حقوق رویکرد حقوق کیفری ایران نسبت به مقابله با جرائم علیه اموال و مالکیت قسمت پنجم

[MAHDIS]

بحث عملیات مقدماتی و شروع به جرم[۱] قبل از سرقت ، مخفی کردن یا تحصیل مال مسروقه مربوط به قبل از سرقت ، یک سری قواعد کلّی مربوط به حقوق کیفری وجود دارد که برای انجام یک جرم ، انسان از چند مرحله می‌گذرد :

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

۱ ـ اول قصد می‌کند [ یعنی می اندیشد ]؛ در این مرحله انسان مجرم نیست ، گرچه نگرشی مجرمانه دارد .


۲ ـ دوم آن عمل را انجام می دهد . پس از مرحله‌ی قصد ، مرحله انجام عمل است؛ یعنی از مرحله‌ی فکری بیرون می‌آید و به مرحله‌ی عمل می‌رسد. اولین عمل ، تهیه‌ی مقدمات لازم برای انجام سرقت است . مثلاً برای انجام قتل احتمالی در حین سرقت ، ممکن است چاقویی[۲]خریداری شود ، اسلحه[۳] ای بطور غیرمجاز خریداری شود ، یا برای سرقت کلیدی ساخته شود ، طنابی تهیه شود و . . . در هر صورت به هر یک از اقدامات مطروحه « عمل مقدماتی » گفته می‌شود . اصولاً اعمال مقدماتی جرم نیستند ولی نه به عنوان یک جرم مستقل دیگر بلکه فقط به عنوان مقدمه ی جرم ، جرم محسوب نمی شوند بلکه ممکن است هر یک اعمال مقدماتی فوق مستقلاً در مورد نَفسِ آن عمل از جهت دیگری یک جرم محسوب شود مثل حمل اسلحه غیرمجاز که خود جرم مستقلی است .

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

۳ ـ سپس شخص بعد از عمل مقدماتی وارد انجام دادن جرم می‌شود . یعنی شروع به جرم که شخص نزدیک به محل ارتکاب جرم می‌شود . مثلاً برای سرقت یا نزدیک مال طرف شده باشد یا برای انجام قتل به طرف مقابل نزدیک شده باشد.


در قوانین ما شروع به جرم[۴] ، مشروط بر این که در قانون صراحتاً اشاره کرده باشد که : « شروع به جرم آن جرم ، مجازات دارد » جرم محسوب می شود. البته قانونگذار به همه ی جرایم اشاره نکرده است . مثلاًً قانونگذار راجع به جرائمی همچون« قتل » و « کلاهبرداری » اشاره ای به وجود ِ شروع به جرم در جرائم مذکور نکرده است اما راجع به « شروع به جرم سرقت » اشاره هایی شده است .


۴ ـ انجام جرم در مرحله‌ی آخر است ؛ [ جرم تام ] .

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

در مورد سرقت‌های تعزیری ماده ۶۵۵ « شروع به سرقت » را جرم دانسته ، مجازات تا ۵ سال حبس در نظر گرفته . یعنی حداقل آن ۱ روز محسوب می‌شود و شلاق تا ۷۴ ضربه ولی نه تمام سرقت‌ها ؛ سرقت‌های مواد قبلی‌اش یعنی از ۶۵۴ تا ۶۵۱ فقط این ۴ سرقتی که در این ماده ذکر شده شروع به سرقت آنها هم جرم است . بقیه آنها شروع به جرمشان جرم نیست . در عملیات مقدماتی جرایم اصولاً این اعمال جرم نیستند مگر اینکه از جهت دیگری قانونگذار[۵] عنوان دیگری به آن دهد .


در ر*اب*طه با سرقت در ماده ۶۶۴ اعمال مقدماتی جرم سرقت را یک جرم محسوب کرده است به عنوان مثال ساخت کلید یا جرم تهیه وسیله برای سرقت جرم مستقلی محسوب می شوند. جالب این است که برای جرم قتل که مهمتر از جرم ضدّمالیِ سرقت است اعمال مقدماتی شخص را جرم نمی‌دانند . اما در مورد سرقت برای این که قانونگذار از وقوع سرقت در جامعه پیشگیری کند اعمال مقدماتی را که حتی ممکن است جزیی باشند شامل تهیه وسیله ساده به منظور سرقت را جرم محسوب می‌کند. در ماده ۶۶۴ مباحث مختلفی مطرح می‌شود . این ماده به طور مطلق و مبهم اشاره می‌کند که هر کس برای سرقت تهیه وسیله کند یا کلید بسازد مجرم است . با این کلی‌گویی حالات مختلفی ایجاد می‌شود :

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

حالت ۱ : خود شخصی که می‌خواهد سرقت کند می‌رود تهیه وسایل می‌کند . مثلاً آقای x قصد سرقت دارد . طنابی می‌خرد یا کلیدی می‌سازد . اینجا ۲ سؤال مطرح می‌شود:


الف ـ اگر در مرحله تهیه وسیله متوقف شود ، یعنی هنوز سرقت انجام نداده می‌توان جرم تهیه وسیله برای او در نظر گرفت ؟


ب ـ وقتی رفت با وسایل تهیه شده سرقت انجام داد ، ۲ جرم برایش محسوب می‌شود یا خیر ؟ یعنی هم جرم سرقت هم جرم تهیه وسیله ؟


حالت ۲ : شخصی غیر از سارق تهیه وسیله می‌کند . مثلاً «الف» قصد سرقت دارد آقای «ب» برایش کلید تهیه می‌کند یا طنابی . باز سؤالات ۱ و ۲ پیش می‌آید .

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

الف ـ آیا تهیه وسیله برای شخص «ب» جرم است ؟


ب ـ اگر آقای «الف» جرم سرقت انجام داد ، عمل «ب» معاونت در سرقت است یا جرم تهیه وسیله ؟ چون اگر به عنوان معاونت محسوب کنیم طبق ماده ۷۲۶ مجازات می‌شود . یعنی در جرایم تعزیری مجازات معاون حداقل مجازات مباشر است . اما اگر عنوان تهیه وسیله بدهیم طبق ماده ۶۶۴ مجازاتش می‌کنند . ۳ ماه تا یک سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق .


● بعد از وقوع سرقت :


جرم ، جرم مستقلی است البته در ارتباط سرقت به نام تحصیل «اخفاء مال مسرقه» اما تنها در مخفی کردن خلاصه نمی‌شود «مال‌خری» . این جرم در ماده ۶۶۲ گفته شده است : اگر کسی با علم و اطلاع یا با وجود یک سری قرائن و امارات اطمینان‌آور مبنی بر اینکه این مال در نتیجه‌ی سرقت به دست این شخص رسیده ، آن را از سارق به هر نحوی که شده بگیرد «تحصیل کند» حال ممکن است خریداری کرده باشد یا که ممکن است به صورت امانت گرفته باشد یا که ممکن است هبه شده باشد یا که ممکن است موقتاً پیش او گذاشته‌اند تا آن را مخفی کند ، تحت هر عنوانی که باشد مهم نیست بلکه شرط این است که مال سرقتی را هرچند برای یک لحظه کوتاه از سارق گرفته باشد که مجازات آن ۶ ماه تا ۳ سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق می باشد .

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

● شرایط لازمه‌ی تحقق این جرم :


۱ ـ بحث مرتکب یا مجرم : مرتکب این جرم شخصی غیر از سارق است . البته خود سارق هم می‌تواند مرتکب این جرم باشد . در این جرم همیشه مجرم غیر از سارق است و شخص دیگری است چون صحبت از علم و اطلاع می‌کند یعنی شخصی که این کار را می‌کند باید بداند که مال سرقتی است و همچنین گفته «مال سرقتی را تحصیل کند» یعنی خود سارق که نمی‌تواند دوباره تحصیل کند زیرا خود سارق و سرقتش یک نوع تحصیل مال است . پس شامل خود سارق نمی‌شود و مربوط به فرد دیگری است .


۲ ـ این مالی که در نتیجه‌ی جرم به دست آمده و دیگری آن را تحویل می‌گیرد فقط در نتیجه‌ی سرقت به دست آمده باشد ؛ چون گفته می‌شود جرم اخفاء مال مسروقه ، اگر مثلاً در نتیجه‌ی جرم کلاهبرداری ، خیانت در امانت به دست آمده باشد و شخصی غیر از مجرم اصلی این مال را دریافت کرده باشد عنوان این جرم ندارد . در مورد جرایمی غیر از سرقت ممکن است به عنوان محو کردن یا از بین بردن آثار جرم ، عنوان مجرمانه پیدا کند .

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

۳ ـ از حیث عنصر مادی جرم ، شخص مجرم مال را در یَدِ و اختیار خودش قرار دهد و نحوه‌ی در اختیار گرفتنش مِلاک نیست؛ حتی اگر راننده‌ی وسیله نقلیه‌ای مال سرقتی را فوراً در ماشینش قرار دهد که از جایی به جای دیگر انتقال دهد می‌تواند عنوان این جرم بگیرد . اگر شخص گیرنده مال مسروقه مال مذکور را از سارق خریده باشد چنانچه شغلش را این کار قرار داده باشد ، از موجبات تشدید مجازات آن شخص است و حداکثر مجازات آن جرم -یعنی ۳ سال حبس- را برایش در نظر می‌گیرند .


۴ ـ از حیث عنصر روانی[۶] شخص گیرنده‌ی مال سرقتی چون خودش سارق نبوده بایستی علم و اطلاع وی از سرقتی بودن مال برای دادگاه ثابت شود؛ یعنی کشف شود که آیا آن شخص می‌دانسته که مال خریداری شده مال سرقتی است یا خیر ؟ البته ممکن است این اطلاع را خود سارق به شخص داده باشد یا خود شخص خریدار عملیات سرقت را مشاهده کرده باشد یا توسط دوستان و آشنایان نسبت به این مسأله اطلاع پیدا کرده باشد یا از قرائن و اوضاع و احوال فهمیده باشد که این مال از راه درست به دست نیامده است . مثلاً وقتی شخصی مال گران‌قیمتی را به قیمت بسیار پایینی می‌فروشد می توان این استنباط را کرد که ممکن است آن مال از راه مشروع بدست نیامده [ با فرض اینکه فروشنده در حالت اضطرار هم نباشد که البته اضطرار در فروش بهانه ی پذیرفتنی ای نیست] یا که ممکن است قرائن دیگری در کار باشد . مثلاً ساعت ۱ یا ۲ شب با حالات عجله و اضطراب مال را در دستش گرفته و کنار خیابان برای فروش ایستاده است . یا سوابق شخص مجرم یا جایی که می‌خواهد بفروشد مثلاً محل خرید و فروش اموال سرقتی است ، این اوضاع و احوال این نتیجه را می‌دهد که این مال می‌تواند از راه سرقت بدست آمده باشد .

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

مسأله ـ اگر دو نفر مثلاً «الف» و «ب» قصد کرده‌اند از مغازه‌ای سرقت کنند ، «ب» راننده‌ی ماشین است در کنار خیابان می‌ایستد و «الف» می‌رود آن ج*ن*س را از درون مغازه یا منزل بر‌می‌د‌ارد ، می‌آید در ماشین می‌گذارد و می‌روند . «الف» سرقت انجام داده ولی آقای «ب» چه‌کاره است ؟ شریک نیست چون در عنصر مادی سرقت دخالت نداشته است ؛ معاون نیست چون معاونت قبلی و همزمان با وقوع سرقت است . آیا می‌تواند تحصیل مال مسرقه باشد ؟


● تعدّد و تکرار جرم :


هرگاه کسی چند جرم انجام دهد باید بررسی شود اعمال ارتکابی تعدد است یا تکرار .


تعدّد : زمانی که بابت هیچکدام محاکمه نشده است .

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان

[MAHDIS]

تکرار : شخص بابت یک جرمش محاکمه شده ، مجازات هم شده ، دوباره جرم انجام می‌دهد . هر دو هم تعدد و هم تکرار از موجبات تشدید مجازات هستند . تکرار برای تعیین مجازات . قاعده این است که شخص بار یا سوم یا چهارم که جرم انجام داده است آن جرمش مجازاتش بیشتر می‌کند چون سابقه داشته است . اما چقدر بیشتر می‌کنند ؟ آیا می‌توانند بیشتر از حداکثر تعیین کنند ؟


از نظر تشدید معنی ندارد که بیشتر از حداکثر یا تا حداکثر یا کمتر باشد ، چرا ؟ چون نسبت به مجازات اصلی در نظر گرفته شده توسط قاضی مجازات ایشان تشدید پیدا کرده است حال ممکن است کمتر باشد یا بیشتر از حداکثر «۶ ماه تا ۲ سال مجازات


یک جرم» . شخصی جرمی انجام داده قاضی از بین ۶ ماه تا ۲ سال ، یک سال برایش در نظر گرفته می‌شود «مجازات اصلی» و می‌گوید چون تکرار کرده‌ای و باعث تجدید ، ۶ ماه دیگر اضافه می‌کنیم . این ۵/۱ سال مجازات مشدد است . از حداکثر هم بالا نرفته ممکن است مجازات اصلی ۲ سال تعیین کند . تشدید که کرد ۲ سال و نیم . پس در تشدید محدودیت ندارد .

انجمن رمان نویسی | تک رمان

انجمن رمان نویسی تک رمان با هدف تشویق نویسندگان ایجاد شده و در راستای پیشرفت نویسنده های نوقلم و چاپ برترین رمان ها فعالیت می کند.

forums.taakroman.ir

 

انجمن رمان نویسی دانلود رمان