جزایی نیست، پایبند به آنها هم نیست و حتی ممکن است در مواردی حقوق جزا را تخطئه نموده و به چالش بکشاند.

انواع جرم شناسی​

جرم شناسی تقسیم بندی های متنوعی دارد و این تقسیم بندی ها از منظر برخی جرم شناسان متفاوت است.

در یک تقسیم بندی کلی جرم شناسی به دو دسته تقسیم می شود:

1. جرم شناسی نظری.
2. جرم شناسی کاربردی.

هر یک از این موارد نیز دارای شاخه هایی هستند که زیر مجموعه هایی دارند که در این بخش بدان اشاره می شود.
جرم شناسی نظری

جرم شناسی عمومی:
این شاخه از جرم شناسی نظری به بررسی عملکرد بزهکار، رفتار وی و شرایط محیطی فردی که تبدیل به بزهکار شده است می پردازد.
جرم شناسی عمومی با شناخت بهتر بزهکار علت ارتکاب جرم را یافته و از این طریق سعی بر پیشگیری دارد.

جرم شناسی اختصاصی:
علومی که برای بررسی علل ارتکاب جرائم و بروز حالت خطرناک، پایه و اساس جرم شناسی را پی ‌ریزی نموده و رشته ‌های خاصی را در جرم ‌شناسی به وجود آورده‌اند؛ جرم شناسی اختصاصی نامیده می‌شود.
سه علم زیست شناسی کیفری، روان شناسی کیفری و جامعه شناسی کیفری در دایره ی جرم شناسی اختصاصی قرار می گیرد.

زیست شناسی کیفری:
جنبه‌ها و اثرات توارث بر شخص بزهکار را مطالعه می‌نماید. این رشته در عمل تحقیقات خود را به جنبه‌ های تشریحی، فیزیولوژی، تشخیص بیماری، بیوشیمی شخص بزهکار توسعه می‌دهد.

روانشناسی کیفری:
ترکیبی از روانشناسی و علم کیفری است بیشتر به وضعیت روحی و روانی افرادی که مرتکب جرم می شود تمرکز دارد.
در واقع این علم به تشخیص بیماری و رفتار بزهکارانه و بررسی واکنش‌های بزهکار می‌پردازد تا به کشف واقعیت جنایی و علت جرم نائل آید.

جامعه شناسی کیفری:
با جرم شناسی ر*اب*طه تنگاتنگی دارد.
جامعه شناسی کیفری در واقع با کمک مطالعات محیطی و فرهنگی یا بعضا اقلیمی می تواند در علت یابی جرایم بسیار مفید شود.
جرم شناسی کیفری، ضمن بهره گیری کامل از جامعه شناسی کیفری، به مطالعه کامل پدیده جرم، علل محیطی، آمار‌های کیفری و تمام مسائل مربوط به بزه و بزهکار از جنبه ‌های مختلف جرم شناسی می ‌پردازد.

• جرم شناسی کاربردی

جرم شناسی بالینی:
جرم شناسی بالینی به نوعی با بررسی میزان خطرناک بودن مجرمان و شرایط روانی آن ها به دنبال را های درمان می باشد و همچنین بیشتر جنبه علمی نیز دارد.
شیوه برخورد جرم شناسی بالینی با شخص بزهکار مانند شیوه برخورد کلینیک و درمانگاه با شخص بیمار عنوان شده است.
به این معنا که وقتی شخص مرتکب به جرم با حکم مرجع قضایی به تحمل کیفر محکوم می‌شود، جرم شناسی بالینی برای اصلاح این شخص، همان مراحل درمانگاهی و کلینیکی را پیشنهاد می‌کند.
در این شیوه، نخست باید شخص بزهکار پذیرش و سپس علت ارتکاب جرم تشخیص داده شود.
آنگاه راهکار کاربردی برای اصلاح و تربیت فرد بزهکار تجویز می‌شوند و در پایان به کنترل و ملاحظه آثار و نتایج تجویز ها و راهکار های ارایه شده در رفتار بزهکار پرداخته خواهد شد.

جرم شناسی پیشگیری:
یکی از مهم ترین جنبه های پیشگیری کاربردی، جرم شناسی پیشگیری می باشد. در واقع همه ی این علت یابی ها و تحقیق و بررسی ها برای پیشگیری از ارتکاب جرم و کاهش آمار بزه می باشد.
پیشگیری از جرم به دو نوع پیشگیری کنشی و واکنشی تقسیم می شود.
پیشگیری کنشی اعمالی است که پیش از ارتکاب جرم انجام می شود تا از وقوع بزه جلوگیری نماید.
جنبه هایی مانند آموزش، اطلاع رسانی یا ارائه راهکارهایی که باعث شود بستری برای ارتکاب جرم فراهم نشود؛ که نمونه ای از آن نصب دوربین های مداربسته می باشد.
پیشگیری واکنشی به مجموعه اعمالی گفته می شود که بعد از ارتکاب جرم انجام می شود تا باعث کاهش جرم یا جلوگیری از ارتکاب مجدد جرم می شود.
از یافته های این روش می توان به مجازات های جایگزین حبس یا درمان و اشتغال زایی برای مجرمین نام برد.

ویژگی های جرم شناسی​

جرم شناسی اولین خصوصیت بارزی که دارد این است که می تواند فراتر از قانون حرکت کند و محدود به قانون نباشد. بدین معنا که علاوه بر مطالعات جرم قادر است انحرافات و کج روی ها را نیز مورد بررسی قرار دهد.
در واقع جرم تنها آن رفتاریست که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است.
اما انحرافات اجتماعی یا کجروی فاصله گرفتن از معیارهای اخلاقی عرفی و آداب سنن حاکم بر جامعه ای است که دوام و استمرار و سلامت جامعه در گرو پایبندی به آن هنجارهاست.
یکی از ویژگی های جرم شناسی فراملی بودن آن است، می دانیم که حقوق جزا ابزاری است که معمولاً در اختیار حاکمیت است و بوسیله آن حاکمیت است و بوسیله آن حاکمیت نظم عمومی حاکم بر جامعه و مصالح جمعی را تأمین می کند، در ماده ۳ قانون مجازات اسلامی، اصل سرزمینی بودن قوانین کیفری مورد تأکید قرار گرفته است.
اما علم جرم شناسی محدود به قلمرو مرزهای جغرافیایی هیچ کشوری نیست.
یکی دیگر از خصوصیات مهم علم جرم شناسی این است که دارای جنبه انتقادی است:
جرم شناسان معمولاً به نظام جزایی حاکم بر یک مملکت خوشبین نیستند و سعی می کنند با مطالعات میدانی در خصوص چرایی جرائم (علل پیدایش جرم) و ارائه راهکارهایی برای حل معمای جرم، وضع موجود حقوق جزا را به وضع مطلوب تغییر دهند.

نتیجه گیری​

جرم شناسی علمی است که به علت یابی جرایم می پردازد. همچنین با بررسی بزهکار نیز می تواند علت چرایی ارتکاب جرم را دریابد.
این علم هدف اصلی اش علاوه بر علت یابی جرایم، پیشگیری جرایم است.
در واقع جرم شناسی می تواند با ریشه یابی جرم و بدست آوردن مجموعه عواملی که باعث ارتکاب جرم می شود راهکار هایی را برای جلوگیری از جرم یا ارتکاب مجدد آن ارائه دهد.
امروزه تنها راهکار های تنبهی باعث کاهش جرایم نمی شود.
بلکه ثابت شده است روش های غیر تنبیهی و بدون وجود مجازات بسیار بر مجرمین تاثیرات مثبتی داشته است.
روش های غیر قهری جهت پیشگیری از جرایم از دستاورد های مهم غلم جرم شناسی است که در عالم حقوق بسیار حائز اهمیت می باشد.
در واقع جرم شناسی دو هدف مهم دارد که یکی به منظور نیل به دیگری است. کشف علل جرم و مهار و کنترل جرم.
این دو مورد از محور های اصلی این علم می باشد که با پژوهش های نظری، علمی یا میدانی بدست می آید.

سوالات متداول​

آیا در ایران رشته ی جرم شناسی وجود دارد؟
در ایران رشته ی جرم شناسی به طور مستقل وجود ندارد بلکه به همراه حقوق جزا است. اما در بسیاری از کشورها یک رشته ی تحصیلی مستقل می باشد.
آیا مجرمین بالفطره وجود دارند؟
این نظریه از بسیاری از جهات رد شده است زیرا هیچ کس مجرم متولد نمی شود و ژنتیک نیز اگر دخالتی داشته باشد کاملا قابل اصلاح می باشد.
آیا محیط زندگی بر مجرم شدن تاثیر قطعی دارد؟
خیر، هیچ یک از ارکان به طور قطعی و به تنهایی موجب ارتکاب جرم نمی شود بلکه مجموعه ای از عوامل موجب ارتکاب جرم می‌شود‌.

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان