بیوگرافی شيخ نجم‌الدين رازي|عارف

[L A D Y]

شيخ نجم‌الدين ابوبكر عبدالله‌بن محمدبن شاهور دايه‌ي رازي از عارفان بزرگ قرن هفتم است. محل تولد وي تهران ري و ‌لقبش نجم‌الدين و شهرتش دايه و كنيه‌اش ابوبكر بوده‌ است. شيخ نجم‌الدين و‌كنيه‌اش ابوبكر بوده است.

شيخ نجم‌الدين

دايه (رازي) از مريدان شيخ نجم‌الدين كبري بود. پس از بروز فتنه‌ي مغول از خوارزم به ديار روم رفت و در قونيه با صدرالدين قونيوي و جلال‌الدين بلخي(ملاي روم) ملاقات كرد و هنگام نماز مقتدا و امام ايشان شد و در هر دو ركعت بعد از حمد و سوره‌ي(قل يا ايها الكافرون )خواند، چون از نماز فارغ شد، ملاي روم (مولوي) به صدرالدين قونيوي به رسم طيبت گفت: يكبار براي شما خواند و يك بار هم براي ما.





مدت سير و سفر نجم‌الدين‌رازي در روم نامعلوم است، مردي كه روز نخست بعد از تحقيق و تفحص با عزم و اراده‌ي راسخ به اقامت دائم در روم وارد آن ديار شده بود كي و چرا آن سرزمين را ترك گفت؟ مطابق نوشته‌اش در مقدمه مرموزات در آن سه سال متاع دين و معرفت را در آن ديار خريداري نيافت و به ارزنجان واقع در 35 فرسنگي غرب ارز روم رفت. مسلمانان‌ ارزنجان هم «رو نياورده سوي قبله‌ي او» دل آزرده‌اش كردند و او ناچار شد از همان راه به پايتخت ممالك اسلامي بغداد رود، آنجا كه ساليان درازي از واپسين دوران عمر را گذرانيد و هم در آنجا آرميد. (654 هجري) و در بيرون شهر بغداد در مزار شيخ سري جنبيد بغدادي پيكر او را به خاك سپردند.

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[L A D Y]

آثار نجم‌ رازي روشنگر اين حقيقت است كه او مردي زيرك و موقع‌شناس بود و استعداد اين را داشت كه جامعه‌اي متناسب با محيط و پيكر انديشه‌هاي خود بيارايد، او كه ابتدا رساله‌ي عقل و عشق و نظائر آن را در ايران نوشته بود بعدها مطالب آنها را به صورت مرصادالعباد براي برخورداري مريدان و شاگردان خود نوشت، و در فصل دوم از باب اول آن (در بيان آنكه سبب نهادن اين كتاب چه بود خاصه به پارسي ) تصريح كرد كه پارسي‌زبانان را آنچه به زبان تازي است فايده‌اي نيست. وقتي كه آهنگ اقامت در روم داشت، همان كتاب فارسي را تحفه‌ي كيقباد دوم داشت.





زيرا در آن ديار عربي را نمي‌فهميدند و زبان مفهوم و مرقوب پارسي بود. آن زمان هم كه به ارزنجان رسيد خلاصه‌ي همه مطالب را باز به پارسي به نام مرموزات به داوود پسر بهرام‌شاه هديه كرد. در سال‌هاي آخر عمر همان مطالب را براي سومين يا چهارمين بار به صورت كتاب منتهي به عربي به نام منارات‌السائرين باز نوشته است و اين كار بي‌ترديد در بغداد انجام گرفته است. آثار نجم‌الدين رازي «دايه» به شرح زير است:

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[L A D Y]

1- مرصادالعباد من المبداء الي‌المعاد كه مهمترين تأليف او به شمار مي‌رود و جلال‌الدين بلخي«مولوي» و خواجه شمس‌الدين محمد حافظ شيرازي از آن برخورداري يافته‌اند- تفسير عربي نجم ‌رازي كه در كشف الظنون به نام «بحر- الحقايق و المعاني في تفسير سبع المثاني » ثبت شده‌است- منارات السائرين الي الله و مقامات الطائرين بالله (عربي) كه همان مطالب مرصادالعباد است- مرموزات اسدي- رساله الطيور كه به قرائني از آثار دوره‌ي جواني نجم رازي و اقامت او در ري است و نامه‌گونه‌ايست ادبي و آراسته به صنايع معنوي و لفظي از زبان ستمديدگان ري و خطاب به وزيري است به نام جمال‌الدين شرف سلغور بلفتح كه به ظاهر مقيم ري بوده و از آن شهر دور گرديده و در اين نامه التماس بازگشت او شده است- رساله عقل و عشق كه به اهتمام دكتر تقي تفضلي جزء انتشارات بنگاه و نشر كتاب در تهران چاپ و منتشر شده است- سراج القلوب رساله‌ كوچكي است به فارسي به شيوه‌ي سؤال و جواب شامل سي و سه سؤال فقهي و جواب آنها- حسرت‌الملوك و تحفه‌الحبيب. نجم‌الدين رازي شاعر نيز بوده و اشعاري از خود در مرصاد‌العباد و مرموزات و رساله عقل و عشق آورده است. وفات او را در سال 654 هجري در بغداد ثبت كرده‌اند قبر او در كنار سري سقطي و جنيد بغدادي (نهاوندي) بوده است. از آثار نظمي اوست:

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[L A D Y]

دشمن ما را سـعادت يـار بـاد

در جهان از عمر برخوردار باد

***
هر كه خاري مي‌نهد در راه ما

خـار مـا در راه او گلـزار بـاد

***
هر سبزه كه در كنار جوئي رسته است

گوئـي ز خط بنفشه موئـي رسته است

***
تـا بـر سر لالـه پـا بـه خـواري ننـهي

كان لاله ز خاك لاله روئي رسته است

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان